OÐUZ ATAY’A

Kasýlmýþsýn kaskatý/asýlmýþsýn Basbatý/altýmdasýn at asý/kasmasýn bu asrýn aslý/dedikoduyla savaþa girenin gerisi kasýmpatý tarlasýnda, kameralar karþýsýnda yükselen cesaret taklalarda makyajlarda gizli/Üsküdar stil bu müptezeli de madara etti/”Anlat” derdi “sokaklar hem cennet hem cehennem olabilir mi?” (Ceza-Hasat Zamaný)

Sosyal hayatýn kurulumundaki anlamlandýrmalarý çeliþkilendirmenin yazarý, önsönsöz düþmaný ve kitabýnýn son baskýsýna önsöz yazýlan yazar. Doðu ve Batý’ nýn birleþtiði ve ayrýþtýðý noktadaki týnlamalara beyninin dayanamadýðý insan. Duruþuyla “Edebiyata büyük bir yeteneðim var ama ona inanmýyorum.” diyen Celinevari, ve hüzünlü geri çekiliþiyle yaþadýðý çölünü de kendisiyle birlikte götüren çýðlýðýyla Zerdüþtvari. Oðuz Atay. (tanýmlandýrmalar ve statüler için özür içimden geldi.)

Hayata herkesin öðrenciliðine, hayatta kalmak için, tümdengelimle baþladýðý zaman sen tüme varmak istedin her hayat kýrýntýsýný toplayarak ve eleklerden geçirerek kelimeleri, yeni anlamlar yarattýn, oysa 100 kelime yeterdi her þey için, ama sýkýldýn. Ve yeni bir dil yarattýktan, kelimeleri elekten geçirdikten sonra, þaþarak baktýn yarattýðýn oyun hamurunun etkisine. (sonra da üzüldün belki de.) Ýki dünyaya birden hakim olmak istedin ilk baþta belki, hem sosyal hayat canavarýný alt etmek, hem de imgeler dünyasýnýn krallýðýnda oyunlar oynama hevesiyle baþladý her þey, ama sen çok ciddiye aldýn oyunlarý en büyük hatanýn bu olduðunu bile bile. Belki sen de çok parçalý ve bu anlamda iki parçalýydýn hepimiz gibi, sonra parçalar daðýlýp karýþtý birbirine. Farklýlýðýný gösterdin tavþan sürüsüne, sýrlarýmýzý ele verdin, oysa usta aktörleriydik hayatýn, saliselik göz dalmalarýný kimsenin göremediði. Öfkeleri çoðu zaman kahramanlarýnýn romanlarýndaki çer çöp oldu sýradan soytarý gülüþlere. Aþk olsun..

Savunmasýz býraktýn çeliþkilerini tavþanlara, “kayýp otoban” ýn adresini gösterdin daha sonra, baþlar sona ulaþtý ve sonlar baþa, silikleþti her þey, anlamsýzlaþtý, unutmak istedin, verdiðin emek engelledi belki seni, belki de daha inançlýydýn hepimizden ama hiçbir sistemde yok olmadý insanýn ayrýcalýklý olma hissi ve damarlarýmýzda kaldý yaþamaya devam ederek. Sen her zaman dürüsttün ve verdikleri “yadýrganmýþ kürsünden” asla yukarýlardan ilahi bir tonda gelmedi sesin(inatla), oysa hepimizden iyi biliyordun kararlý bir ses tonunun edilgen insanlarda yaratacaðý etkiyi, istemedin. ( Çoðunluðun etkilendiði ses tonunun, psikiyatrideki sorunlu insanlarýn etkilenmesi ayrý bir uygarlýk tezi olabilir mi peki? Sana soruyorum.) Herkes ayrý kartlarý ayrý zamanlarda atarken masaya, sen sabýrsýzdýn belki de. (belki de duygusaldýn Doðu kültürünün mirasýyla, haklýydýn Descartes’ý unutmak lazým bize hiçbir zaman uymadý derken bence, ben hayatta kalacak kadar hatýrlýyorum.) Tüm bir desteyi havaya attýn ve tüm kartlarýný göstermek istedin herkese, oysa iletiþimimimizin, kelimelerin imgelere anahtar olduðu ve kimsenin birbirini tam olarak anlayamadýðý bir çaðdaydýk, hayvandan hallice. Ancak 8 saatlik iþgünü “rasyonel çalýþkan”larýnýn beslenme kaynaðý, eleþtirel otoriteler süzgecinde sevdik seni, Türkiye’de post-modernizmin ilk öðelerini taþýyan yazar olan Oðuz Atay...lý baþlayan cümlelerle ve daralttýklarý ve kafalarýna koyduklarý kalýplardan yaþamaya utanan ve ego savaþýmýnýn dorukta olduðu eleþtirmenlerden. Gecikmediler seni de bir kalýba koymakta beyinlerindeki verilerin gidiþ geliþ düzenini bozmamak için.

