Evelinde bismihu!
ve saniyen selamun aleyküm...
1.Bâb: Sehl-i Mümteni:
Mukaddime olarak yazılacağı düşünülen bir mektupçenin ilk cümlesini kaç defa değiştirmek mübahtır bilmiyorum. Her defasında kalbe tahattur eden bir endişe vardır ki; bu ancak irade-i cüz’iye bağlı olan cümlelerin muhatabına muvafakat etmesidir. Zira bina edilen cümlelerin miberinden muhatabına ses veren veya sükût eden hatip veya katip -nasıl tabir olunursa- kendine ait olanların hem kefaletini hem de mes’uliyetini deruhte etmededir. Şüphe ve endişe aklın istikametine kast etmiş olsa da, yazılanlar ancak mütereddit bir kalemin, teslimiyetin suhuletine ilan ettiği harbin adıdır.
Kelamın sihirli olduğu Peygamber beyanında sabit. Endişelerimden biri de budur ki yazı, sahibinden daha fazla kıymet görsün. Eltaf-ı kelimat daha ziyade itibar görsün. Bu yüzden söylemek isterim ki yazıda varlık bulma endişesine sahip bir kişi ile muhatapsınız. Edebiyatı hayat ve hakikat ile karıştırabilen birine muhatapsınız.
Muhayyile. Kırılgan. Su gibi seyyal. Ve ki halet-i ruhiye hangi tarafa meylederse işte orda insan. Araplar “şemseyn” yahût “kamereyn” derler. İki güneş yahût iki ay. İki güneş yahût iki ay olduğundan değil. Asıl kinaye nedir bilmiyorum ama bana gerçekle hayalin insan fıtratında ittisal ediyor olduğunu hatırlatmada. Söz konusu olan iki insan ise, ve ki bu “iki” birbirinden haberdâr ama birbirine malum değilse en ictinab edilen hususun gerçek ile hayalin birbirine karışması olmalıdır.