Sanat Dünyasýndan Bir Yýldýz Kaydý

Seval Deniz Karahaliloðlu


Haziran ayý gelince içimiz kýpýr kýpýr eder, kalbimiz heyecanla çapar. Yaramaz çocuklar misali yerimizde duramayýz. Neden mi? Çünkü biz festival dostlarý için Haziran ayý demek ‘Efes Antik Tiyatro Günlerinin’ baþlamasý demektir. Her yýl festival süresince, Efes Antik Tiyatro’yu ve Celsus Kütüphanesini tavaf etmek üzere hep birlikte bir otobüse doluþur, Efes’e taþýnýrýz. Yani bayramý bekleyen çocuklar gibi her yýl Haziran gelince kabýmýza sýðamaz oluruz.

Ama bu yýl, bu sevincin üzerine, acýyla birlikte hüznün gölgesi düþtü. Bu yýl, 18. Uluslar arasý Ýzmir Festivali buruk baþlayacak. Çünkü festivalin ve sanat camiasýnýn üzerinden bir yýldýz kaydý. Pýrýl pýrýl yüreðiyle, aklýyla, gittiði yeri aydýnlatan, entelektüel tavrýyla sanatý ve sanatçýyý tüm kalbiyle destekleyen sanat hamisi artýk ‘yok’. Bu kelimeyi yazmak ve telaffuz etmek o kadar zor ki. Düþünceleri ve duygularý kaðýda dökebilmek cesaretini bulabilmek için aradan uzun bir zaman geçmesi gerekti.

Ýzmir’de sanatýn hamisi, sanatçýnýn gerçek dostu ve bir sanat sevdalýsý kocaman yüreðine yenik düþtü. Bir kalp krizi sonucu yitirdiðimiz Sevgili Baþkanýmýz Ahmet Priþtina, operadan baleye, senfoni orkestralarýndan tiyatroya, festivallerden plastik sanatlara kadar her dalda eser veren sanatçýlarýn yanýnda oldu. Alýþýlmýþýn dýþýndaki siyasi kimliðinin yaný sýra þimdiye kadar gelen liderlerden farklý olarak, maddi ve manevi olarak sanata ve sanatçýya çok büyük destek verdi. Seçim programýnda, sanatý bir kentin vazgeçilmezi olarak gösteren Priþtina’ya göre, opera, bale, senfoni orkestralarý, tiyatro ve festivaller bir metropolün olmazsa olmazlarý arasýnda yer alýr.

Dünya kenti yapmaya çalýþtýðý Ýzmir’e yakýþan bir opera binasý kazandýrýlabilmesi ve yeni bir kültür merkezi yapýlmasý için çok büyük bir çaba sarf etti. Buna en çarpýcý örnek, hayata geçirmeyi çok istediði ama trajik bir biçimde aramýzdan ayrýldýðý için temel atma törenini gerçekleþtiremediði ve ‘en büyük projelerimden biri’ dediði Ahmet Adnan Saygun Kültür Merkezi’ydi.

Ýzmir’in tarihi ve kültürel belleðinin oluþturulmasý için kurulan Kent Müzesi’ne büyük katkýda bulunan Priþtina, eski itfaiye binasýnýn restore edilerek Kent Müzesi olarak Ýzmir’e kazandýrýlmasýný saðladý. Kentin kültürel, tarihi ve mimari dokusunu koruyan binalarýn hayata geçirilmesi konusunda titiz davranan baþkan, Ýzmir’in en eski tarihi binalarýndan biri olan Eski Sayaç Atölyesi’nin restore edilerek, Ýzmir Kültür Sanat ve Eðitim Vakfýna verilmesini saðladý. Bina bugün Akademi ÝKSEV adýyla, sanat ve eðitim merkezi olarak hizmet veriyor.

Ýzmir Devlet Opera ve Balesi’nin etkinliklerini sürekli olarak takip eden Priþtna, opera ve bale yapýtlarýnýn sahnelenmesi gibi çok masraflý prodüksiyonlarýn belediye olarak resmen destekleyerek bir ilke imza attý. Ýþin mutfaðýný da çok iyi bilen baþkan, sanatçýlarýn sorunlarýyla da yakýndan ilgilenerek onlara büyük moral verdi. Bir temsilin sonunda sahne arkasýna geçerek sanatçýlarýn ellerini tek tek sýkan ve onlarý tebrik eden sanat dostu, siyasi kimliðinin ötesinde sanat camiasýnýn büyük sevgisini kazandý.

