..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Zaman dostluðu güçlendirir, aþký zayýflatýr. -La Bruyere
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




23 Nisan 2016
Ön Ýttifaký Mananýn Köleci Mana Ýliþkisiyle Kýrýlmasý 4  
Bayram Kaya
Devam eden yazý.


:IGE:
Ön ittifaklarýn üretim iliþkileri içindeki, totem meslekli saðlayýþ ve saðlama olan tutumlarý þimdi ön ittifakýn çekiminde olmakla bir aradaydýlar. Farklý totem meslekleri ve bunlarýn farklý kullaným deðeri olmakla deðiþtirile bilirliði; ittifaký çekimin kendisiydi. Bunlar ön ittifaka, nesne özlü mutlak baðýntýydý.

Ön ittifaklar içinde, totem meslekleri bulunmasý nedeniyle ön ittifaklar, üreten iliþkiler baðlamýnda deðil ama sosyal yaþam baðlamýnda büyük oranda, totem dönemin benzeri ortaklaþmalý, bir ittifaký yaþamdý. Her bir ittifaký grup, ön ittifakýn içinde ayrý birer totem temsilciliði olmakla, kült merkezinde olan temsilcilikler; ittifakýn ortak karar alan ÝLAHLARI’ydýlar. Ön ittifakýn öne kurucularý, ilahlardý.

Ýþte ilah kavramý, totemden bu baðlamla ayrýlýyordu. Yani totem ortak karar almýyordu. Oysa ilahlar ortaklaþa kararlar alýyordu. Totem alanda ikinci bir totem yoktu. Oysa ittifak içinde ilk baþta en az iki totem temsilcilik olmakla ittifaký alanýn ilahlarý (totem sayýsý kadarla) çoðul olup plüralist ya da politeisti yapýydý. Totem yalýn grup sahipliðiydi. Ýlahi düzen, birçok grup sahipliði içinde sentezi uyumlaþmaydý.

Köleci döneme gelindiðinde pay eden mana iliþkisi kökten deðiþtirilmiþti. Totem dönemi ve ön ittifaký dönemi çevrimli kýlan doðada yardýmlaþmayla saðlatmanýn yaptýrýmý olan boþluk devinmesi, köleci dönemde de aynen bakiydi.
Köleci dönem, çok köklü totem mesleklerin zaten bir arada olmasýnýn kavranýþýydý. Bu nedenle totem meslekli sentez olmanýn ilahtý dönem bilgisi olan bek raundu buhar olup gitmiþti. Týpký günümüzdeki üretim iliþkisi içine doðanlara günümüzdeki çýplak sürecin; sanayi dönemini ve onun öncesi olan feodal dönemin bilgisini vermemesi gibidir.

Siz bir üretim iliþkisi içinde çalýþmanýn ücretini almakla, günceli yaþam standardý içinde buna uygun bir yaþamla mana anlayýþýný imge eden dini anlamalar içindesiniz. TV. Ýzleyerek TV’nin evrimini ve tarihsel oluþunun bilgisini edinemeyeceðiniz gibi ücretli çalýþma içinde olmakla da üreten iliþkinize deðin bek raundunu bilemez olmanýz normaldir

Köleci döneme gelindiðinde; farklý totem mesleði olmakla, farklý kullaným deðerini üretir olmanýn takaslarýný çevrimleyiþin içindeki ilah özneli ortaklaþmacý kararlar olduðuna dek tarihselin bilgisi uçup gitmiþti. Yani köleci sistemin önünde totem mesleklerini toparlayýp inþa etmek deðil; koskocaman bir servet vardý ve bu zenginliðin paylaþýmýnýn kiþidi öznel çýkarla paylaþým yaptýrýlmasý olmanýn düþünce keskinliði vardý.

Köleci dönem içinde býrakýn totem meslekleri sentezini; totem mesleklerinin bir arada oluþu, kimi kiþilere ele geçirilmesi gereken bir servet gibi kiþisi bencil duygularýna göre olmakla yansýyordu. Nasýl olsa bek raundunu bilmese de oturmuþ ve týkýr týkýr iþleyen bir üretim iliþkisi ortaya konmuþtu

Þu halde üreten iliþki içindeki tarla, orman, bað, bahçe ile üretim gereçleri, kültür hayvanlarý gibi üretim gücü üzerindeki bir kiþisi sahiplikle siz; bunlarla üretilen ürünlerin ve burada çalýþacak olanlarýn da sahipliði olacaktý. Yani ürünler; mal-mülk sahibi olanýn hakký olmalýydý. Tüm mesele bu zenginliðin ele geçirilmesini meþrulaþmaktý.

Köleci dönem baþýnda ön ittifakýn yaratýcýlarý olan ilahlar, somutluðu olmayan bir bek raunt bilinci oluþla aslaný, ceylaný, insaný bir arada emziren, ya da buðday baþaðý tutan veya çift baþlý kartal, ya da aslankuyruklu, insan bedenli, öküz baþlý vs. simge yontular olmanýn anlatým þekline dönüþmüþtü.

Köleci dönemde de tarihsel bildiriþimi olan bu ilah bilincine özgü boþluk devinmesini kullanacaktýlar. Ýlah ittifakýn deðil, özel mal mülk sahipliðinin haklarýný saymaya ve mülkiyet hakkýnýn, kutsal oluþunu söylemekle, üretilen malýn paylaþýmýný da mal mülk sahipliði üzerinde hak etmenin bir tasarrufu oluþu ile durumun adaletli olmasý gerektiðini söyleyecekti. Böylece paylaþým da mülk sahipliðinize göre hak ediþti.

