Can Şimşek: Zafer Şenocak, Alman Terbiyesi, 1. Baskı, İstanbul Şubat 2007, Roman, 168 s. , Alef Yayınevi

Zafer Şenocak, 1961 yılında Ankara´da doğmuştur. 1970’ten beri Almanya’da
yaşamaktadır. Sadece Almanya’da değil, Avrupa’da da tanınmış bir yazardır. Pek çok eseri Fransızca, İngilizce, İtalyanca ve Türkçeye çevrildi. Düzenli olarak Frankfurter Allgemeine Zeitung (F.A.Z.), Die Welt, Tageszeitung (taz) gibi gazetelere yazılar yazmakta, çeşitli Alman radyo ve televizyonlarında söyleşiler yapmaktadır. Şiirleri ve hikâyeleri çeşitli Batı dillerinin yanı sıra Arapça, İbranice ve Japoncaya da çevrilmiştir. (İç kapak yazısı)

Romanı, insan ilişkilerini anlatan bir düzyazı türü olarak tanımlayabiliriz. İnsanın yaşadığı serüvenler, iç dünyasındaki hesaplaşmalar; insanın insanla, mekanla ve doğayla olan ilişkileri, yaşadığı ortamın özellikleri ve de toplumsal olaylar bir romanda işlenebilecek konular arasındadır. Romanda ayrıca, kişiler ve çevre ayrıntılı olarak tanıtılır.
(http://epigraf.fisek.com.tr/index.php?num=861)

Zafer Şenocak “Alman Terbiyesi” adlı yapıtını, romanın yukarıda değinilen karakteristik özellikleri çerçevesinde kaleme almıştır. İstanbul ve Berlin arasında geçen bu tarihi romanında yazar, Türk-Alman kimlik çatışması yaşayan bir karakterin (Salih´in) başından geçenleri, başka bir deyişle hatıralarını yazıya dökmesinden bahsediyor. Romanda okuyucu, başkahraman Salih´in sık sık yaşayacağı kimlik çatışmasına, bu aşamada kendisiyle yüzleşmesine ve de Türkiye´ye mi yoksa Almanya´ya mı ait olduğu konusundaki kararsızlığına tanık olacaktır. (Arka kapak yazısı) Okuyucunun ilk bakışta dikkatini çekecek olan noktalardan biri de, romanda Enver Paşa, Talat Paşa, von Papen, Hitler gibi tarihte yaşamış ve belleklerde iz bırakmış ünlü kişiliklerden sıkça bahsedilmiş olmasıdır. Romanda ayrıca, James Bond filmlerinden tanıdığımız güzel ve gizemli casus kadınlarla yaşanan aşklardan, sır perdelerinden tutun da, gerçek aşktan ve de yer yer cinsellikten bahsedilmektedir.
     
Şenocak´ın bu yapıtı toplam olarak altı bölümden oluşmaktadır. Her bölüm kendi içinde alt bölümlere ayrılmıştır. Birinci bölümde yazar, romanın başkahramanı Salih'in, Prusya ordusunda subay oluşundan, daha sonra da İstanbul'a dönüşünden ve orada başından geçenlerden bahsetmektedir. Başkahramanımız Salih, o sıralarda altmışlı yaşlardadır ve de yeni bir savaş (II. Dünya Savaşı) her an çıktı çıkacak gibidir. Kapıda savaş çanları çalarken, o yine de hatıralarıyla meşguldur. İkinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci bölümlerde kahramanımız ısrarlı biçimde hatıralarını yazıya dökmeye devam eder. Arada bir küçük molalar vererek, eski eşyalarını karıştırır ve aralarından seçtiklerini beyninin süzgecinden geçirerek yazıya döker. (S. 152: “Sonra bir üst çekmeceyi açıp orta boy bir zarf çıkardı.”) Özellikle dördüncü bölümde, Almanların Yahudilere yönelik ağır eleştirilerinden bahsedilmektedir. (S. 127: “…Bu kavram sağlam bir bünyeyi bozmak, hasta etmek, bütün saf ırkları piçleştirmek için Yahudiler tarafından icat edilmiştir.”) Altıncı ve son bölümde ise Salih´in, kısa da olsa çocukluğundan küçük bir kesit anlatılır. (S. 164: “Çocukluğunu ve gençlik yıllarını geçirdiği şirin Balkan şehri…”) Artık İstanbul onun için varılacak, daha doğrusu demir atılacak tek ve son limandır.

Zafer Şenocak'ın romanı “Alman Terbiyesi”, tarihsel sahneyi iyi sunan bir kurguyla oluşturulmuştur. Kitap aynı zamanda, okuyucuyu sürükleyen birtakım unsurları da içinde barındırıyor. Okuyucu bazen, kendinden bir şeylerin romanda varolduğu hissine kapılarak, kendini bir anda romanın içinde bulabiliyor. Bu da, kitabı okumayı zevkli hale getiriyor. Yazar ayrıca, yapıtında gayet anlaşılır bir dil kullanmıştır. Kitapta anlatılanları daha iyi kavrayabilmek için okuyucunun az da olsa I. ve II. Dünya Savaşları zamanındaki Türkiye-Almanya ilişkilerine ait bir ön bilgiye sahip olması, sahip değilse bile edinmesi tavsiye edilir.