‘Konuþma’ insanýn karakterini ortaya koyan en önemli özelliklerden biridir. Ýnsanlar fikir, düþünce ve inançlarýný konuþarak ifade ederler.
Ýnsan konuþmalarýyla kendisini deþifre eder. Kiþinin iyi niyetli, samimi, candan olduðu ya da iki yüzlü, art niyetli olduðu konuþmalarýndan ve üslubundan rahatlýkla anlaþýlýr. Allah, Kuran’da konuþma üslubunun kiþiyi tanýtýcý bir özellik olduðunu þu þekilde bildirmiþtir:
‘Eðer Biz dilersek, sana onlarý elbette gösteririz, böylelikle onlarý simalarýndan tanýrsýn. Andolsun, sen onlarý, sözlerin söyleniþ tarzýndan da tanýrsýn. Allah, amellerinizi bilir.’ (Muhammed Suresi, 30)
Samimi bir imanla Allah’a baðlý olan insanýn en önemli özelliði ‘Müslümanca’ konuþmaktýr. Yüce Rabbimiz bir müminin nasýl bir karaktere ve üsluba sahip olmasý gerektiðini ayetlerle açýkça bildirmiþtir.
Allah kullarýný, yaþadýklarý hak dini ve güzel ahlaký insanlara anlatmakla sorumlu kýlmýþtýr. Ýnsanlar bu önemli sorumluluðu yerine getirirken güzel söz ve yumuþak üslup kullanmalýdýr. Kuran’da geçen ‘Allah'tan bir rahmet dolayýsýyla, onlara yumuþak davrandýn. Eðer kaba, katý yürekli olsaydýn onlar çevrenden daðýlýr giderlerdi.’ (Ali Ýmran Suresi,159) ayeti tüm müminler için bir öðüttür.
Bugün bazý insanlarýn, Kuran ahlakýna yakýþmayan üsluplar kullanarak, küfürle ve saldýrgan tavýrlarla Allah’ýn güzel dinine zarar verdiklerini, insanlarý dine yaklaþtýrmak yerine dinden uzaklaþtýran bir yaklaþým içinde olduklarýný görüyoruz. Hiçbir dönemde peygamberler ve etrafýndaki müminler küfre ve çirkin üsluplara yaklaþmamýþ, dini yalnýzca en güzel olan tarzda teblið etmiþ ve güzel ahlaktan asla taviz vermemiþlerdir. Tarihin en azýlý kâfiri Firavun’a bile, Allah’ýn emriyle yumuþak ve güzel sözle teblið yapan Hz. Musa ve Hz. Harun buna en güzel örnektir. "Ýkiniz Firavun'a gidin, çünkü o, azmýþ bulunuyor. Ona yumuþak söz söyleyin, umulur ki öðüt alýp-düþünür veya içi titrer-korkar." (Taha Suresi, 43-44)
Kadere tam olarak teslim olan müminler, hidayeti verecek olanýn Allah olduðunu bildikleri için yalnýzca üzerlerine düþen teblið görevini yapar ama insanlara zorlama, baský ve þiddet uygulamazlar. ‘Gerçek þu ki, sen, sevdiðini hidayete erdiremezsin, ancak Allah, dilediðini hidayete erdirir; O, hidayete erecek olanlarý daha iyi bilendir.’ (Kasas Suresi, 56) ayeti yine müminler bir için öðüttür.
Öðüt alamayanlar gücü kendilerinde gördüklerinden ve kadere tam olarak iman edemediklerinden dolayý, inanmayanlara karþý büyük bir öfke besler ve en çirkin üslupla Allah’ýn emrettiði güzel ahlaktan uzaklaþýrlar.
Müminler ise konuþmalarýnda, þeytanýn etkisine girmekten kaçýnýr ve Allah’a sýðýnarak konuþurlar. Tartýþmalar ve uygun olmayan üsluplar müminlerin uzak duracaðý davranýþlardýr. Doðru, samimi, akýlcý, mantýklý, alçakgönüllü, saygýlý, nezaketli, hoþgörülü, iyiliði emredip kötülükten sakýndýran bir yapýya sahip mümin için hýrs ve öfke söz konusu dahi olamaz. ‘O Rahman (olan Allah)ýn kullarý, yeryüzü üzerinde alçak gönüllü olarak yürürler ve cahiller kendileriyle muhatap olduklarý zaman "selam" derler.’ (Furkan Suresi, 63) Mümin kendi hevasýna, istek ve tutkularýna kapýlýp Allah’ýn sýnýrlarýný çiðnemekten þiddetle sakýnýr.
Dünyada en güzel sözle konuþan insan, Kuran ahlakýný yaþamaya çaðýran yani müslümanca konuþan insandýr. ‘Allah'a çaðýran, salih amelde bulunan ve: "Gerçekten ben Müslümanlardaným" diyenden daha güzel sözlü kimdir?’ (Fussilet Suresi, 33)
Mümin Kuran’la uyarýr. Kuran ahlakýný yaymak en büyük amacýdýr ve bunu yaparken de öncelikle kendi ahlakýyla örnek olur. Bizler de güzel dinimizi önce kendimiz yaþayalým daha sonra güzel ahlakýmýzla teblið ibadetimizi yerine getirelim. Yeryüzünde yaþayan en mükemmel insan karakterini tam olarak yaþayabilmek bizlere de nasip olsun inþaAllah.
Sonsuz cennet hayatýnda tüm peygamberlerle bir arada olabilmek duasýyla…
     
Altuð Öztürk