El mantýðý kolektif baþlayýþ yerine, hiçbir çalýþma ve gayret göstermeden mülkü olan bir mülk sahibini irade sayýp mülkten pay daðýtmasýyla köleci iliþkileri baþlatýyordu. Yani vicdan mülk sahibinin mülküne ortaklar tanýmamayý baz alýp, baz aldýðý anlayýþa göre sýzlayacaktý.

Mülk sahibi isterse mülkünden size pay verir veya hiç pay vermezdi. Vicdani kanaatleriniz bu esasa göre deðer yargýlarýný ortaya koyup; ortaya konan deðer yargýlarýný da bu esasa göre ölçüp biçecekti

Daha açýðý “veren el alan elden üstündür” diyen köleci iþleyiþ içinde ortaya çýkarýlan köleci söylemler þimdi sizin vicdanýnýzdý. Bir kefeye yoksunluðun davranýþlarý diðer kefeye varsýlýn veren el ile yoksulun alan elin mana anlayýþý konmuþtu. Denge tutmuyordu. Kolektif kefeye karþýsýndaki kefeye, kolektif tüketme karþýlýðý konmuþ terazi görselinin zihin imajýndan, vicdan muhasebesi doðacaktý.

Kefelerinde varsýlýn ve yoksulun davranýþlarý olan köleci vicdanlý muhasebe köleci ortama yeni bir düþünce, yeni bir eylem alaný açacaktý. Bu yeni söylemli eylem alanýna göre vicdanýnýz size “sað elin verdiðini, sol eliniz görmesin” diyecekti. Ama güzel söz deðil mi? Bu güzellikle siz farkýna varmadan kolektif referansa göre yanlýþ olaný meþrulaþýyordunuz. Emeði gasp edilen düþkünlerin sadaka alma iþi El mantýðý ile meþrulaþýyordu.

Dahasý “veren el alan elden üstündür”. “sadaka ömrü artýrýr” demekle soyut bir sadaka kaynaðý söyleyen vicdanýn yarattýðý dilenciler ordusu ve iyi niyeti (!) su istimaller karþýsýnda yeni saðduyu insanlarý veren elden almasý yerine çalýþmaya sevk eden bir vicdan muhasebesine dönüþecekti. Daðdan gel kolektif sürecin üretim gücünü ve çalýþma nesnesini elinde al. Sonra insanýn düþtüðü bu içler acýsý duruma “sað elin verdiðini sol el bilmesin” de….

Sonradan görülmüþ ki tasadduk baðlamýnda yapýlan inayetlerle insanlar hazýrcý ve miskin olup, bir lokma bir hýrka diyen miskinliðin kanaatleri ortamýn beklenmeyen bir gerçekliði olmuþtu. Bu kez de miskinleþmeye karþý, miskinliði önleme adýna “Veren El, alan elden üstündür” denmeye getirilmiþti. Veren elden kasýt, mülk sahibiyle çalýþan kiþi belirtmesiydi.

Oysa kolektif alanýn ne veren eli vardý. Ne alan eli vardý. Veren de kolektif güçtü, daðýlým da kolektif güce doðru olmakla iki elin sesi vardý. Kolektif alanda veren elle alan elin tekil eylem alaný yoktu. Ezik elin veren ele karþý alan elin duyduðu vicdani minnettarlýkla veren ele ezik ezik dua okumasý yoktu.

Kiþinin hoþlanmasýna yönelim olan El takdiri; kolektif alaný, mana anlayýþý düzeyine indirgeyip kiþileri tamaha yöneltmiþti. Tamah edenler içine düþtükleri durum karþýsýnda bir kolektif alaný hatýrlayýp, bir köleci sisteme bakmanýn kýyasý içinde “kendim ettim kendim buldum” diyorlardý. Köleci yapý içinde sýk sýk duyduðu “komþusu açken, tok yatan bizden deðildir” diyen aforizma ansýdýðý kolektif alanda yoktu.

Köleci sistem içindeki vicdan, kiþileri; “alan ele karþý sadaka vermeye, aç yatana karþý infakta bulunmaya” davet ediyordu. Sadaka vermeyi ve infak etmeyi tek yanlý acýma, tek yanlý merhamet olarak söylüyordu! Ýyi de neden vicdan ve merhamet etmeliydim? El bunu söylemiyordu.

Oysa kolektif iliþkiler tek yanlý olmayan iliþkilerle “karþýlýk iþlerin, karþýlýk emek gücünü yardýmlaþýcý" sekans hareketleriydi. Baþ baþa verince taþý yerden kaldýrmanýn bilinciydi. Bir elin nesi var? Hiç deðilse iki elin sesi var diyen bilincin vicdanýydý. Bu nedenle kolektif alanlar kiþilere sadaka ön göremiyordu.