Eski çağlardan bu yana aynı arayış,
Geleceği bilme, kaderi çözme hırsı.
Harfler sayıya dönüştü ebced'de,
Veriler algoritmalara büründü bugün.
İki farklı çağ, aynı soru:
"Yarın ne olacak?" der insan kalbinde.
Mistik harfler mi, matematiksel model mi?
Hangi yol doğrular bizi geleceğe?
Arap harflerinin gizli sırrı,
Kabala geleneğinden süzülmüş.
Modern bilimin veri denizi,
İstatistiksel dalgalarla çalkantılı.
Elif bir, be iki, cim üç der ebced,
Her harfte gizli bir anlam, bir sır.
Kur'an ayetlerini çözmeye çalışır,
Sayılarla konuşur, sembollerle düşünür.
Kabalacıların eski mirasıdır bu,
İslam dünyasına sızan yabancı tohum.
Manevi arayışın maskesi altında,
Geleceği okuma iddiası taşır.
Mistik bir yolculuk, belirsiz rotalar,
Sübjektif yorumlar, kesin olmayan çıkarımlar.
"Bu sayı şunu ifade eder" der,
Ama kanıtı yok, sadece inanç var.
Büyük veriler, algoritmaların dansı,
İstatistiksel modeller, matematiksel analiz.
Geçmişin desenleri geleceği çizer,
Olasılık hesabıyla tahmin yapar.
Bilimsel metodoloji, ölçülebilir gerçekler,
Test edilebilir hipotezler, doğrulanabilir sonuçlar.
"Güven aralığı yüzde doksan beş" der,
Belirsizliği kabul eder, kesinlik iddia etmez.
Ama sonuçta o da bir tahmin aracı,
Geçmiş verilerden geleceğe uzanan köprü.
Modern kehanet desek yanlış olmaz,
Sadece daha sistematik, daha ölçülü.
Her ikisi de der: "Gelecek bilinebilir",
Geçmiş ipuçları verir, desenler oluşur.
Ebced harflerle, veri analizi sayılarla,
Aynı hedefe farklı yollardan yürür.
Sistematik yaklaşım her ikisinde de var,
Biri sembolik, diğeri matematiksel.
Kesinlik iddiası hiçbirinde tam değil,
Belirsizlik her ikisinin de kaderi.
Ama temelleri ne kadar farklı!
Biri maneviyet arar, diğeri ölçer.
Biri kabul edilmiş, diğeri sorgulanır,
Modern çağda bilimsel olan geçerli sayılır.
Veri analizi der: "Tekrarlanabilir ol,
Test edebilirsin, doğrulayabilirsin."
Hipotez kur, dene, sonuçları yorumla,
Hata payını hesapla, güven aralığı belirle.
Ebced der: "Anlam arayışındayım,
Sayısal değerler manevi gerçekleri açar."
Ama nasıl test edersin, nasıl doğrularsın?
Sübjektif yorum, objektif ölçüm yok.
Modern bilim şeffaflık ister,
Açık metodoloji, eleştirilebilir süreç.
Ebced'in yolu kapalı, mistik,
Kişisel yoruma açık, belirsiz.
"Ey iman edenler! Şüphesiz örten, kumar,
Dikili taşlar ve fal okları şeytan işi pislik.
Bunlardan kaçının umulur ki kurtuluşa erersiniz."
Maide Suresi net bir şekilde uyarır.
Fal oklarının modern versiyonları bunlar,
Geleceği bilme, kaderi çözme çabası.
Allah'ın iradesine teslim ol der İslam,
Kaderini başka güçlere havale etme.
Veri analizine güvenmek de tehlikeli,
Eğer mutlak belirleyici görülürse.
Hayatının yönünü ona göre şekillendirmek,
Tevhid inancına ters düşebilir.
Veri analizi bir araçtır, nihai değil,
Karar destek sistemi olarak kullanılmalı.
Mutlak kesinlik iddiasından uzak,
Olasılıksal öngörüler sunar sadece.
