Rendýmimeycs yapýmý kýsa filmler Mavide Saklanmak ya da Asfaltta Sonbahar’a kýsa film festivallerinden birinde rastlayanýnýz olmuþtur belki. Ýþte o filmin yönetmeni, oyuncusu, kameramaný arkadaþým Ali Çaðlar Özkan bir gün baþýndan geçen bir olayý anlattý.Çaðlar Boðaziçi Üniversitesini kazandýðý ilk sene( Boðaziçi’nde okuyan arkadaþlar yurt odalarýnýn belirlenmesindeki hiyerarþiyi bilirler. Büyük sýnýflar iyi odalarý kapar.) görme özürlü biriyle arkadaþ olur. Yurt müdürlüðünün prensiplerinden biri de hayatta bütün organlarý ful kapasite çalýþan insanlara kýyasla daha çok zorluk çeken engelli öðrencilerin yaþam standartlarýný yükseltmek için kaliteli odalarý tahsiste önceliði engellilere tanýmaktýr. Ve ne yazýk ki Çaðlar’ýn tanýþtýðý arkadaþ da görme özürlüdür. Kendisine iki kiþilik oda çýkan Soner refakatçi isteði için yurt müdürlüðüne baþvuruda bulunur ve Çaðlar da ilk senesinde boðaz manzaralý odaya edebiyat okuyan ve edebiyatçýlarýn anlata anlata bitiremediði Ýstanbul’un güzelliklerini göremeyen oda arkadaþýyla birlikte yerleþir. Çaðlar Soner’in göremediðini unutur zaman zaman yatmadan önce ýþýklarý kapatmasýnýn onu rahatsýz edip etmeyeceðini bile sorar. Bir akþam bu iki arkadaþ kampus içerisinde turlarken elektrikler kesilir. Çaðlar gayrý ihtiyari durur. Soner “Ne oldu?” diye sorar. Elektriklerin kesildiðini öðrenince Çaðlar’ýn elinden tutar ve “Bu sefer ben seni odana götüreyim” der.

Bu hikayeyi ilk dinlediðimde belli etmemeye çalýþsam da tüylerim ürpermiþti. Bana Göz Kulak Ol(See no evil hear no evil) filmindeki gibi görememe ve duyamama durumu gerçek hayatta insaný güldürmüyordu. Boðazýn gece ayrý gündüz ayrý güzel olduðunu göremenin, bir kýyafetin üstüne yakýþtýðýný hissetmenin, renkleri tanýmanýn, karýn pamuk pamuk yaðýþýný seyretmenin imansýzlýðýný düþündüm bir süre. Ýçim tarifsiz bir þekilde acýdý. O an bütün göremeyenler için bir þey yapmak istedim.

Meðer Londra Üniversitesi moleküler biyoloji ve genetik profesörü Robin Ali ve Londra Moorfields Göz Hastanesi doktorlarý benim o an hissettiklerimi çok önceden hissetmiþler ve on beþ senedir de görme engelliler üzerinde çalýþýyorlarmýþ. Çalýþmalar geçtiðimiz günlerde ilk meyvesini verdi. Doðuþtan körlük olarak bilinen Leber's Kongenital Amorosis hastalýðýna sebep olan RPE65 geni DNA sarmalýndan çýkarýlarak yerine saðlýklý gen yerleþtirilmiþ. Böylece görememe sorunu ortadan kalkmýþ.

Ýlk denek Robert Johnson baþta olmak üzere genleri deðiþtirilen yaklaþýk 12 hasta þimdilik hiçbir sorunla karþýlaþmadýðýný ve görebildikleri için de çok mutlu olduklarýný belirtmiþ. Araþtýrmacýlar ise bir çok genetik çalýþmadan farklý olarak kendi projelerinin etik tartýþmalara konu olamayacak kadar ulvi olmasýndan memnun.

Ali’nin yaptýðý açýklamaya göre doðuþtan görme engellilerin yaný sýra , görme güçlüðü çeken insanlara da faydalý olabilecek bu çalýþma henüz tamamlanmadý. Ýnsanlýk üzerinde uygulamaya geçirildiði gün dünya üzerinde sayýsý 2000 ile 3000 arasýnda deðiþen insan bundan sonraki yaþamýnda sinema seyredebilecek, çevresindeki insanlarýn yüzlerini tanýyabilecek.

Göz genetiði üzerine çalýþan tek kiþi Robin Ali deðil. Londra Üniversitesinin yaptýðý bu çalýþma baþta Pennsylvania, Florida, ve Iowa Üniversiteleri olmak üzere bir çok okulun laboratuarýnda geliþtirilmeye çalýþýlýyor. Ve sevindiricidir ki bu araþtýrmanýn geleceði parlak görünüyor.

     Belki diyorum, Soner de bir gün bu yazdýklarýmý ellerini kullanmadan okuyabilir ya da Çaðlar’ýn çektiði filmleri izleyebilir.