Herta Müller

Anne, baba ve küçük

Güneþli Karadeniz kýyýlarýndan çok selamlar. Yolculuðumuz iyi geçti. Hava güzel. Yemek iyi. Kantin otelin zemininde, ve kumsal hemen otelin yanýnda.
Ve anne bigudilerini evde býrakamaz, ve babanýn pijamasý ile annenin sabahlýðý ve ipek püsküllü terlikleri de öyle.

Baba, elbise ve kravatla kantinde oturan tek kiþi. Ama anne de bunun baþka türlü olmasýný istemiyor.
Hazýr yemek masanýn üstünde, tütüyor ve tütüyor, ve garson kýz babaya karþý yine samimi, ve bu tesadüf deðil. Ve annenin yüzü asýlýyor, burnu akýyor. Annenin boynunda bir damar kabarýyor, bir tutam saç gözlerinin önüne düþüyor, annenin dudaklarý titriyor, anne kaþýðýný çorbanýn içine býrakýyor.

Baba omuzlarýný silkiyor, baba yine garson kýza bakmaya devam ediyor ve çorbayý aðzýna götürürken damla damla döküyor ve dudaklarýný boþ kaþýða doðru uzatýyor ve þapýrdatýyor ve kaþýðý sapýna kadar aðzýna sokuyor. Babanýn alnýný ter basýyor.

Derken küçük, bardaðý deviriveriyor. Dökülen su annenin elbisesinden yere damlýyor, derken küçük, kaþýðý ayakkabýsýna sokuyor, derken vazodaki çiçekleri koparýyor ve yeþil salatanýn üzerine serpiyor.
Babanýn sabrý taþýyor, babanýn gözleri süt ve buz kesiliyor, ve annenin gözleri þiþiyor ve kýzarýyor. O nihayet senin de çocuðun, týpký benim olduðu kadar. Anne, baba ve küçük bira içilen yerin önünden geçiyorlar.

Baba adýmlarýný yavaþlatýyor, ve anne, bira içmenin söz konusu olamayacaðýný söylüyor, hayýr, bunu aklýna bile getirmemeliydi.

Ve baba, daha ilk günden güneþte fazla kalýp kýpkýrmýzý yanmýþ çocuktan nefret ediyor ve annenin ayaðýný sürterek yürüyüþünü duyuyor, geri bakmaksýzýn, bu ayakkabýlarýn da çok dar olduðunu, týpký diðerleri gibi bunlardan da etinin dýþarý taþtýðýný, dünyanýn hiçbir ayakkabýsýnýn onun ayaklarý için, onun, hep iki büklüm ve yara olduðundan bantlanmýþ küçük ayak parmaklarý için yeteri kadar geniþ olmadýðýný biliyor.

Anne, çocuðu yaný sýra sürüklüyor ve kendi kendine yol kadar uzun bir cümle sarf ediyor, garson kýzlar orospuymuþ, aþaðýlýk mahluklarmýþ, hiçbir þeye yaramayan zavallý þeylermiþ. Küçük aðlýyor, giderken asýlýyor, kendini yere atýyor, ve annenin parmak izleri yüzünde, güneþ yanýðýndan daha kýrmýzý parlýyor.
Anne odanýn anahtarýný bulamýyor ve el çantasýný ters çevirip döküyor, ve baba onun yaðlý cüzdanýndan, hep kýrýþýk paralarýndan, yapýþ yapýþ taraðýndan, hep ýslak mendillerinden iðreniyor.

Derken anahtar babanýn ceketinin cebinden çýkýyor, ve annenin gözlerine yaþ doluyor, anne yere çöküp aðlýyor.

Ve ýþýk titriyor, ve kapý sýkýþýyor, ve asansör duruyor. Baba çocuðu asansörde unutuyor, anne odanýn kapýsýný iki eliyle yumrukluyor.
Öðleden sonra, öðle uykucuðu var.

Baba terliyor ve horluyor, baba yüz üstü yatýyor, yüzünü yastýða gömüyor ve rüya görürken yastýðý salyasýyla kirletiyor. Küçük, pikeyi çekiyor, ayaklarýyla tepiniyor, alnýný buruþturuyor ve rüyasýnda, çocuk yuvasýný bitirme törenindeki þiiri okuyor. Anne uyanýk ve kötü yýkanmýþ yatak örtüsünün üstünde, kötü beyazlatýlmýþ pikenin altýnda, kötü silinmiþ pencere camlarýnýn ardýnda hareketsiz yatýyor. Sandalyenin üzerinde onun el iþi duruyor.

Anne bir kol örüyor. Anne bir sýrt örüyor. Anne bir yaka örüyor, anne yakaya bir düðme deliði örüyor.
Anne bir kartpostal yazýyor: Þurada kaldýðýmýz otel görünüyor. Penceremizi çarpý iþaretiyle belirttim. Aþaðýda, kumdaki çarpý iþareti, devamlý güneþlendiðimiz yeri gösteriyor.

Plaja inen ilk biz olalým, baþkasý yerimizi kapmasýn diye, sabah erkenden çýkýyoruz.

Çeviren: Ali Osman Öztürk

*) Herta Müller: Niederungen [Çukurlar], Reinbek bei Hamburg 1993, s. 135-137. (= rororo Bd. 13360)