(Bilmiyor muydun sen de, böyle olacaðýný, kimsenin kimseyi dinlemeye hatta kendini dinlemeye vakti olmadýðý ve kelimelerin geçerliliðinin ses tonundaki güven kotasýna göre ölçüldüðünü ve medeni cesaretligillerin senin dilinle bir takým kýrbaçlarla yaþadýðýmýzý.) Bile bile lades, aþk olsun.

Konuþmayý býrakamayan hiçbir yerin göçmeniydin ama sen öðretmiþtin bana ilk gençliðimde “Ýngilizler zaten hep susarak kazanýr(2)” diye yine konuþamayý býrakamayan bir göçmen çýðlýðýyla, hiçbir zaman sevmedin Batý’yý ve Batýmerkezi (ben de sevemedim), ve samimiyetsiz ve oryantalist þevkatleri. “Az geliþmiþ ülkenin kültürü de az geliþmiþ olurmuþ. Hadi oradan, Karagöz-Hacivat oynatmýyoruz burada, acý çekiyoruz."diye baðýrdýn dayanamayýp. (Bu arada artýk bize geliþmekte olan ülkeler diyorlar, eðer biraz daha geliþirsek biz de onlar gibi olabileceðiz anlamýna geliyor galiba.) Sümüðünü çeken fakir çocuklarýný cebine saklamak istedin zengin çocuklarýnýn dudaklarýný profesyonelce kývýrarak bükmelerine karþý. Profesyonellik mi, sen hiç sevmedin biliyorum, ben de yaþayacak kadar. Çevrendekilere acý çektirdin mi, annenin ve kýz arkadaþlarýnýn þevkatlerini seni evcilleþtirmeleri için bir tuzak olarak gördün mü zaman zaman bilmiyorum. (Gördüysen bu konuda rasyoneldin bence.) Oysa insandýn sen de ve küçücüktük yukarýdan bakýldýðýnda görülmeyecek kadar, peki entelektüel gururlarýna yenik düþtün mü hiç? Oðuz Atay, kaybettin. Beynin çeliþkili komutlarýna dayanamayýp seni býrakýp gitti, halbuki sinyallerini vermiþti, sýnýrý vardý herþeyin.( ama sen zaten hep dengeden nefret ettin DÝ MÝ? Her dengeli hareket samimiyetsizdi biraz, Amerikan filmlerinde dengeli kardeþler, babam hep seni daha çok sevdili patlama histerileri geçirirlerdi, onlar filmdi belki, belki denge hastalýklarý örtüyordu, belki Allah bizi çok fazla serbest býraktý, bilemiyorum.) KAYBETTÝN. Bile bile lades. Sana yanaþmak istemiþtim bir zamanlar ilk gençliðimde bir a harfi atarak bok gururum yüzünden tutunamayanlar kitabýndan, ama herkesin imgeleri farklýydý, ve yalnýz sýkýntýlý gecelerimde kullandým seni, sabahlarý ise aklýma bile gelmedin, gördün mü ? Ama sana oynadým her zaman, “oysa hep belliydi start yerinden kazananlar ve kaybedenler start yerinden çýkýþta henüz”, al bir bile bile lades daha. Kazananlarýn her ayaðýnýn sürçüþünde ince bir gülümsemeyle RAHATLATTIK kendimizi ve kaybettin. Ben mi sana oynadým ve bahsi kaybettim, sonra da gidip alýþveriþ yaptým. Ama geriye dönsem yine sana oynardým ve gülümsemem hala yüzümde kazananlarýn ve kazanacaklarýn her ayak sürçüþünde.Bu arada kazananlar ne kazandý, bunca çabalarý ne içindi, anlayamadým, sanýrým empatik bir insan deðildim. Ve asiler, sebepsizce asiler, belki de kimya yapýlarý nedeniyle asiler hep rahatsýz etti onlarý, sevenler oldu, hayran olanlar, öykünenler, nefret edenler, iðrenenler ama kimse onlarý göz ardý edemedi. Tüm serseriler tutuklandýðýnda mutlu mu olacaksýnýz, bence hepiniz yaralý gideceksiniz evinize. Verimli üretime, rasyonalizme, tarihin kahramanlarýna, filmlerde yaþadýðýmýz yaþamlara, atýldýðýmýz iþlere, kazandýðýmýz paralara, monogamimize,

Köþelerimize içelim, son serseri de ayrýldý aramýzdan, ya da vazgeçti, ne önemi var

Cheers