Av yapmak bir süreçtir. Kolektif oluþ bu süreci avlanmak için avadanlýk yapma süreci diye parçalar. Gözcülerle geride kalanlarýn güvenliðini saðama sürecine parçalar. Keþif sürecine parçalar. Av yapma sürecine, meyve ot kök toplama sürecine parçalar. Geride kalanlarýn bakým sürecine parçalar. Odun yakacak bulup, sürekli ateþ yakma gibi zorunlu süreçlerine parçalar.

Bu süreçler ayný anda olmak zorunda siz avdayken bunlar olmalý. Siz bekçi ya da gözcü iken süreçler bu aþamalarýna ayýrmaktadýr. Sizin dýþýnýzda sizden ve sizin bilincinizden baðýmsýz olan alan etkisi ile kolektif grubun potansiyel güç giriþmesi süreci bu þekilde bir saðlama hareketine organize ediyordu. Bunlar ayný anda bir anda gerçek kýlýnmakla, kolektif olan sosyal grup size iþ bölüþümü yaptýrýyordu.

Siz ava çýkarken geride kalanýnýza da ayný anda bakýlýyordu. Grup merkezi olan toplanma yerinde ateþiniz yanýyor; yiyecek sofranýz hazýrlanýyordu. Bebeklere ve çocuklara bakýlýp kollanýyorlardý. Eðitimleri yapýlýyordu. Yine ayný anda toplanma alanýnýn güvenliði; hem yakýlan ateþle, hem bekçiyle saðlanýyordu. Bir kiþinin ayný günlük süre içinde bunlarýn hepsini bir arada yapmasý olanaksýzdýr. Bu zorunluluklarla grup ya da sosyal oluyordunuz.

Bir grup gününüzün avcýlýk ve toplayýcýlýk faaliyetiyle geçtiði zaman içinde bir kiþi hem geride kalan yaþlý sakat çocuk ve bebelere, hastalara bakamazdýnýz. Yine bir kiþi hem bunlarýn, hem de kendinizin ava giderken avlanma olan güvenlik tedbirini tek baþýna kendiniz alamazdýnýz. Hem ateþi yakýp; ateþin yakýtýný hazýr tutup; önünüze konan yiyeceði hazýrlamayý ayný süre içinde bir kiþinin kotarma olanaðý istisnasý hariç yoktur. Ve olsa bile verimsizdir.

Yani avda olacaðýnýz, güvenlik saðlayacaðýnýz, çocuða bakacaðýnýz, ateþ yakýp yemek hazýrlayacaðýnýz, odun toplayýp suya (sakalýk) gideceðiniz süre içinde ne Hamlet’i düþünen tasarýnýzýn olmasý olasýdýr. Ne de hamlet yazma olanaðýnýz ortamda hiç olmayacaktý.

Üstelikte iþ bölüþümü içinde; av olacak hayvaný kovalayýp pusu atanlarýn önüne doðru kovalama iþiyle avadanlýk yapma iþi size düþmüþse; ister istemez bu tekrarlarla sizin avadanlýk yapma anýklýðýnýz geliþir olacaktýr. Ya da el becerileri içinde vakit geçiren birinin geçirdiði vakit uðraþýsý içinde avadanlýk ortaya koyma gibi bir amaçlý sürece dönüþmüþ olabilir.

Her zaman derim geliþme ve geliþmeye katýlma süreçleri çok köklüdür. Her yede ayný þekilde olmaz. Ve bir her yerde ayný anda olup bitmek zorunda deðildir. Bunlar bir fikir oluþturmak içindir. Yani o geliþmeyi ortaya koyan on türlü yol varsa söylenilenler bu olasýlardan sadece birisidir. Aðýrlýkça en sýk yinelenir yatkýnlýkta olanlardan biridir.

Ama sað kulaðýnýzý, sol elinizle de göstermek her zaman olasýdýr. Hele bir de sað eliniz yoksa. Bu tür karmaþýk yetiler oluþacaktýr. Çocuða bakan kiþinin çocukla daha iyi iletiþim kurup; bu bakýmý daha bir becerir olmasýnýn otomatiðe baðlamasý da o kiþide daha bir yetenek olacaktý. Süreç böyle olmayýp ta iþ bölüþümü içinde olunan süreç sýrayla her bir kiþinin yaptýðý dönüþümlü iþler olmakla her kesin her bir iþi yaptýðý süredurumlar da olmasý, çok olasýdýr. Yapýlacak iþe bedensel uyum oldukça bunlar olasý.

