Suçlu Çocuk Girdabý "Tanrý Kent / Cidade de Deus"

Yön: Fernando Meirelles
Gör: Cesar Charlone
Sen: Braulio Mantovani
Müz: Ed Cortàs, Antonio Pinto
Oyn: Matheus Nachtergaele (Sandro Cenoura), Seu Jorge (Mane Galinha), Alexandre Rodrigues (Buscape), Leandro Firmino da Hora (L'ilze Pequeno), Philippe Haagensen (Bene), Douglas Silva (Dadinho), Jonathan Haagensen (Cabeleira) Tür: Dram
Süre: 2 saat 13 dakika
Brezilya, Fransa, ABD ortak yapýmý
Web sitesi: http://www.cidadededeus.com.br



Koca bir girdap Tanrý Kent . 80'li yýllarda Rio'nun en tehlikeli bölgesi haline gelen Tanrý Kent aslýnda yoksullarý kent merkezinden uzaklaþtýrmak için 60'larda inþasýna baþlanan bir mahalle, doðduklarý andan itibaren çocuklarýn birer suçluya dönmeleri gereken bir getto. Farklý bir dönüþüm neredeyse imkansýz, orada doðanlar ya uyuþturucu satýcýsý, ya çete savaþçýsý ya da katil olmak zorunda çünkü itilmiþler girdaba ve batmamak için batýrmak kural olmuþ. Bu imkansýzlýðýn arasýndan Buscape (Rocket) sýyrýlmayý baþarýyor. Aslýnda bu sýyrýlma tamamen tesadüf ve genel yapýsýnýn zayýf, ruh halinin suç iþlemeye eðilimli olacak kadar cesur olmamasýndan ve küçük yaþta motel soygununda sorumlu olan kiþilerden biri olan aðabeyine verdiði sözden kaynaklanýyor.

Rocket fotoðrafçý olma hayalleri kurar ve bir makinesi bile yoktur ve bunun için bir markette çalýþýr. Film Rocket’in anlatýmýyla gettoda yaþanan çeteler savaþýný ve çocukluklarýnda arkadaþ olan Rocket ve Ze’nin seçtiði iki ayrý yolu anlatýyor. Acýmasýz, akýllý ve hýrslý bir çocuk olan küçük Ze ise 60’larda henüz altý yaþýndan itibaren iþlediði cinayetlerle öldürmenin tadýna varmýþtýr, 80’lerde tüm uyuþturucu çetesini yönetir ve çok para kazanmaktadýr. Ze’nin çýlgýnlýk derecesinde iþlediði cinayetlerde onu ne yerli halkýn ne de polisin durdurma gibi bir giriþimi yoktur
Soygunlar, katliam derecesinde cinayetler, kokain ve silah ticareti. Kartpostallarda gördüðümüz Rio de Janerio deðil burasý, yoksulluðun iliklere iþlenen anlatýmý, küçükçücük çocuklarýn bir gün getto patronu olabilmek ve bu uðurda suç iþlemek için neredeyse kana susamýþlýðý 60’lardan 80’lere bir ressamýn fýrça darbelerinin inceliði ve gözlemciliði, bir fotoðrafçýnýn sabrý, yalýnlýðý ile anlatýlýyor.

Filmlerde görmeye alýþtýðýmýz çizgisel kurgularý yok, hatta bazen neredeyse filmi bir belgesel izler gibi izliyoruz. Kameranýn kullanýmý ve flashbackler, kýsa ve vurucu planlarý, özenli çerçeveleri, ayný sahneyi farklý açýlardan farklý zamanlarda tekrarlamasý yönetmenin ustalýðýný ortaya koyuyor. Küçücük ve aslýnda oyunculuk deneyimleri olmayan 200 çocuða bakýp “aslýnda oynamýyor bunlar orada yaþýyorlar” demeniz de bence hem o küçücük çocuklarýn ve hem de yönetmenin baþarýsý.

Filmin temel aldýðý kitabýn yazarý Paulo Lins, Tanrý Kent'te büyümüþ ve Rocket gibi o da bir þekilde kendisini bataklýktan kurtarmayý baþarmýþ. Filmin kýsmen Brezilyalý fotoðrafçý Wilson Rodriguez'in yaþamýna dayandýðý belirtiliyor. Filmin içerdiði yoðun þiddeti eleþtirenlere Meirelles' in perdeye yansýttýðý gerçeklerden daha vahim olaylarýn yaþandýðýný hatýrlatalým :

1986-1996 arasýnda Rio' nun gecekondu mahallerinde yaþayan tam 6.000 çocuk öldürüldü. Yapýlan soruþturmalarda sokak çocuklarýnýn yaptýðý hýrsýzlýklardan býkan dükkan sahiplerinin, polisleri kiralayýp bu çocuklarý öldürttüðü ortaya çýktý.

Yýlýn en hareketli ve heyecan verici filmlerinden biri olan “Cidade de Deus”, 2003 yýlýnda BAFTA’da “en iyi kurgu”; 2002 yýlýnda da Marakeþ’te “en iyi yönetmen”; Havana’da “Büyük Mercan”, “FÝPRESCÝ”, “en iyi erkek oyuncu” (tüm erkek oyuncular); “en iyi görüntü”, “en iyi kurgu” ödüllerine ve AFI Fest Ýzleyici Ödülü’ne layýk görüldü

Filmi izleyip olaylarýn gerçekten yaþanan olaylar olduðunu görüp etkilenmemek mümkün deðil, perdede þiddete dayanýklý olanlar ve belki de bilmediðimiz dünyalarýn varlýðýndan haberdar olmak isteyenler ve gerçek bir sinematografi ziyafeti yaþamak isteyenler kaçýrmayýn.

Ýyi seyirler...

rey’an yüksel