… ve burda, Bayanlar Baylar, Ýsar Kapýsý’ný görüyorsunuz. Bu kapý bir hava bombardýmaný esnasýnda oldukça hasar gördü, ama Ýsar’ýn kendisi halâ iyi durumda; Ýsar Kapýsý önünde Ýsar Kapýsý Meydaný. Ýkisi de, yani kapý ve meydan bombardýmanýn izlerini taþýyorlar, sadece Ýsar sað-selamet kurtulmuþ. – Ýsar Kapýsý Eczanesi’nde eczane ve kapý zarar görmüþ, fakat Tanrý Ýsar’ý yine esirgemiþ. Burda, Bayanlar ve Baylar, þimdi Ýsar’ýn kendisini görüyorsunuz. Ona bombalar hiç birþey yapamazlardý, eðer bombalar, Münih’in içinden akan Ýsar suyunu mahvetseydi, bunun bir önemi olmazdý, çünkü daima yeni Ýsar suyu akardý.

Felaket içinde bir baþka teselli ise, burda gördüðünüz gibi, bombalardan hemen hemen önemsiz sayýlamayacak ölçüde etkilenmiþ olan Maliye binasý. Münihliler bu felakette, kayba aðlasýnlar mý, yoksa aðýt mý yaksýnlar bilememiþler, zira bu bina tüm neþ’eli vergi mükelleflerinin buluþma noktasýymýþ. – Burda, Bayanlar Baylar, yýkýk ünlü Münih saray biracýsýnýn önündeyiz. Kendini kanýtlamýþ ve duvarýna “Malt ve Maya – Tanrý Onu koruya!” vecizesi kazýnmýþ bu eski kültür mekâný tam olarak korunmamýþ. Yangýn bombalarý yüzünden çýkan alev yumaklarý, bira imalathanesi personeli tarafýndan su bulunamadýðýndan, muhtevasýndan ötürü bayaðý su gibi söndürme etkisi olan sulu birayla söndürüldü, çünkü sulu birayla, günah iþlemeksizin susuzluðu ve ateþi söndürebilir insan.

Þimdi Ýngiliz Parký’ndayýz. Burada da nerdeyse büsbütün bir yýkým manzarasý gözden kaçmýyor. Hatta Kleinhesseloher Gölü’nde bile saldýrýlardan sonra, bombanýn patlamasýndan sonra kendiliðinden suyla dolduðundan ancak birkaç saniye için görülebilen birçok bomba çukurlarý oluþtu. Burda insan yaþamýna bir halel gelmedi, sadece birkaç küçük göl balýðý kýsmen aðýr yaralý olarak gölün kýyýlarýnda yatýyordu. Neuhaus Caddesi’ndeki Bilimler Akademisi, gördüðünüz gibi, ayný þekil de yerle bir edildi. Bu çok bilimsel müzenin kalýntýsý sadece bir yýkýntý tarlasý. Münihlilere burda bir zarar gelmedi, çünkü onlar bu binaya zaten hiç uðramazlardý. Münih’te bir baþka hüzünlü manzarayý, dört duvar kalýncaya kadar yýkýlan Millî Tiyatro oluþturur. Çatýsýz haliyle Roma’daki Kolize’yi andýrýr. Bir daha inþa edilir mi, bilinmez. Ýnþaat malzemesi sýkýntýsýna direnmemek için çatý örtüsü artýk yenilenmemeli, ki bir açýk hava sahnesi olarak kalsýn. Kýþýn ve kötü havalarda tabiki gösteri yapýlamaz. Münihli evli erkekler maalesef aðýr bir kayýptan yakýnýyorar, çünkü Senefeld Caddesi 5 numaradaki ev de artýk yok – ne olacak þimdi? Evin tekrar açýlmasýna kadar Müllerstrasse ve Luitpoldblock gibi birkaç cadde “açýk pazar” olarak hizmete sunulmalý. –

Burada, Hanýmefendiler Beyefendiler, Münih kentinin en eski mezarlýklarýndan biri olan güney mezarlýðýný görüyorsunuz. Buradaki mezarlardan birkaçý bombalarýn etkisiyle açýlmýþ ve kemikler eski mezarlardan dýþarý fýrlamýþ. Aþaðý yukarý yüz yýl önce ölen bu insanlar topraða verildiklerinde, din görevlisinin son sözü hep þu olmuþtur: “Tanrý Size ebedi huzur versin”. Lakin kaderin ipiyle ebedi kuyuya inilmez.

– Topraktan hortlatýyorlar adamý, ebedi mebedi huzur yok

– Amin.

Münchner Magazin, Eylül 1946

(Çev. Ali Osman Öztürk)