Grup temelli davranýþlar sonuçta "gruba odaklý" grup yararý olan anlayýþ ve duygular olmakla; kiþinin deðil grubun itibarý tartmadan doðan utanma duygusudur.

Bu tutum "mal mülk sahipli, kiþisi ahlaki" duygular yerine; "grup duygulu ahlakýn" normlarý arasýndadýr. Mülkü olan kiþi kibre kapýlan bir hubris duygusu ile onur bulurken, maldan mülkten yoksun olanlar ezikliðin verdiði utanmayla bir ahlaki duygu içinde olurlar.

Bizler geri baðlaným yasalarý üzerine o baðlanýma iliþki imajlardan oluþan duygularýmýzý da eþletmekle bir bindiriþ yaparýz. En temel geri baðlaným yasasýndan birisi gruba baðlýlýk yasasýdýr.

Gruba baðlýlýk yasasý üzerinde grubun itibarý olan "utanma duygusunu" da bu geri baðlanýcý yasayla eþletiriz. Böylece kendisini çaðýran geri baðlaným yasasýyla; bir geri baðlaným yasasý olmayan utancýmýz da geri çaðrýþým yapmýþ olur.

Ne zaman bir geri baðlaným çaðrýþmasý aklýmýza düþerse, hemen beraberinde ona modüle edilen (bindiriþi yapýlan) duygularýmýz da beliriþ yaparlar.

Aslýnda gruba baðlýlýk duygulu ve grup itibarý olan ahlaki utanç, köleci sistemde hubris bir ahlak ile ezilen iki parçalý bir ahlaka dönüþür.

Grubun itibarýný gözetmeyen utanç; bindirimli geri baðlaným yasalarý nedenle; köleci sistem içinde de bir gruba baðlanýþ duygusu olan kiþinin milleti, kiþinin vatandaþý, kiþinin saðlama yaptýðý toplumu; olmakla; yine kiþinin grup itibarýný, grup utancýný gözeteceði kolektif geri çaðrýþýcýlarýdýrlar.

Köleci sistemdeki utanma, grup psikolojisine baðlý utanma ve suçluluk duygusu olmakla birlikte indirgenmiþ mal mülk sahipli gurur ya da maldan mülkten yoksunluklar nedenle utanç özelleþmektedir. Herkesin utancý kendisine olmaktadýr!

Grup temelli itibari (gruba baðlý olmaya yakýþmayan) davranýþlarda yaþanacak bir zaaf sizi; gruba baðlýlýðýnýzý çaðrýþan duygulardan ötürü çaðrýþýcýlar sizi bu "zayýflýðýnýzý giderici davranýþlara" yönlendirir. Eþ deyiþle gruba baðlýlýk sizi "telafi edici" davranýþa yönlendirir.

Grubun baþarýsýný ya da grubun yararýný gözetmeyen kiþi sahipli bencil El mana anlayýþlarý içinde, "öznel olarak grup utancý nedenle"; acýma, merhamet, sadaka lütfetme gibi ahlaki normlar ortaya çýkarýyordunuz.

Utanma ahlakýnýn nesnel temeli de; yarýn yeniden üretecek kölelerin emek gücü için kölelere veya kiþilere boðaz tokluðu ya da bir gelir söylüyordunuz.

Köleci sistem yarýn güvencesinde yoksun býraktýðý kiþilerin grup duygulu utanç düzenlemeleri içinde biliþsel bir çoðaltmaya ya da azaltmaya gidebilirler.

"Servet düþmaný, millet düþmaný, ezan, bayrak düþmaný" diye gruba baðlýlýk duygularýnýzý biliþsel düzeyde azalttýklarý gibi; Yine "vatan sevgisi, millet sevgisi ölürsem cennetliðim gibi þehitlik" söylemleriyle gruba baðlýlýk temelli utanma duygularýnýzý biliþsel olarak çoðaltýrlar.

Aslýnda kendilerini muhafazakâr (grup aidiyetine baðlý) olarak tanýmlayanlar kolektif suçluluk duygularýný bastýrmaktadýrlar. Ha keza "ben Arap oðlu Arap’ým; Arap’ýn yararýna olacaksa" gibi söylemleri diyenler de grup yarýna yaptýklarý ziyanla "kolektif utançla suçluluk duygusunu" en fazla bastýranlardýr.

Biliþsel düzeyde azalan gruba baðlýlýðýn utancýný mahkemelerde deðil de; gruba karþý; "benim anlým açýk! Müslümaným elhamdülillah!" demekle boyunu aþan söylemleriyle gruba karþý utanç duygusunu çoðaltmak isteyen þarlatanlardan bu gayretleri görmeniz çok olasýdýr.

"Devletin malý deniz yemeyen domuz" demekle grup utancýný iþleyenler yine kendilerini "tüyü bitmedik yetimin, garip gureba nýn hakký" diye grup ahlakýna çaðýrmalarý ne hazindir.

Hatýrlarsanýz ittifak içine gelen totem grubun ittifaka karþý olan direnci; "gruba baðlýlýk olan totemi bir kolektif suçlulukla, totemi bir kolektif utancýn sosyal dirençli bilinciydi.