Zeki insan, amuda kalkarken kahve içebilen insandýr…

Þu kýsacýk ömrümde, (kýsacýk; matematik diliyle 22’ye tekabül ediyor) yakamý býrakmayan onca þeyden biri de kavram kargaþasý. Kavramlarý birbirinden soyutlamak yada birbirine bütünlemek sevdiðim yanýlgýlarýmdandýr. Huyum kurusun, hatalarýmý bile sevebilecek kadar zorluyorum psikoloji literatürlerini. Ben günlük hayatýn sýkýcýlýðýndan kurtulmak için delirenlerdenim. Gerçi genlerimin katkýsýný da inkar edemem doðrusu, rahat uyu dedeciðim, izindeyim!
     Deliren tarafým (akýllý taraflarým da var, ironi bu iþte!) zekayý, akademik kariyerin de ötesinde, hayatýn her alanýnda sonsuz yetenek ve baþarý ile baþarýyý güçle, gücü yalýnlýkla, yalýnlýðý sýnýr kiþilik olabilmekle yani her þeyin en dibini ve en koyusunu yaþamakla, yalan söyleme yeteneði ile (ki bu bir yetenektir cidden) bütünleyip dururken, düz, kuru ve renksiz olan her þeyi zekadan soyutluyor. Benim için zeki insan, amuda kalkarken bile kahve içebilen insandýr. Ötesini tanýmayan mantýksýz bir mantýk sistemim var. Aklýný korumakta ýsrar eden tarafým zekaya bu kadar çok anlam yüklemenin anlamsýzlýðýndan dem vura dursun, deliliðim ‘saldým çayýra’ modunda kendini içimde istihdam etmekte…
     Ýþte bu nedenlerle, zekam konusunda hayatýmýn her döneminde ciddi endiþelerim ve saðlam kabulleniþlerim olmuþtur. Aptal bir insan olmadýðýmý yüzümde pis bir sýrýtmayla her daim söylemiþ ve göstermiþimdir gerçi ama iþ zekaya gelince, soyutla bütünle derken bir türlü karar verip dillendiremedim. Sonra bir gün, yani sayýyla 22, yazýyla yirmi iki yýl sonra bu düðümü çözmeye karar verdim. (Aferin bana!) Iq testi yapmalýyým dedim, yaptým, hem de iki kez… %8lik bir dilimde (100 insandan 92’sini tek geçebileceðim anlamýna geliyormuþ bu), üstün zeka teþhisi koydular ilk seferde. Ýnanmadým, ‘kesin bir yanlýþlýk var bu iþte’ dedim. Malum, güzel kahve içerim hatta bu konuda ihtisas sahibiyim ama ne amuda kalkmayý bilirim nede bu gerekli ve de faydalý eylemi gerçekleþtirirken kafein ihtiyacýmý karþýlayabilirim. Üstelik kýsýr döngülerim, baþarýsýzlýklarým, yanýlgýlarým, hatalarým, çöken iliþkilerim oldu, olmakta. Gri bir tarih abidesiyim yani. Ýkincisinde de ayný sonuç çýkýnca bu sefer deli yaným isyan etti, ‘bak bakalým’ dedi akýllý yanýma ‘zeki adamlar nasýlmýþ þu fani alemde’… 22 yýlýn inancý sarsýldý tabi, kolay deðil, bir açýk bulup oradan sývýþmak niyetinde… anlayýp baðrýna bastý akýllý yaným deli yanýmý. Çok sýk olmasa da arada bir birbirleriyle kavga etmedikleri oluyor…
     Dünyanýn en zeki adamý Einstein’ýn yaþamýyla baþladým iþe, sonuncusu da bu oldu zaten... Sonsuz bir zeka, muzip gözlerine çok yakýþan muzip bir gülümseme, daðýnýk saçlar, her zaman tek tek giyilen çoraplar çarptý ilk önce gözüme. Benim düþündüklerimle pek uyumlu bir portre deðildi gerçi ama yinede sevilesi tarafý çoktu, sevdim. Bunlarýn zekanýn karakteristik özellikleri olduðu, Einstein’ýn ‘özel yaþamý’na renk kattýðý ama bu daðýnýklýðýn özünde yaþamýna sýçramadýðý ve onu savurmadýðý sonucuna vardým. Sonra kendime baktým, evet saçlarýmýn bazen daðýldýðý oluyor ama bu jölemin mucizesi, zekamýn deðil. Hem sonra tanrýya þükür çoraplarým konusunda gayet becerikliyimdir. Bu düzen, bu intizam yaþamýma sýçramaz, ayrý… hemen, Iq testi bende yanýldý sonucuna vardým, zorlanmadým pek buna inanýrken. Deli yaným zekamý yadsýmaya çok yatkýn, kaçýþlarý kolaylaþtýrýyor çünkü zeka yükünü taþýmamak….
