KENT VE YAÞAM

 

Bir akþam iþinizden çýktýnýz ve günün olanca yorgunluðu ile evinize doðru yol almaktasýnýz.Beyniniz bir an önce ayaklarýnýzý uzatýp,þekerleme yapmanýzý emrediyor sürekli.Tam sokaðýnýza giriyorsunuz ki,o da ne?

Bir grup çocuk çýðlýk çýðlýða, öldüresiye bir kavgaya tutuþmuþ.Adýmlarýnýz hýzlanýyor aniden.Yanlarýna gelip, yüksek sesle -durun ! diye baðýrdýðýnýz anda muhtemelen olayý bitireceðinizi düþünüyorsunuz.Ama yaklaþýp "kavganýn orta yerini" gördüðünüz an kanýnýz donuyor.Çünkü ortada altý-yedi yaþlarýnda bir kýz çocuðu var.Az önce uzaktan seçemediðiniz tüm o yumruklar,tekmeler meðer onaymýþ.

Ne yapardýnýz böyle bir durumla karþýlaþsaydýnýz?

Baþýnýzý çevirip "çocuk onlar,bugün kavga eder yarýn barýþýrlar" mý derdiniz, yoksa bir an bile düþünmeden harekete mi geçerdiniz?

Çok büyük bir ihtimalle müdahale ederdiniz.Önce avazýnýz çýktýðý kadar haykýrýr, sonra da bitirirdiniz bu haksýz saldýrýyý.Seyretmeyi, tepkisiz kalmayý ne aklýnýza,ne vicdanýnýza, ne de yüreðinize anlatamazdýnýz çünkü...

Ne zaman aklýma "bir kent ve içinde yaþayanlarýn iliþki biçimi" takýlsa hep böylesi bir kavga canlanýr benliðimde.

Kavganýn tam göbeðinde kalmýþ ve öldüresiye darbelere maruz kaldýðý halde sesi çýkmayan o kýz çocuðu gibidir kentler.Hepimiz ayný anda ve hiç düþünmeksizin hýrpalar,eskitir,horlarýz onlarý.Bireysel bencilliðin en üst limitlerinde bir ruh hali içinde; ihtiraslarýmýzý aklýn yedeðine alýp,intikam yemini etmiþ savaþçýlar gibi "düþünmeden" saldýrýrýz.

Oysa bir kentin gelinlik kýzlar gibi alýmlý,çekici ve kýþkýrtýcý olmasý gerekmez mi?

Sabah evden ilk çýktýðýmýz an yüzümüzde tebessümler yaratacak kadar güzel tasarlanmýþ kaç kent var ülkemizde?

Býrakýn mevcutlardaki tasarýma dair estetik kaygýlarý,yüzyýllar önce yapýlmýþ ve her noktasýnda ayrý bir ahenk saklý kaç mekan kaldý yaþantýmýzda?

Modern olmak,kentli olmak kavramlarýnýn içi sadece teknolojik parametrelerdeki görece ilerlemelerle dolmuyor.Son model arabalar içinde seyehat edip,hipermarketlerden alýþveriþ yapýyor olmak,her an her yerde "cepten konuþabilmek" deðil çaðdaþ olmak.Yaþamý bir bütün olarak algýlayýp,her alanýnda belirli kalite düzeylerini yakalayamadýðýmýz sürece kendimize atfettiðimiz herþeyin havada kaldýðý gerçeðini görmemiz gerekiyor artýk.Sanat ve estetikten yoksun bir yaþama biçiminin en hafif deyimle "eksik" olduðunu itiraf edebilmeliyiz kendimize.

En önemlisi yaþama bakýþ açýlarýmýzý,fiziksel mekaný kullanma biçimlerimizi gözden geçirmeliyiz ciddi olarak.Mevcut tavrýmýzýn sürdürülmesindeki inat yada aymazlýðýmýzýn her fýrsata dilimize pelesenk ettiðimiz "yaþanasý yarýnlarýn bugünden kurulmasý" olgusunu içi boþ bir palavra haline getirdiðini görmeliyiz artýk.

"Ýþte insanca yaþanacak bir yer" diyebilmek sadece yabancý ülkelerdeki fotoðraf kareleri yada görüntülerinden mi ibaret kalacak yaþantýmýzda?