ÞAÝR H. MUSTAFA TOMAÇ’IN ARDINDAN…

M.NÝHAT MALKOÇ

Ölüm bir güzel insaný daha aramýzdan ayýrdý. 21 Haziran 2008 tarihinde Trabzon’un önemli söz üstatlarýndan biri olan Hüsnü Mustafa Tomaç’ý kaybettik. Mustafa Tomaç Aðabeyin 1934 senesinde Trabzon’un Beþtaþ(Kanliga) köyünde baþlayan hayat yolculuðu 21 Haziran 2008 tarihinde son buldu. O da her nefis gibi ölümü tattý. Bizler de günü gelince ölümü tadacaðýz. Ne mutlu bu dünyadan hoþ bir seda býrakarak göç edenlere…

74 yýllýk hayatýna pek çok güzellik sýðdýran Tomaç, Trabzon’un sevilen simalarýndan biriydi. Trabzon Gazipaþa Ýlkokulu’ndan sonra Trabzon Sanat Enstitüsü’nü ve 1965’te de Tekniker Okulu’nu bitirmiþti. 1952-53 yýllarýnda TBMM inþaatlarýnda, 1955’te Trabzon’da Karayollarý 10. Bölge Müdürlüðü’nde çalýþmýþtý. 1958’de askerlik görevini Erzurum’da yedek subay olarak yapmýþtý. 1959 yýlýnda Saðlýk Müdürlüðü bünyesinde memur olarak çeþitli görevlerde bulunmuþtu. 1968’de Zonguldak Bayýndýrlýk Müdürlüðü’nde, 1970’de KTÜ Fen Heyeti Müdürlüðü’nde kontrolörlük yapmýþtý. 1972 yýlýnda Trabzon Bayýndýrlýk Müdürlüðü’ne naklen geçmiþti. Bu kurumda uzun yýllar inþaat kontrolörlüðü görevini yapmýþ, 1981 yýlýnda emekli olmuþtu. O, 27 yýldan beri kendi halinde bir emeklilik hayatý sürdürüyordu. Gündüzleri bað bahçe iþleriyle uðraþýyor, geceleri de þiirle meþgul oluyordu.

Ebediyete uðurladýðýmýz Hüsnü Mustafa Tomaç’ý yýllardan beri tanýrým. Girdiði ortamlarda farký fark edilirdi. Aðýrbaþlý, beyefendi bir kiþilik sahibiydi. Az ve yerinde konuþan bir insandý. Malayani sözlerden kaçýnýrdý. Sohbetinden zevk alýnýrdý. Hüsnü Mustafa Tomaç, þiirlerini 1950’li yýllardan itibaren yazmaya baþladý. Yani ilk þiirini kaleme aldýðýnda 16 yaþýnda bir delikanlýydý. O günden, son nefesini verdiði 2008’li yýllara kadar 58 yýl boyunca her fýrsatta þiirler yazdý. Bu süre içerisinde “Rüzgârý Yükselen Ses, Bir Güneþten Bir Güneþe, Cudi mi - Ararat (Aðrý) mý, Kapaksýz Kitap” adlý kitaplara imza attý.

Mustafa Aðabey’in elimizdeki son kitabý “Kapaksýz Kitap” adýný taþýyor. 146 þiiri iki kapak arasýna alan bu kitaptaki þiirler hecenin en güzel örnekleri olarak arz-ý endam ediyorlar. Hayat tecrübelerini mýsralara döken Tomaç’ýn bu son kitabýnda didaktik unsurlar aðýr basmaktadýr. Bu kitaptaki þiirlerde övgüden yergiye kadar yediden yetmiþe her mevzu ustaca iþleniyor. O, þiire geniþ bir açýdan bakmýþtýr. Onun þiirlerinde toplumsal hiciv aðýrlýktadýr. Tomaç, yerli kültürün bütün motiflerini þiirlerinde nakýþ nakýþ iþliyor. Onun þiire ve þairliðine dair görüþlerini kendi ifadelerinden öðreniyoruz. Þiire ve þairliðine dair þunlarý söylüyor:

“Ahlak sýnýrlarýný zorlamadan, insanlar arasýndaki iliþkilerden doðan þiirsel tavýrlarý açýk ifadelerle, fakat doðru ve dobra olarak dile getirdim. Bunu yaparken; öðretici ve eðitici olduðum kadar, yerici de oldum. Bazen bir ayet, bir hadis, bir atasözü ve bir deyim þiirime tema oldu. Kendime özgü bir üslupla her türlü þiiri denedim. Heceye aðýrlýk vererek rubai, muhammes, beyit tarzlarýna yer verdiðim gibi serbest þiiri de iþledim. Buna ilave olarak lirik ahengiyle monolog-diyalog þekillerle þiirlerimi biçimlendirmeyi ihmal etmedim.”

Tomaç’ýn ölümü Trabzon için önemli bir kayýptýr. Onun gibi beyefendi, sevgi dolu ve hoþgörülü insan pek azdýr. O bu güzel hasletleriyle anýlacaktýr. O, eþinin ölümünden sonra iyice hassaslaþmýþ, yalnýzlýðýný içine gömmüþtü. O þimdi belli ki eþinin yanýnda pek mutludur.

Ýnsanlar doðar, büyür ve ölürler. Mühim olan çok yaþamak deðil, doðru yaþamaktýr. Mustafa Tomaç Aðabey inanan bir insandý. Onun içindir ki ölümden korkmuyordu. Hak dostlarýnýn gözüyle bakýyordu ölüm hadisesine. Mevlana ölümü düðün gecesi olarak görüyordu. Tomaç da ölümü dosta kavuþma olarak tanýmlýyordu. Bunu aþaðýdaki dörtlükte açýkça görebiliriz. Sözlerimi bu dörtlükle bitirirken kendisine Allah’tan rahmet diliyorum:

“Hayat bahçesinde güldü
Açtý, soldu ve döküldü
Âlem sandý Tomaç öldü
Bilmezler aslýna döndü.”