………E S K i Z A M A N A Þ I K L A R I........

ayaklarýný sýyýrýp bir sudan geçer gibi…on yedisinden on sekizine geçiyormuþ zarif bir delikanlý…
deli kanlý…
yeni çýkmýþ henüz býyýklarý…
býyýklarý yanýk fýndýklarla boyalý…
resimlerinden gördüm o çaðlarýný…saçlarý arkaya taralý… ince suratlý… yokluk yýllarýnýn maðrur insaný… dimdik… alnýný beklide aðartýsý görülsün diye…kara çalýnmamýþlýðý görülsün diye açýk tutardý her daim…kim bilir…
delikanlý yetim…dört kardeþin en ufaðý babasýný hatýrlamaz…anlatamaz… ama yeminleri hep onun üstüneydi…aðabeyleri ve ablasý anlatýrken babalarýný o bir çocuk hayranlýðýyla dinlerdi aðzýný açýp ve aðýzlarýna bakýp bakýp yutkunaraktan…yüzü gülmekle aðlamak arasýnda tereddütlü olurdu ve saklardý bakýþlarýný bizden…(o delikanlý yýllar sonra giderken ayný yürek yangýsýný salýp içine bir kýzýnýn ve bir oðlunun, onlarýn hatýra defterlerine yazýlmadý hiç …)
siyah beyaz bir resimden gülümser hep…yýllarýn inadýna solmayan bir resim…beklide solmaya kýyamadýðýndan…üzerindeki o güzel insan…ýn hatýrýna…
bir ceketin içinde zayýfça düþmüþ biraz…bir beyaz gömlek gece yaðmýþ karlara inat… ak mý ak…kolalý olurmuþ o zaman gömlekler ve kömür ütülerinin altýnda bezenirmiþ giyileceði bedene…bir gelin gibi…ter temiz…
düðmeleri sonuna kadar ilikli…ki göðsünde ne sevdalarýn harmanlarý dövülmüþ…hangi kýzýn nazik elleri üzerinde uyumuþ yorgun düþüp…utandýðýndan belki… belki de saygý düðmelerinin sona kadar iliklenmesi… moda belki de…
geniþ bir pantolon …korkarsýn parmaðýný sürmeye …resimden fýrlayýp çýkacak bir ustura aðzý keskinliðinde ütüsü…kahverengi olmalý rengi… en çok kahverengini severdi çünki…kahverengi…gözleri gibi…
yýlan derisi ayakkabýlarý varmýþ kibar ve güzel… onlar galiba ayaklarýndaki…ufacýk ayaklarý vardý…ve o ayakkabýlarý dillere destandý…(italyan iskarpinleri yorgun düþmezmiþ sevdalarý adýmlarken) …çamur gördüm demiþse eðer ayakkabýlarý, yalancý ve haindir … cam kýrýklarýnda yalýnayak yürür gibi yürürdü pür dikkat…
bir aðaca yaslanmýþ… bir T harfi arar gözüm keskin bir býçak ucunun iþlediði… isimler kazýnmazmýþ aðaçlara o zaman…ar bilinirmiþ…ve ad çýkmasýn diyeymiþ…edep ve hayanýn sevginin önünde yürüdüðü yýllarmýþ…
býçkýn bir deli kanlý vesselam…ve yakýþýklý…ve o nehrin kenarýnda…þehri ikiye bölen…sevdalar orda kök salarmýþ yüreklere…

