|
Türkiye’nin Demokratik Anayasa Arayışının Önündeki Engeller Üzerine
(Akakiy Akakiyeviç) 6 Ocak 2013 |
Türkiye |
| |
 Bu bağlamda AKP iktidarı, 12 Eylül rejimiyle hesaplaşmak bir yana, bizatihi bu rejimin siyasi sonucu ve varacağı son nokta olduğu için vazgeçilmesi kendileri için son derece zor bir siyasi zeminin üzerinde duruyorlar.12 Eylül rejiminin sivil yüzü ve uzantısı olan Özalizm’in siyasal, kültürel ve ekonomik mirasının konjonktürün ve sosyolojinin de elverişli olmasıyla en Ortodoks bir biçimde yaşanmasına şahit olmaktayız. Hal böyle iken AKP’’nin kendi ontolojisini yok etmesi elbette beklenemez. |
|
|
Cumhuriyete Nasıl Bakmalı?
(Akakiy Akakiyeviç) 28 Ekim 2012 |
Politik Olaylar ve Görüşler |
| |
 Kurucu zihniyetin, söylem itibariyle halkçı ve fakat politik pratik açısından devlet merkezli ideolojisinin geleceği şekillendiren ve bu anlamda anti-demokratik bir içeriğe sahip olan bakışının günümüzde bile hâkimiyetini devam ettirdiğini iddia etmek yanlış olmaz. Dolayısıyla günümüzde bile, bireyin değil de devletin ön planda olduğu bir yönetim anlayışının demokratik bir topluma ortam sağlamamasına şaşırmamak gerekir. Askeri müdahalelerin de Cumhuriyeti korumak ve kollamak” kaybolan devlet otoritesini yeniden tesis etmek amacıyla yapıldığını” düşündüğümüz zaman bugünkü temel problemlerin kaynağının Cumhuriyetin oluşum sürecinde gizli olduğunu anlarız. Bu bağlamda Cumhuriyet kısır çekişmelerle, zıtlaşmalarla atlanacak bir süreç değil bilakis yıldönümü vesilesiyle tekrar tekrar değerlendirerek tarihsel-toplumsal bağlamına oturtulacak ve dersler çıkartılacak yorumlanmaya muhtaç bir süreçtir. Demokratik bir siyasal zeminin hazırlanmasına imkân sağlayıp sağlamadığı Cumhuriyet sürecine sorulacak en önemli sorudur.
|
|
|
Alevilik ve Kemalizm
(Akakiy Akakiyeviç) 17 Eylül 2012 |
Dinler, İnançlar ve Ateizm |
| |
 Osmanlı tarihi boyunca sürekli olarak asimilasyona maruz kalan Alevilerin, Kemalizm’le birlikte dinsel inançlarını yaşama şansı bulduklarını, kimliklerini serbestçe ifade ettiklerini iddia etmek zordur. Cumhuriyet, insanını, etnik, dinsel ve kültürel zenginliğiyle kabul edip buna göre bir vatandaş tanımı yapmak yerine, belirli bir inanç sistemini ve etnik aidiyeti diğerlerine dayatma yolunu seçtiği için bu anlamda kapsayıcı olamamıştır. Alevi toplumu da Cumhuriyetin sınırlarını çizdiği makbul vatandaş tanımına uymadığı için dışlanmıştır. Günümüzde de Kemalizm’in ideolojik olarak değişime kapalı yapısını düşündüğümüz zaman, Alevilerin bu ideolojiden medet ummak yerine demokratik bir toplum tahayyülü yolunda çaba sarf etmekten başka bir seçenekleri yoktur.