Elbette iyi koþanýn av kovalama iþi içinde tercihen seçilmesi sürecin baþka bir belirleyeni olacaktýr. Ama av peþinde koþa koþa oluþan antramanlar içinde de çok iyi bir koþucu olunacaðý aþikârdýr. Ýlk etapta iyi koþucularla ava çýkma olasýlýðý sýfýra yakýndýr. Ýyi koþucu olarak doðulmaz. Ýyi koþma yeteneði ortam içinde geliþtirilir. Geliþtirilen kimi özellikler tür üzerinde döllere aktarýldýktan sonra iyi koþucular artýk tür içinde doðmaða baþlar. Ýlerleyen süreçlerle belki bunlarýn seçme ayýklamasý da yeðlenecektir.
Yani sizden önce avcýlýk süreci baþlamýþ bir geçmiþ yoksa siz ilk sürece ortam giriþmeleri içinde akýlla deðil de; içinizdeki korunum yasalarýnýn eðimi ve katkýsýyla siz de dýþ ortamlý sürecin git gel olan deneylerini öðrenmeyi akýl ederek sürece baþlarsýnýz. Yani dýþta oksijen yoksa sizin de oksijenle karþýlaþma olacak olan bir deneyiminiz de yoktur. Bunun döle aktarýlmasý da yoktu.

Oksijeni tasarlayýp ta oksijensiz ortamda akciðer taþýmak olup bitene tümden aykýrýdýr. Böyle olduðu gibi ikinci birçok büyük bir arýza ortaya kor. Kullanmadýðý bir akciðerin aðýrlýkla taþýnmasý, akciðerin kendi hayat fonksiyonlarý için fazladan bir enerji maliyeti olmakla hacimce de büyümek olasý da olmaz. Zaten zar zor enerji saðlanan bir ortamda kullanmayacaðýnýz bir alan içinde yüzmek için yüzgeç, solumak için akciðer, uçmak için kanat, sinek kovmak için kuyruk, korunmak için boynuzu daha ilk baþtan taþýnýr olmasý bu inþa kuralýnýn göze alacaðý bir durum deðildir.

Zýtlarýn varlýðý ve birliðine de aykýrýdýr. Ýþlev oluþ gerektirmesine de aykýrýdýr. Her bakýmdan yanlýþtýr. Neden bu böyle ortaya konmaya zorlanýr akýl alýr gibi deðildir. Oksijen olmadan oksijen solunumu ortaya konamaz. Yoksa hayatýn sonraki karþýlaþmasý içinde öðreneceði oksijenin iyi bir özümleme süreci yakýcýsý olacaðýný, baþa alýrsanýz bu kez de oksijenin iyi bir parçalayýcý olmasý sorunu ortaya çýkacaktý. Yani süreç baþýnda oluþan moleküler kimya oksijen tarafýnda parçalanýr olmakla sentezler hemen hemen oluþamazdý.

Oksijen moleküler senteze izin vermezdi. Dünyamýz bizim dýþýmýzda bizim bilincimiz dýþýnda baðýmsýz bir varlýðý vardý. Ýþte dünya bizim sonradan öðrendiðimiz durumlara göre deðil baþlangýç koþullarýna baðlý kalarak oluþuyordu. Sonraki süreçler eðer içinize alýnacaksa çeþitli adaptasyonlarla moleküler düzeyde bir iþlev duruma dönüþüyordu. Sizin sonradan gördüðünüz oksijenle kanatla vs. hayatý baþlatmanýz beyhudedir.

Olmayaný seçme, ayýklama yapma, inþa baþýnda illa olmasý gibi durumlarý ön görerek beyne sahip olma gibi olanaðýnýz ya da yeteneðiniz de yoktur. Tasarý varsa da tasarý olan bitenle var olan gerçekliðin içindedir. Bir Güneþ olsun, Güneþ ýþýk, ýsý versin; bu iyi oldu þimdide bir oksijen olsun, oksijen de soluma yapan akciðerle olsun. Diye baþtan hesaplamalarla ortaya konmamýþtý.

Bizler olup bitenler içinde olmakla süreci baþa, baþtakini sona alýyoruz. Oysa evrenin ilk devinmesi içinde evrenin elinde kullanabileceði baþa ve sona alacaðý hiçbir olay ve olgularý yoktu. Bu iyi oldu insan bununla özümlesin gibi bir süreçle hiçbir olayýn baþlamasý olanaksýzdýr. Bu nedenle akciðerli beyinli oksijenli böyle bir tasarým ortaya koyamazdý. Güneþ ýþýk vermek için parlamamýþtý. Güneþ bir kez de parlayýnca; ben ýsý ve ýþýk veremem diyemezdi.