*****

bir kýz…
utangaç bakýþlarýnýn altýnda ince bir hüzün…(hiç gitmedi o hüzün gözlerinden) otuz yedisinde sekiz çocuðu ve gencecik karýsýný býrakýp ve atlayýp atýnýn terkisine azrail in el sallayarak giden adamýn üstten dördüncü çocuðu…alttan beþinci…
yuvarlak yüzü ve yay gibi kaþlarý… incecik burnu ve dudaklarý incecik, açýk renkli ve gül desenli bir entarinin omuz baþlarýna düþen saçlarý iki yandan örgülü …bir gül aðacý sanki ,ama biraz toparlakça
kýsaca boylu ve toplu biraz, ayaklarý seçilmiyor… çimenlere gömülü…
utangaç bakýþlarý…korkak…yüzü esmer çýkmýþ ama deðil…(ay gibiydi yüzü)… utandýðýndan olmalý ,kýzarmýþ olmalý yüzü…al al elmalar gibi…
utangaç bakýþlarý…gözünün içine bakacak olsan düþüp bayýlacak… öpmeye kalksan kýzýlca kýyamet…
güzel kýz…çok güzel ya on üç ya on dört olmalý…(önümden bir su geçerdi ve o zamanlar atlayýp o suya babamýn peþinden gitmek isterdim derdi hep…döndüðünde beni köyümüze götürecekti…ama o bir daha dönmedi…)
öyle durmuþ resimde o kýz…biraz emanet durmuþ…biraz eðreti…her an atlayýp o suya gidecek gibi… (sonunda gitti o kýz…ama babasýnýn deðil…býçkýn bir delikanlýnýn peþine el sallaya sallaya ve güle oynaya babasý da oradaydý gerçi…babasýný kýrk altý yýl bekletti… o delikanlý on yedi yýl bekledi…on sekize sabredemedi…)...