|
|
|
Nuri Bilge Ceylan’ın "Taşra Epiği" : Bir Zamanlar Anadolu’da…
(Akakiy Akakiyeviç) 27 Haziran 2012 |
Sinema ve Televizyon |
| |
 Nuri Bilge Ceylan, son filmi Bir Zamanlar Anadolu’da ile taşra insanının haleti ruhiyesinin haritasını çıkarma girişiminde bulunuyor. Taşra insanının tekdüzeliği, birbirine benzerliği,”küçük hesapları” ve özelde ise taşrada görev yapan memurların bir tür kapana kısılmışlık hissiyatıyla kendilerini ve geçmişlerini sorgulamaları çarpıcı bir biçimde anlatılıyor. Bir Zamanlar Anadolu’da taşra güzellemesi olmadığı gibi taşra yergisi de değildir. Taşra insanının içeriden bir anlatımla, tüm doğallığıyla gösterilme çabasıdır. Film bir “taşra epiği” dir. Anadolu kırsalının bütün bileşenleriyle birlikte önümüze konmasıdır. Bu gösteri oldukça rahatsız edicidir aslında. Rahatsızlığın nedeni ise üzerinde düşünmediğimiz gerçekliğimizin birdenbire bütün açıklığıyla karşımıza çıkması karşısındaki şaşkınlığımız ve tabiri caizse utancımızdır. Anlatılan bir biçimde yaşadığımız, yaşayacağımız ya da yaşamak zorunda olduğumuz bir gerçekliktir, bu bizim “hikâyemiz” dir. |
|
|
Çoğunluk: Türk Kimliğinin Sıradan Halleri
(Akakiy Akakiyeviç) 9 Haziran 2012 |
7nci Sanat (Sinema) |
| |
 Çoğunluk, Türkiye toplumunda etnik ve dinsel manada sayısal çoğunluğa sahip Sünni-Türk kitleye ayna tutuyor. Son yıllarda artan toplumsal kutuplaşmanın günlük hayat nasıl yansıdığını ve sirayet ettiğini gösteriyor.”Öteki” ne karşı artık kanıksanmış, sıradanlaşmış bir tavır alış şekli olan zenofobinin ( yabancı düşmanlığı ) korkutucu boyutlara ulaştığını ve toplumu militaristleştirdiğini sarih bir biçimde ortaya koyuyor. Zenofobiye paralel olarak gelişen ve ‘sıradan faşizm’ şeklinde tanımlanan günlük hayattaki ırkçılık, dışlayıcılık ve ötekileştirme gibi tezahürler bütün çarpıcılığıyla işleniyor. |
|
|
Dersim Meselesi,chp'nin Tutumu ve Cumhuriyet Politikaları Üzerine
(Akakiy Akakiyeviç) 30 Kasım 2011 |
Türkiye |
| |
| Dersim, genç Cumhuriyet’in uluslaşma ve mevcut sınırlar içinde otoritesini tesis etmesinin önünde bir engel, tıbbi deyimle “çıbanbaşlarından biri” olarak görüldüğü için kesilip atılması lazım gelen bir ur gibi düşünülmüştür. Devlet, bu coğrafyada hâkimiyetini tam anlamıyla kuramadığı, vergi alamadığı için Kürt ve Kızılbaş olan ve bu manada da “makbul vatandaş” tanımına uymayan bölge insanını tedip etme yoluna gitmiştir. Zira geç Cumhuriyet’in uygun gördüğü insan profili Sünni-Türk ve üstelik de Hanefi mezhebinden olmalıydı. Sair kesim ve mezhepler caiz görülemezdi. Fakat bu tedip harekâtı oldukça kanlı olmuş ve Dersimliyim diyenlerin bir daha unutamayacakları büyük bir travma yaşanmıştır. İnsanların canlarını kurtarmak için sığındıkları mağaralarda zehirli gaz kullanılarak fare gibi zehirlendikleri artık biliniyor. Resmi makamlar tarafından on üç bin küsür insanın öldürüldüğü iddia edilse de bu sayının çok daha fazla olduğu açıktır. Devletin toplu katliam yoluyla insanlarını dize getirmesi,”medenileştirmesi” sorgulanması gereken bir husustur. Bunun yanında özellikle küçük çocukların Türkleştirme-Sünni İslamlaştırma politikasına alet edilerek evlatlık ve sürgün yoluyla asimile edildiği bilinmektedir. |
|
|
Otoriter Demokrasimizin Hal-i Pür Meali
(Akakiy Akakiyeviç) 23 Kasım 2011 |
Politik Olaylar ve Görüşler |
| |
