Vatman þakir bey, Kocaman iki kanadý olan, üzerinde kapýya yakýþan demirden dökme büyük bir anahtarla açýlýan kilidiyle, bizi koruma görevi dýþýnda bizden bir parça gibi, bizimle yaþayan, sokak kapýmýzýn karþýsýnda duran divanýn üzerine babamýn evden çýkma vakti geldiðinde, onun ancak iki küçük çocuðun kaldýrabileceði aðýrlýktaki deri ceketini, iki kolundan çekerek ayakta dururduk, babam yüzündeki her zamanki tatlý gülümseme ile bizim ne kadar büyük bir iþ yaptýðýmýzýn, bizde yarattýðý heyecaný önemsediðini belli eden bakýþlarý arasýnda, o ceketten çýkan ve hala hatýrladýðým hakiki deri kokusunu içimize çekerek babamýn biraz eðilerekte olsa, kolllarýný usulca sokarak o cekete can vermesine tanýk olurduk. Kaþkolunu attýktan sonra boynuna, sokak kapýmýzýn kalýn ve kocaman kilidinin açýlma sesini, dýþarýda yaðan karýn lapa lapa tanelerini savuran rüzgarýn sesi eþssiz bir ahenkle takip ederdi, Biz babamýzý ejderhalara inat aðzýndan soðuk bir hava soluyan canavarýn kollarý arasýnda kayboluþunu seyreder, her gün yaþanan bu ayrýlýk hüznüyle, bir anda soðuyan sofamýzýn içinde kendi çocuk dünyamýza yeniden iltica ederdik.

Babam çok sevdiði Ýstanbul'unun en güzel haline tanýklýk ettiði kýrmýzý kuðusu olan tramvayýyla buluþmaya gidiþini, biz her gün ayný, her gün yeniden tekrarlanan her gün hiç yaþanmamýþ gibi alýþkanlýða dönüþmeyen iþe gönderme seramonisini tekrarlardýk. Sayýsýz tramvay hikayelerini dinlemekten býkmadýðýmýz bir anýlar öyküsü içinde büyümüþtük. Son durak kýsýklý cümlesi hep aklýmdadýr. Vatman þakir beyin 1969 senesinde son tramvayý kullanýrkenki hüznü ve ona kattýðý özel adamlýðý yaþanan gerçek bir istanbul masalý olarak asmýþtýk evimizin duvarýna.

Yýllar sonra arýk babamýn olmadýðý bir pazar sabahýný yaþadýðýmýz büyük kapýlarýmýzýn ve artýk ses çýkarmayan kapý kilidi olmayan evimizde Hürriyet gazetesinin pazar ekinde tramvaylarla ilgili bir yazýda babamýn fotografý ile bize sürpriz bir ziyaret gerçekleþtirdiðinde duyduðumuz heyecaný tarif edilemez bir heyecanla elden ele dolaþan gazete sayfasýna time dergisi kapaðý muamelesi ettiiðimiizin farkýnda deðildik.

Birkaç sene önce Beyoðlunda, istiklal caddesinden galataya doðru aðýr aðýr, yeni Ýstanbul'un vitrinlerinde eski istanbulu bulabilmenin saçma hayaliyle yürürken, galataya doðru geldiðimde bir dükkana girdiðimde ve burada bir sürü eski istanbul fotograflarýnýn önünde kendimi bulduðumda, çoktan biraz önce yürürken rastlayamadýðým istanbulumu cansýz ve siyah beyaz istanbul fotograflarýnda çok daha canlý ve renkli olduðunun farkýna varmýþtým bile.

Birden kadýköy meydanýnda süzülen bir tramvay fotografý ve ön camýndan bana bakan babamý gördüðümde belkide benim gibi istanbulunu arayan diðer müþterileri tek tek çevirip elimdeki kartpostal istanbul fotografýný göstermek istiyordum. Bakýn bu benim babam. Vatman þakir bey, aþifte Ýstanbulun yavuklularýndan biri, biliyor muydunuz? son durak kýsýklýymýþ demeyi birde, usulca seçtiðim diðer fotograf kartpostallarýnýda alarak ve yüzüme bir gülümseme takarak yeniden istiklal caddesinden yukarýya doðru yürümeye baþlamýþtým, ama yanýmdan geçen tramvayýn cebimdeki kartpostaldan daha silik ve cansýz olduðunu anladýðýmda, çalan çan sesli kornasýndan, kurtarýn beni buralardan dediðini anlamýþtým tutsak edilmiþ istiklal caddesi esiri tramvayýn.

Birkaç hafta öncede internette Vatman þakir beyin bu fotografý ile buluþtuk. Saðdaki gurupta en önde duran (soldan üçüncü) þapkalý özel adam.

Son durak kýsýklý düþünün bakalým, hayal edin eski Ýstanbul'u.