Bizim tasarýmýmýz var olan gerektirmeler içinde kafamýza göre seçme ayýklamaydý. Evren devinmeye baþlarken elinde; Güneþ, Atom, elektrik, manyetizma, organik kimya gibi düzenlenin süreçleri yoktu. Evren ilk devinim sonrasýnda böyle bir düzenlenin süreçleriyle yola çýkabileceði gibi baþka türlü düzenlenin süreçleriyle de yola çýkardý. Evren elinde olan bu gelgitlerin sonrasý ile akýl almaz olmakla olasý olan tasarýdýr. Deðilse iyi koþan süreçlerden oluþan bir av süreci, evrenin deðil özel baðýntý içindeki hayatýn git gel sorunudur. Bir aslanýn olmadýðý süreçler içinde aslanýn önünde aslandan daha iyi koþma yetenekli bir enerji saðlama maliyeti, en az enerji durumuyla kararlý olma ilkesine kökten aykýrý olmakla daha baþtan tasarý yapan inþa kuralýna aykýrý israftýr. Kaçma gibi koþma gibi süreçlerini yaþamadan da; kaçma, kovalama gibi birbirine göre olma kuralýnýn dýþýnda koþuyu geliþtirmesi, geliþmiþ ama kullanýlmayana enerji temin etmesi istisnalarý dýþýnda olanaksýzdý.

Hele de geçmiþ bir baþlangýçta bunun ilk deneylerini; deneyimlerin denge git gel yapan süreçlerini yaþamadan; bunu biyolojik kazanýmlarla döle geçirilmesi, kolektif içinde öðretilmesi de olasý deðildir. Aslan hayatýn ayný enerji düzeyi içinde olmama kuralý gereði baþka bir boþluk devinmesi içinde hayat bulma baðýntýsýydý.

Her þeyin elma olukla sürece baþlamasý hem inþa kuralýna hem de enerji akýþ kuralýna aykýrý olmakla olasý deðildir. Enerji akýþý Elmanýn çürümesiyle sonlanýrdý. Oysa elma kuþ tarafýndan yenecek. Kuþ tilki tarafýndan yenecek, tilki çürükçüller tarafýndan yenilmekle bir ve birçok çevrimler oluþacaktý. Enerji akýþlarý bu boþluk devinmesini doldurmakla olaylar olgular oluþuyordu. Bu olay ve olgularýn bir kýsmý da hayat gibi süreçlerle özümleme çevrimi oluyordu.

Bu nedenle “var oluþ” hep demir olmakla ya da elma olmakla veya tilkilerden oluþmakla olasý olamýyordu. Olay ve olgular bir var oluþsa da; her var oluþ ayný olay ve olgular olmamakla var oluþun olay ve olgularla baðýntýlý ama ayný olay ve olgular mahkûm olmamak gibi onlardan çok baðýmsýz bir yaný vardýr. Ki bu evrensel genel yasallýktýr.

Olay ve olgular özel baðýntýlý yasalarý kullanýp olay ve olgu haline gelirken; var oluþ tümden gelimle yasalarla özel baðýntýlý durumlara parçalanacak olan durumlarý ortaya koyar. Bu nedenle kiþi olukla sizde belirirse de siz ölseniz dahi var oluþ hayatý türünüz üzerinde, baþka baþka olay türler ya da oluþumlar üzerinde akýtmakla tilkiye yenmeniz duygusal olurla var oluþun umurunda bile deðildir

Tür sizin sürekli oluþ þekliniz olmakla, enerji sizin deðil sürekli olan (tür ya da gerçeklikler) üzerinde akar. Sürekliliði de kesikli olanlarýn (sizin) bol bol çoðalmanýzla ancak olasý kýlar. Hayat çok pahalý bir enerji özümleme sürecidir. Bu nedenle enerji akýþý hayat üzerinde akarken israfý göze almýþtýr. Çünkü israf edecek kadar milyarlarca olan çok köklü bir var oluþ üzerinde akmaktadýr. Daha doðrusu bu milyarlarca durumla ortaya konup birbirine denk karþýlýklarý olan enerji giriþmeli durum içindeki enerji çoklaþmasý enerji israfý üzerinde de akýþa dönmektedir.

Enerji akýþý özel baðýntý içinde tür düzeyi ile süreklidir. Ayný özel baðýntý içindeki türün kiþisi ya da olay süreçleri kesikli sürekli israf durumlarý olmakla sürekliliðin (türün) akýþýdýr. Burada göze alýnacak durum; kesikli süreklilerin israfý olurken türü yok etmeden üremeyi artýrmaktýr. Enerji akýþý bu özel baðýntýlý var oluþlar olaylarý üzerinde kendi akýþýný garantiye alýr.