| Türkiye’nin özgül koşullarının sonucu olan İslamcı muhafazakârlığın, iktidarın baskıcı uygulamalarıyla otoriter-muhafazakârlığa zemin hazırladığını iddia edebiliriz. İslamcı ideolojiyi benimsemeyenlerin zaten dışlandığı toplumda, buna ilaveten liberal ve sol değerleri öne çıkaran kesimlerin kat be kat tahakküme uğrayacağı aşikârdır. Buradan hareketle, mevcut siyasal iktidarın, muktedir olma biçiminin belirttiğimiz tanımlamalardan başka bir kategoriye girebileceği, daha farklı şekilde betimlenebileceği mevcut verilerle de desteklenerek savlanabilir. |
|
|
Türkiye'nin Yeni Vesayeti: Muhafazakar Hegemonya
(Akakiy Akakiyeviç) 13 Eylül 2011 |
Türkiye |
| |
| Türkiye’de, mevcut muhafazakâr iktidarın, kamuoyu ve sivil toplum üzerinde kurduğu hegemonya, alternatif düşünme ve bakma biçimlerini tümüyle etkisiz hale getirmeye çalışmaktadır. Basın yoluyla iktidarın demokratik denetimi handiyse imkânsız hale gelmiştir. Yayınlanmamış bir kitabın bulunup imha edilmesi, Orwell’in “Bin Dokuz Yüz Seksen Dört” romanındaki “düşünce polisi” ni akla getirmektedir. Muhalif insanların, gazetecilerin suçlarının ne olduğunu dahi bilmeden “içeri” atılmaları ve bir türlü yargılanamamaları Kafka’nın “Dava” sını andırmaktadır. Başta basın olmak üzere sivil toplum tamamen bertaraf edilmeye çalışılmaktadır. Muhalif insanlar “siber iftira” yoluyla gözaltına alınmakta ve suçlarını dahi öğrenemeden aylarca hapislerde tutulmaktadır. Muhalefet etme durumunu kendilerine yönelmiş bir düşmanca hamle olarak değerlendirmektedirler. Sivil toplum bileşenlerine baskı yaparak yıldırma, itibarsızlaştırma, ekonomik yaptırım yoluyla sindirme, tehditle işten attırma gibi eylemler sıradan bir hale gelmiştir.Yargı gibi,görevi demokratik denetim mekanizması olan ve adaleti tecelli ettirme gibi çok önemli işlevlere sahip bir kurum” zapt edilmesi gereken bir kale” olarak görülmüş ve “ele geçirilmiş” tir. Gerçek anlamda demokrasi, mevcut iktidar tarafından özlenen ve istenen bir “değerler manzumesi” nin önemli bir bileşeni olma özelliğini çoktan yitirmiştir. Tabii eğer böyle bir maksat var idiyse. |
|
|
Bir Memurun Sabah Mesaisi Öncesi Gördükleri,düşündükleri
(Akakiy Akakiyeviç) 30 Ağustos 2011 |
Bireysel |
| |
 Her sabah gördüğü ve fakat bugün nedense göremediği, mezar kazıcısı mı yoksa mezarlık dilencisi mi olduğunu bir türlü kestiremediği, paspal kılıklı, kısa boylu, biçimsiz suratlı adam neredeydi acaba. Hiç usanmadan, çekinmeden, mezarlığın önünden geçen herkese el açar, para ister, ne dediği pek anlaşılmazdı. Zaman zaman da kendisi gibi oldukları kılıklarından ve tiplerinden belli olan birkaç kişiyle anlaşılmaz sözlerle kavga ederlerdi. Bu kavgaların nedeni de para yüzündendi. Mezarlığı ziyaret edenlerin verdikleri bahşişleri bölüşme meselesi yüzünden çıkardı genellikle bu kavgalar. |
|
|
Ramazan Bizim Neyimiz Oluyor?
(Akakiy Akakiyeviç) 11 Ağustos 2011 |
Dinler, İnançlar ve Ateizm |
| |
| Türkiye’de yaşayan insanların hepsinin oruç tuttuğu varsayımından hareket eden bu düşünüş biçimi açıkça totaliter bir toplum tahayyülünün tezahürlerinden biridir. Türkiye toplumunda sadece Sünniler yaşıyormuş gibi, bu dinsel kimliğin inancına özgü değerler genelleştirilerek toplumun tümüne dayatılır. |
|
|
| Eleştiri herşeydir.Varolan eleştirilmeden,onun yanlışları,eksikleri ortaya konulmadan yenisi ve daha iyisi inşa edilemez.
|
|