2004 yýlýnýn 26 Þubat’ýnda faaliyete geçen Gezici Sanat Otobüsü, sanatýn ilkokullara götürülmesi bakýmýndan çok büyük önem taþýyordu. Gezici Sanat Otobüsü, sanat etkinliklerinin geniþ kitlelere tanýtýlmasý ve sevdirilmesi fikrinden yola çýkýlarak yaratýldý. Ýzmir Büyükþehir Belediyesi bünyesinde tasarlanan otobüs, yürüyen bir sanat merkezi haline getirildi ve toplumda sanat bilinci oluþturabilmek için son beþ ayda gerçekleþtirilen 29 etkinlikle 20.000’den fazla insana ulaþtýý. Gezici Sanat Otobüsü, toplumda bilinçlenmenin temelinin ilkokuldan itibaren baþlatýlmasý gerektiðini düþünen Priþtina’nýn açýlýþ töreninde bizzat verdiði destekle faaliyetlerine baþladý.

2000 yýlýnda sanat yaþamýna gözlerini açan Ýzmir Sanat, son dört yýlda Ýzmir’in sanat yaþamýna damgasýný vurdu. Konserler, tiyatro etkinlikleri, seminerler, sergiler, festivaller derken kýsa sürede sýradan bir sanat merkezi deðil, Ýzmir’de sanatýn adresi haline geldi. Bir süre sonra sormaya baþladýk. Sahi, Ýzmir Sanat’tan önce biz ne yapýyorduk? Nereye gidiyorduk? Þimdi soruyu deðiþtirerek soracaðýz. Ahmet Priþtina’dan önce Ýzmir nasýl yaþýyordu?

Kimin aklýna gelir, Oda Orkestralarý ile ilgilenmek ve bunun bir kent için ne kadar gerekli olduðunu fark etmek? Daha doðrusu kaç tane siyasetçi bu gerçeðin farkýna varabilir? Galiba bunu anlayabilmek için gerçekten sanatý sevmek ve gerçek bir sanat aþýðý olmak gerek.
Ýþte Ahmet Priþtina’nýn farký buradaydý. Dokuz Eylül Üniversitesi Senfoni Orkestrasý’ný kuruluþundan itibaren maddi ve manevi yönden destekleyerek Ýzmir’e oda orkestralarý kazandýrýlmasýný saðladý.

Opera, Bale, Tiyatrolar, Senfoni Orkestralarý, Ýzmir Sanat ve Ýzmir Festivali þimdi öksüz çocuklar gibi buruk. Yokluðunu hissetmeye baþladýk bile. ‘Bana Bir Þeyhler Oluyor’ oyununun ilk gecesinde final alkýþýnda Yýlmaz Erdoðan þöyle dedi. ‘Her zaman, burada en ön sýrada,çok zarif bir beyefendi otururdu. Onu çok arayacaðýz. Bu gece bütün alkýþlar ‘onun’ için’ dedi ve Ýzmir Fuar Açýk Hava Tiyatrosu adeta alkýþtan yýkýldý.

Festivali çok seven ve en büyük destekçisi olan Priþtina’ya duyulan sevgiyi göstermenin en güzel yolu, onun deðer verdiði kurumlara sahip çýkarak yaþatýlmasýný saðlamakla mümkün. 18. Uluslararasý Ýzmir Festivali’nin, 23 Haziran Çarþamba günü Efes Antik Tiyatro’da yapýlacak olan açýlýþ konseri onun aziz hatýrasýna atfedildi. O gece, dünyanýn en büyük þeflerinden Lorin Maazel yönetimindeki Arturo Toscanini Filarmoni Orkestrasý, sevilen bestecilerin eserlerini onun için seslendirecek. Priþtina, o gece Efes Antik Tiyatroyu dolduran binlerce sanatseverin kalbinde yaþatýlacak.

Galiba, yokluðunu en çok festivalin açýlýþ gecesinde yaþayacaðýz. Her zamanki gibi en ön sýraya oturmasýný ve konseri büyük bir dikkatle izlemesini bekleyeceðiz ama nafile. Gözlerimiz hep onu arayacak. Ýlgili, meraklý, dikkatli bir sanatsever olarak, sanata ve sanatçýya saygýlý, deðer veren ‘o zarif beyefendiyi’ çok arayacaðýz ve çok özleyeceðiz.
Galiba onu þimdiden çok özledik...