*****
ilk gördülerinde bir birlerini, ikiside vurulmuþ, damdan düþmüþ yürek üste, aþýk olmuþ yürekten… bir zaman mektuplar yazýlmýþ sarý saman kaðýtlara ,kargacýk burgacýk arap harflerinin inadýna ýþýl ýþýl cumhuriyet harfleriyle…
okulda bir araya gelmeler imkansýzmýþ halen medrese kokarmýþ koridorlar ve muallimler kýzarmýþ ,beklide bu yüzden asýlmýþ kulaðýna Halide NUSRET delikanlýnýn ve beklide bu yüzden kýzý çekip odaya nasihat ekmiþ yüreciðine…”bu cumhuriyet sizi ne meþakkatle okutuyor” diyerekten…
bir gün gelip bir araya… delilenmiþler…kalk gidelim demiþ sevda, kalk gidelim demiþ aþk, çekip resti okula iki çocuk, el ele yýkýp töreleri , bir akþam üstünü aleve verip ,çekip gitmiþler… iki ev yangýn yeri, iki gönül seyranda… kýz titremiþ, delikanlý titremiþ, lambada alev, duvarda gölgeler titremiþ…
ekmeðin karneyle daðýldýðý zamanmýþ, yokluk , sefalet diz boyu, nohuttan odalarý olmuþ, hak getire bakla sofa…ne gezer ? bedeli aðýrmýþ mutluluklarýn, o zamanlar bu kadar ucuz deðilmiþ ve o yüzden bilinirmiþ kadri,o yüzden sýrýlsýklam, o yüzden ölesiye…kerem-aslý þimdiki kadar özlenmezmiþ…herkes bir aslýymýþ,herkes bir kerem…
“asker yolu gözlerim ben günleri saya saya” bu türküye sarýlmýþ bir zaman…delikanlýyý alýp giderken tren, ekleyip günü güne her gün biraz daha acýsýný çoðaltarak…
sandýðýnýn bir köþesinde mektuplar saklýydý beyaz bir atlasa sarýlý…biraz naftalin kokan…biraz ayva…
“beyim” diye baþlayan…
“caným karým” diye baþlayan…ucu yanýk mektuplar…
“yine yakmýþ yar mektubun ucunu
askerlikte sevda çekmek zor diyor
yükleyip postanýn bana suçunu
hatýrýmý ,hallerimi sor diyor…askerlikte sevda çekmek zor diyor” söylermiydi acaba bu þarkýyý??..
(arada bir görürdük mektuplarý okut masada…gözyaþlarýyla kutsanmýþtý bir çoðu ve tuzlarý kalmýþ gözyaþlarý…bazen oturup karþýlýklý okurlardý mektuplarý…güler sarýlýrlardý birbirlerine ve yanaðýndan öperdi kýzý…kýz baþýný koyup koynuna bir süre beklerdi hiç bir þey demeden parmaklarýyla oynayarak delikanlýnýn…)
ve kentten kente göçler baþlamýþ ekmek peþinde, bir birinin izine basa basa, gurbette birbirine destek olarak kalmýþlar ayakta biri ana olmuþ birine…bir diðeri baba…
çocuk yaþta çocuk gezdirip karnýnda, çocuklar doðurmuþ…her çocukta daha güzel, her çocukta daha ana, aç gözlü sanki…sanki ,ben doðurmalýyým dünyanýn tüm çocuklarýný… der gibi… ne bereketli karný vardý…her çocuðunu baba bilmiþ, genç yaþta gidenin inadýna…
delikanlý nazým’a benzerdi…kýz büyüdükçe nazým’ýn “bizim kadýnlar” ýndan biri oluverdi…yere saplý býçaklarýn ýþýltýsýnda oynak aðýr kalçalý…
delikanlý benim babamdý…kýz annem…
*****
47 yaþýn güzelliðindeydi babam eyvallahsýz gidiþinde, benim gördüðüm en yakýþýklý ölüydü… annem 45 ’ inde baðladý karalarý baþýna ve kara bir kilitle kilitlediðinde yüreðini ben daha çocuk…
bazý geceler abdest alýr ,namaz kýlar öyle uyurdu,namaz vakti deðildi oysa ,anlam veremezdim…okumuþ ,aydýn, tüm hurafelerinden kendini arýndýrmýþ bir cumhuriyet kadýnýydý … ve sade bir müslüman…
sonralarý yengem anlattý… rüyasýnda babamý görsün diyeymiþ…
kol düðmelerini saklamýþtý beyaz gömleðinin üzerinde ve kemerini ve en sevdiði pantolonunu …sanki her an gelecek, üzerini giyecek bir yerlere gidecekler gibi… çoraplarý, ayakkabýlarý en güzel yerinde hazýrda bekliyordu odasýnýn ve dört duvar dört çerçeve gülümsüyordu resimleri…
hep boþ tuttu sol yanýný / masanýn… biliyordu /k/ ki o vardý kimse oturamadý kurulup ve çoðu gün (o zamanlar her gün alýnan cumhuriyet gazetesi) hiç açýlmadý aþklarýna hürmeten öylece kala kaldý, tozlandý da kitaplarý kitaplýkta dokundurtmadý kimseye…
biz baþ koyup dizine anlatamadýk sevdalarýmýzý… her þeyi o’na ,o delikanlýya aitti baþ koymak istediðimiz diz bile… ne zaman açsak aðzýmýzý “anne bir kýz” demeden, biliyorum kokardý gözlerindeki bakýþ… nasýl bilmesinki eski zaman aþýðý?? susardýk utanarak ucuz sevdalarýmýzdan…
o delikanlý on yedi yýl bekledi…on sekize sabredemedi…o kýz , bir ocak akþamý acýsýný doldurup safra kesesine güle oynaya gidiverdi delikanlýnýn ardýna…
býrakýp gittiði akþam bizi , bir muska verdiler elimize ,birde alyans…o delikanlýnýn adý yazýlýydý alyansýn içine onu biliyorduk…muskayý merak ettik…ki inanmazdý muskalara… ve o muska, o delikanlý gittikten sonra peydahlanmýþ…bizden habersiz…
önce bir naylon çýktý bezin içinden ve el kadar bir sarý kaðýt…ilk gelen mektubu delikanlýnýn ;ilan_ý aþký…
bazý geceler býrakýp geldiðim kentimde görürüm onlarý, ikisi o nehrin kýyýsýnda ,(birleþir iki ayrý resim bir karede ) papatyadan taç yapar saçlarýna kýzýn…saða bakar , sola bakar, bir buse kondurur yanaðýna… allanýr yanaklarý… sonra kalkýp, yürür giderler nehir boyunca…
gözlerimi açarým kýzarak sabahlara…

asi & mavi