     Devam ettim bakmaya… yarým yamalak iliþkiler, kopuþlar, yanýlgýlar, hatalar, ihmalkarlýklar, yarým kalan hesaplar… inanamadým, Einstein olamazdý bu! Ýlk önce yazarýn Einstein’a, onun sahip olduðu ama kendisinde yeterli olmayan zekadan dolayý gýcýk olduðunu ve bu yüzden onu karalamak için kitap yazdýðýný düþündüm. Baþka bir yazardan okumaya baþladým, baktým onda da benzer þeyler. Sonra bütün yazarlarýn Einstein’a garezi olduðuna ve örgütlü bir mücadele baþlattýklarýna karar verdim bir süre. Akýllý yaným dürtmeye devam etmeseydi, buna inanmaya devam edip mutlu mesut yaþayabilirdim. Çok emek verdi, sað olsun ama baþý göðe erdi mi tartýþýlýr…
     Sonra bir ara uyandým ve aslýnda bunun beni nereye getirdiðini gördüm. Zekiydim. Ýnanmasý güç ama öyleydi. Amuda kalkmayý öðrenmek zorunda deðildim artýk. Yanýlgýlarým ve hatalarým da bu gerçeði deðiþtirmiyordu. Hatta yanýlgýlardan ve hatalardan ibaret de olabilirdim. Akýllý yaným bunlarý söyleyip durdu eli belinde, deli yanýma… malum senelerin maðlubiyeti zafere dönüþmüþtü bir anda. Deli yaným üzüldü, bu bir yükten öte bir þey deðildi onun için, prangadan öte bir þey deðildi… sihir katýlmak zorundaydý artýk yaþamýma. Aklýmýn fark edemediði buydu. Deli yanýmýn algýlarý hep daha güçlü olmuþtur zaten…     
     Ben de deli yanýma hak verdim… Kaçýþým olamazdý artýk, bahanelerim hükmünü yitirmiþti. Sýðýnacak limanlarým infilak etti. Ben zeki olmamanýn sorumsuzluðuyla þen þakrak eðlenip dururken ve tanrýya bunun için sitem edip, aptal olmadýðým için þükrederken bütün silahlarým alýndý elimden. Anlamasý güç olsa da zeka, bir yüktür bünyeye, hele hele senelerin baþarý ve baþarýsýzlýklarýný zeka ile açýklamýþsanýz artýk baþka açýklamalar bulmak ve daha çok kendinizi suçlamak zorundasýnýzdýr.
     Bu yazýyý ‘ben zekiyim’ demek için yazmadým. Onun için yazmýþ olsam bile rahatsýz olmazdým, malum bilimsel ve ispatlý bir gerçek var ortada üstelik kendini olduðundan eksik göstermek, fazla göstermek kadar aptalcadýr… bu yazýyý zekayý anlayabilmek için yazdým. Çünkü ben en çok kendim için yazarým. (Ýnsanlýðý eðitmek gibi ulvi amaçlarým yok, kendimi eðitsem yeter…)
     Peki anladým mý?
     Hayýr…
     Zeka ne iþe yarar hayatýn þu garip, korkutucu, imgeli, imalý, iþaretli, sembollü ama bir o kadar da eðlenceli oyunlarýnda?
     Klasik söylemlerden ötesini diyebilecek varsa beri gelsin. Alnýnýn tam ortasýndan öpeceðim, çok da samimiyim…