Mal mülk sahibi olmakla muktedir oluþun hevesi kiþi bencilliði üzerine inþa olmuþtu. Bu sürecin erken dönem içinde bu þekilde inþa olmasý olanaksýzdý. Çünkü ortada ele geçirilecek ne mal, ne mülk, ne de üretim iliþkisi vardý. Erken dönemin geliþen ortaklaþtýran süreci; ortaklaþmayý yadsýmakla kiþisel mal mülk sahipliðini meþrulaþan yansýma yapmanýn içine gelmenin de, ortamýný hazýrlamýþtý.


Mal mülk sahibi olmakla, kiþileþmiþ özel mülkiyetçi mana; mal, mülk ve rýzk sahibi olmanýn belirim ve muktedirliði olmasý ile konuþuyordu. Bu; "ilahi manada, mülki iyelikle olmanýn yaptýrým gücü oluþan iradeydi". Bu irade "ben" eþmiþti ve köleci yapýya kâh "ene" (ben); kâh biz (nahnu) türü hitaplarýyla sesleniþ yapýyordu.

Ortaklaþma içinde yararlanma olmaktan, tekilleþmenin mal, mülk ve rýzk sahibi olan irade gücü; ilk baþlarda karþýt görüþü olmamayý beyan eden bir irade gücü olmakla; ortak iradeyi temsil eden somut siteme göre; sistem dýþý bir güç olmuþtu. Ki, kararlarýnda ihtilafa düþmeden; efendilerin istediði gibi kararlarý alan bir iradi güç olmuþtu. Sistem dýþý güç giderek eþi, benzeri, dengi olmamakla tanýmlandý.

Bu yeni olan tek ilahi güç; tek baþýna mala mülke ve rýzka dek kararlarýn sahibi olmanýn da efendisiydi. Ýnþa bu aþamada geleceðe göre olmayýp, hale göre oluþuyordu. Haldeki mülkiyeti olanlara göre olan mana anlamasý gaibe dek mana anlamasýyla meþru oluyordu. Köleci imanýn sözleþme manifestosu da buydu.

Bu tekildi ilah milletlerin veya yeryüzünün tekil ilahý deðildi. Ön ittifakýn politeist müþterek kararlar alan ilahýna karþý, sadece o “köleci ittifakýn” içinde tekil ilahtý. Mutlak irade mülkiyetçi oluþu ikame ettikten sonra, yönetimdeki mutlak iradenin bir yýðýn sakýncasýný görmekle; “birbiriniz arasýnda meþveret edin -görüþüp, tartýþýp, ortak karar alýn-“ diyecekti. Köleci yayýlmasýna baþladýktan sonra da yeryüzü âleminin tekil rabbil ilahý, olacaktý.

Halde kült merkezinde oturup, gruplar arasý temsilcilikle ortak kararlar alan ön ittifakýn ilahlarý köleci beyanda tek bir odak merkezinin aldýðý kararlarla despotik, tiraný, tam yetkiyle otoriterlik, monarþik bir anlayýþ olmuþtu. Ýlahlarýn kült merkezi olan arþ ya da yüksek yerde oturmasý korunumu malý mülkü olan tekil karakterli mamon’un da yücelerde oturduðu tekillik arþýydý.

Arþ olan, ilahlarýn oturduðu kürsü; tekil irade temsilcisi olmakla arþýn yansýmasý da tekil yer olmuþtu. Ortamýn içinde efendilerin mülkü yönetme iþtiyaklarýna uygun paralellikte oluþup, mülkçü iliþkilerle sarmaþan milletlerin tekil iradeli ilahý oldu. Kölecilik bu ahit üzerine olan imanýn manifesto, inþasýydý.

Bu tekildi irade nedenle, tekildi irade kararlýlýðý bin yýllardýr diktacý yöneten irade olmakla insanlarý bu tür tek sesli iradenin kararlarýna uymaya yatkýnlaþtýrdý. Alýþma ve yatkýnlaþma; tekil olanýn kararlarýný yepyeni bir anlayýþla din diye algýlayacaðýmýz mana anlayýþý içinde gelenekleþmeye dönüþmüþtü.

Köleci dini öðreti ile yoðrulan inanýrlar, hiç bir zaman çokluðun irade ve kararlarý olan giriþme içinde farklýlýðý sentezlemeyi anlayýp uygulayamaz oldular. Sürü gibi çobaný buyrukla güdülmeye, önlerindeki masaya yumruk atýlmasýna ve kendisini aþaðýlayýp azarlayan sese öyle alýþtýlar ki gelecekte bu mutlaktý sesi duymadan söz anlayamaz oldular. Tüm dinci sistem Ýnanýrlarý böylesine komutludurlar.



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
Ýrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluþun Felsefesi (Açký 2)
Sosyal Ýliþki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Müruru Zaman 14
Sahiplik Ýmaný 1
Hatýrlama 1
Mal mý, Ýnsan mý?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Anlamak Gerek 26
Bað Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Aslýna Yüz [Þiir]
Vah ki Vah [Þiir]
Ýsis Dersem Çýk Ereþkigal Dersem... [Þiir]
Görmez Þey [Þiir]
Tekil Tikel Tükel [Þiir]
ve Leddâllîn, Amin [Þiir]
Mavi Yare [Þiir]
Mevsimsel [Þiir]
Yýkýlýþa Direniþ Direniþe Yýkýlýþ [Þiir]
Meþrep 3 [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayý yaþantýlaþan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payý giderek azalmaktadýr. Sosyo toplum bazlý, genel bir açýlýmla baþlayan çalýþmalarým da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazýlarýn tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doða bilim verileri güdülü çalýþma olmasýna gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok baðýntýsýyla söylüyorsanýz, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.