Ýngiliz halkýnýn çok sevdiði, dikkate deðer bulduðu ve en çok ziyaret ettiði tablolardan biridir Portrait of May Sartoris…

Tabloyu ilk kez bir kardeþim paylaþtýðýnda ilgimi çekmiþti. 1830-1896 yýllarý arasýnda yaþamýþ olan ve Sir Frederic Leighton olarak adýný öðrendiðim Ýngiliz ressam ve heykeltýraþýn yaptýðý bu tablo ile ilgili bilgi edinmek için araþtýrma yapma gereksinimi hissettim. Çünkü bu tabloda beni derinlere çeken garip bir hüzün ve çaresizlik gizliydi…

Sir, Leighton’nun birçok eseri var, hepsini de tek tek inceledim diyebilirim. Fakat “Portrait of May sartoris” isimli bu tablonun derinlerime iþleyen görüntüsü tabloda kullanýlan imajlar, derin tarihsellik ilk bakýþta gözüme ehh iþte “tipik ingiliz klasik dokunuþu” gibi mýrýldanmama yol açsa da, o elle tutamadýðýmýz soyut hüznün insana; “hele beni araþtýr da gör sen günü” dedirten duruþu, üçüncü ve dikkatli bakýþta artýk insaný derin bir düþüncenin dehlizine çeken akademik tarzý ile birlikte tablonun tamamýndaki betimlemelerin birbirine baðlý hali aklýmý baþýmdan aldý…

Evet bu tablodan bir sinema filmi çýkartabilirim. Þaka deðil, kullanýlan renkler, yerleþtirilen objeler, insana hissettirdiði o garip çaresizlik ve hüzün halinin bir kadýn yüzüne yansýmasýndan ortaya bir yerlinin dramatik hayatýnýn özeti çýkartýlabilir düþünüyorum…

Tablodaki kýzýmýz henüz 15 yaþlarýnda iken tasvir edilmiþ. Hemen arkasýndaki kýrýlýp yere düþmüþ aðaç kýzýn o mahzun yüzünde zaman ile ölüm arasýndaki en belirgin baðlantý gibi duruyor. Hatta kýrmýzý fularýnda ki o dramatikliði, yüzündeki ince düþünceli halini kocaman þapkasý bile örtememiþ…

Tabloda kýzýn arkasýnda belirgin bir þekilde göze çarpan: dört ayak, bir eyer onun bir hayatý olduðunu, çocukluðundan beri kýrýlgan bir yapýsýnýn olduðu, güzelliðinin de sonsuza dek sürmeyeceðini görebilen ve bunu hatýrlatmak için bir akarsu kenarýnýn seçilmiþ olmasý kesinlikle tesadüf deðil…

Kýz için seçilen binici kýyafeti, onun sanata, resme, heykele, tiyatroya olan ilgisini; farklý giyinmeyi, süslenmeyi, fark edilmeyi ve sevilmeyi önemsediðini gösteriyor… Kýzýn sol elindeki binicilik aksesuarý bile tabloda rast gele yapýlmamýþ. Öyle ki binicilik kýyafeti ile tam bir uyum içinde olan kýzýn bu tabloda tek eksiði var o da bir at…

Peki at nedir? At her dönem bir insanýn en yakýn arkadaþý, uzak yollarý yakýn eden, hasretleri bitiren, dosta götüren her zamanýn ve tarihin vazgeçilmez taþýtlarýndan biridir…

Hatta at; insana en çok benzeyen, insana en sadýk ve gerçekten söylenileni anlayan, duygularý olan bir insan olarak da tasvir de edilmiþ de olabilir bu tabloda…

Yani, kýzýn istediði yere gitmek için hazýr bekleyiþi, ancak isteyip de gidememesi için bu tabloda atýn çizilmemesi tablonun düþsel sunumuna anlam üzerine, anlamlar yüklemiþ. Bir akarsu kenarýnda baþtan aþaðýya kadar bir atla geldiðini tasvir eden ressamýn atý oraya koymamasýný ben baþka þekilde düþünemedim açýkçasý…

Her ne ise, tablodaki kýzýn ay gibi yüzüne, gözlerinde ki düþünceli ve kederli bakýþý, hatta çaresizliðini ve mahcubiyetini gösteren eðik duruþu insaný bir çýkmaza ve hüzne boðuyor…

Selamlarýmla…