Ebced'den kaçınmak gerekir tamamen,
Çünkü manevi temeli şüpheli, kaynağı belirsiz.
Veri analizini kullanmak caiz olabilir,
Ama kadercilik boyutuna taşınmamalı.
Denge noktası burada gizli:
Bilimsel araçları kullan, ama bağlanma.
Allah'ın takdirine teslim ol,
O'nun iradesini unutma.
Modern insan sayıların büyüsüne kapılmış,
Algoritmaların gücüne inanmış.
"Büyük veri her şeyi çözer" der,
Ama hâlâ geleceği bilemez.
Eski insanın ebced'i, yeni insanın verisi,
Aynı yanılgının farklı yüzleri.
Kesinlik arayışı, belirsizlikten kaçış,
İnsanlığın ortak zayıflığı.
Ama hiçbiri gaybı bilemez,
Yalnızca Allah geleceği bilir.
Tahminde bulunmak yanılsamadır,
Tevekkül etmek hikmet gerektirir.
Yapay zeka, makine öğrenmesi,
Tahmin algoritmalarının zaferi.
"Bu model yüzde seksen doğruluk veriyor" der,
Ama yüzde yirmisi hâlâ belirsiz.
Ebced'in kehanetleri gibi,
Veri analizinin öngörüleri de yanılabilir.
Çok sayıda bilinmeyen faktör var,
Değişkenler hesaba katılamaz.
Hangi fırtına ne zaman kopacak?
Hangi kriz ne zaman patlak verecek?
Veriler geçmişi anlatır sadece,
Geleceğin anahtarı Allah'ın elinde.
Gerçek bilim insanı alçakgönüllüdür,
"Bu bir tahminden ibaret" der.
Güven aralıkları belirtir,
Hata paylarını hesaplar.
Ebced'in mistik iddiaları gibi değil,
"Kesin sonuç, mutlak gerçek" demez.
Olasılıksal düşünür, belirsizliği kabul eder,
Sınırlarını bilir, tevazu gösterir.
Bu yaklaşım İslami değerlere daha yakın,
Çünkü kesinlik iddiası taşımaz.
Allah'ın iradesine saygı duyar,
İnsani sınırları kabul eder.
Akıllı telefonlar, uygulamalar,
"Yarın hava nasıl olacak?" diye sorar.
Hisse senedi tahminleri, pazar analizleri,
Sanki gelecek bir hesap işi.
Ebced'in modern versiyonları bunlar,
Teknolojik kılıfa büründürülmüş.
İnsan hâlâ aynı yanılgıda,
Gaybı bilme hırsında kayıp.
"Bu algoritma hiç yanılmaz" der,
Ama kriz geldiğinde çöker sistem.
"Bu model mükemmel" der,
Ama tahminler tutmaz.
Veri analizini reddetmek değil mesele,
Doğru yerinde, doğru şekilde kullanmak.
Bilimsel bir araç olarak yaklaş,
Mutlak rehber olarak görme.
Planlama yap, strateji geliştir,
Ama kaderi ona bağlama.
Tedbir al, çalış, çabala,
Ama tevekkül etmeyi unutma.
Allah'ın iradesine teslim ol,
O'nun takdirine rıza göster.
Ne ebced'e güven, ne veriye,
Yalnızca Allah'a dayan.
İki uçtan da kaçınmak gerek,
Ne körü körüne red, ne de körü körüne kabul.
Veri analizi bir araçtır, kullan,
Ama kaderine hâkim görmek hatadır.
Ebced'den uzak dur tamamen,
Kaynağı şüpheli, temeli zayıf.
Bilimsel yöntemleri benimse,
Ama sınırlarını unutma.
Sonunda şu gerçeği kabul et:
Gaybı yalnızca Allah bilir.
İnsan çabalar, tahmin eder,
Ama kader O'nun elindedir.
Bu dengeyi kurabildikçe,
Ne ebced'in tuzağına düşersin,
Ne de modern kehanet'e kapılırsın,
Doğru yolda yürür, hedefe ulaşırsın.
