Bir klasik herkesin okumuþ olmayý istediði ancak kimsenin okumayý istemediði eserdir. -Mark Twain |
|
||||||||||
|
Varoluþ, inorganik ve organik oluþla süreçlin ve insan öznesine; olay, oluþ ve olgulara göre; bir manadýr. Giriþme ve bir enerji biçim konum tipleri olan ýsý-katý madde giriþmesi ortam çevrimi içinde suyu buhar ve yaðýþa dönüþüyorsa; bu buhar, yaðýþ oluþun çevresel etkili; bitkilerin büyümesi gibi düzenli, erozyon gibi düzensiz çevrimlerdi giriþmeler yapmasý, bir anlamdýr. Varoluþun ileri dönüþlü aþamalarý içindeki bir ucu da yaþamdýr (hayattýr). Yani yaþamýn (hayatýn) kendisi bir anlamdýr (manadýr). Hayat, mana oluþla; her bir hayatlar üzerinde sýnýrsýzdýr. Yani mana da sonsuzdur. Mana sadece insana takýlýp kalmaz. Hayat ve anlam oluþ birçok yaþam biçimi üzerinde akýþýyla kendisini kesikli sürekli yapar. Bu nedenle hayatýn üzerinde akýþ yaptýðý her tür canlý olmanýn biçimleniþle hayatýn kendisi bir manadýr. Bu biçim alýþtan; bu hayatýn üzerinde aktýðý þekilleniþten sadece birisi olan, bu biçimleniþten biri de; insandýr. Þu halde insan da bir yaþam þekli oluþla; insan hayatýn temsilcisi oluþla, hayatýn bir parça oluþla insan manadýr. Ýnsan hayatýn ve mananýn tümden kendisi deðildir. Ýnsan sadece hayatýn, mananýn, varoluþun bir parçasýdýr. Ýnsan bu parça anlamdan içkinlikle saygýlanýp, kutsanmalýdýr. Böylesi mana anlayýþý, insanýn kendinden referans oluþuyla çevreye doðru yani ana varoluþ referansýna doðru; ya da hayata ve evrenin özüne doðru saygýlayýp kutsanmanýn bilinci olan bir mana anlayýþýna doðru; tümele doðru gidilmelidir. Varoluþ olmadan; varoluþlar giriþip yansýmadan; çevrimler oluþmadan (kesikli süreklilik oluþmadan) insan ve insanýn mana olmasý olasý bile deðildir. Varoluþun bir anlamý vardýr. Ama varoluþun hiçbir parça anlamý gerçekleyip gerçeklememek gibi; orada durmak gibi bir lüksü yoktur. Isý bir enerji þeklidir. Bir odanýn içinde ýsý, her noktada düzenli oluþla homojen deðildir. Bu düzensiz oluþ deðeri hiç bir zaman tam sayý deðildir. Düzensiz oluþ akýþ ve yansýma geçiþme deðeri küsur ve miskal deðerinde beliriþle zýtlýktýr. Özdek ya da onun özdeki özelliði olan varoluþ; kuantum düzlemli miskal deðerinde kesirli ya da ondalýk bir niceli durumlu türevdir. Akýþ bu farklýlýkla, bu minimum zýtlýkla içten içe, içten dýþa dýþtan içe oluþur. Varoluþ, niceli olan yanlarýný ortam yapýp, ortam giriþmeli çevrimler yapmakla tutuþur ve kendi kesikli sürekli yansýmalarýnýn her bir anlamlarýný ortaya koyar. Ortam giriþmeli, kesikli sürekli anlamlar ortaya konmadan da; anlamýn ne olmasý gerektiði bilinemez bile. Ancak olan bir þeyin devamý olan, ya da izleði olabilen yansýmalar bize düþüncedeki mana algýsýný ve amaçlýlýðý verir. Sosyo toplumsa oluþmalar, hayatýn kotardýðý durum süreçlerdir. Ve sosyo toplumsa organik oluþmalar da bir manadýr. Bir mana iliþkisidirler. Özellikle hayatýn insan giriþmeleri üzerinde parçalý akýþýyla kazanýlan donanýmdan ötürü, sosyo toplumsa mana çok ayrýntýlanmýþtýr. Sosyo toplumlarýn iliþki biçimleri nesnel yasallýðý baki olmak kaydýyla, insana göre amaçlý kýlýnmýþtýr. Bu anlamýyla sosyo toplumlarýn insanlar giriþmesi içinde çok özel ve özgün baðýntýlý bir mana biçimi görülür. Görülen bu mana, son aþamada evrende yekpare olmasý gereken bir durummuþ gibi genelletilemez. Yani ne insan, ne de insan sosyo toplumu evrenin nihai varoluþ hedefi deðildirler. Bu tür tutum sonsuzu sonlu yapmak olur. Ve sýnýrsýz olaný evrensel ölçekte sýnýrlý kýlmak; varoluþun özüne ve varoluþun akýþýna aykýrý olur. Ýnsan sosyo toplumu onca hayatlarýn sosyo toplum olabilmeleri içinde sadece birisidir. Ýnsan sosyo toplumu, sosyal oluþla deðil de; toplum oluþla belki de ilkidir. Siz insan sosyal yaþamýný ve insan toplumu gibi üreten bir yapýyý; moda mod oluþla sosyal ve toplumsa yapýnýn ölçütü kýlarsanýz her þey beyhude olur. Þu da unutulmasýn ki insan sosyo toplumu; mana olan varoluþun, hayata da dönüþmesiyle görülür. Varoluþun hayat üzerinde birçok tür ve sýnýflara, gruplara parçalanýþýyla varoluþun sadece insan üzerindeki alkýþçý belirmesinin özel ve özgün bir manasýdýr. Bunu genelleþtirmek aklý, bilimi, bilgiyi, varoluþu karartýþtýr. Sosyo toplumumuzun, kendimizin anlam oluþunu hiç te küçümsemeyeceðiz. Ama sosyo toplumumuzun ve kendimizin mana oluþunu varoluþ karþýsýnda çok ta büyütüp; sosyo-toplumu, insaný evren ölçeðine genelleþtirmeyeceðiz. sürecek
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |