..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Doðru þeritte olsanýz bile, olduðunuz yerde kalýrsanýz er geç ezilirsiniz. -Will Rogers
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




19 Temmuz 2014
Sosyo Toplumsa Çekimin Merkezinde Ne Var?  
Bayram Kaya
Ýlk kez sosyo toplumu birbirinden akedemik bir kategorize ediþin ayýrýþýyla, yeniden baðýntýlayan ve kesikli süreklilerin özel baðýtýsý olmasý mantýðýyla bakan çalýþmalarýmdan bir yenisini de ayný duyarlýlýkla heyecan verici bulunacaðýndan eminim.


:AABI:
Sosyal birlikçi totem yapýlar; totem anlayýþý ortak senkronlayýmlý merkez kýlýp; ona tüzel etki kazandýrmýþtýlar.

Pekiyi de, sosyal totem merkezinin kendisinde ne vardý? Ýki oluþma vardý. Kimi kez üst üste iki çakýþma vardý. Bunlardan biri sosyal grubun aðýrlýk noktasýdýr. Diðeri de sosyal özneli bencillik odak noktasýdýr. Ýnsan hayatýnýn merkezinde benlik dediðimiz bencilliðimizi sürdüren oluþma varsa; sosyal aðýrlýk merkezinin içinde de çakýlý oluþla ya da gömülü oluþla yine þahýstý bencillik (ego) vardýr.

Hayat alanýný oluþmak olan, içteki dirimsel atýlýmýmýz; dýþta dolaþýþla bir çevrim oluþturur. Nasýl dýþtaki bir dolaþým; sýcaðýn etkisiyle bunalýr, genleþirse; boyu uzar, buharlaþýrsa; dolaþým olan soðuðun etkisiyle üþür, boydan kýsalýrsa; suyun etkisiyle ýslanýr, taþýnýr, suya batarsa vs. Bencilliðimiz de dýþtan dolaþýrken türlü hal karþýlaþmalarýnda etkileniþle bu etkileri taþýr.

Bu dýþtan dolaþým olan izlek alanlarýn özneye etkisi, erken dönemde animizdi mana anlamasýnýn kendisiydi. Bakýnýz animizm ve büyücülük yazý dizim.

Bencilliðin dýþtan etkilenmeyle taþýdýðý bu somut gölge yansýmalara totem düþünce demiþtik. Bkz. Sosyal birlikler. Bencillik, güden etkidir. Sosyal insan kendi bencilliðini dýþtaki hemcinslerinin bencilliði ile birleþtirdi (tevhit etti). Tevhidi olan bencilliði sosyal bencillik oluþla sosyal grup alanýnýn merkezine gömdü.

Artýk bu merkez, tevhidi grup bencilliðinden ve dolaylý çevrimle, kendi benciliðinden ötürü bir çekim alanýydý. Bu merkez salt sizin bencilliðiniz deðildi. Ama sizin bencilliðinize de denk düþen bir hitap ediþ ile sizi de çek imliyordu.

Aslýnda sosyo toplumsa olanýn ortaklayým merkezine konan sosyo toplumsa bencillik; kiþi dünyasýna yansýyan bir manyetik ýþýmalý imitasyonlardýr ya da imajlardýr. Görsel yansýmalý, etki ile etkilenme yansýmalý kuplaj yüklenme olur. Sizdeki aracýlý aracýsýz imaj yüklenimler, sosyo toplumun kiþileriyle, sosyo toplumsa tutum ve davranýþlarla eþleþir. Eþleþir eþleþmez duygu ve devinimler, gerçekleþir.

Demek ki sosyal merkezin odak alanýnda; þahýs bencillikleri toplamý olan bir giriþme vardý. Bu giriþme sosyal bencillikti. Ol nedenle osilasyon salýnýmý yapmasý sizi senkronluyordu. Bu nedenle sizi kendisine çekiyordu. Bu nedenle sosyal birlikler, doðada saðlasan (saðlama yapan) bir grup gücü, olmuþtular.

Toplumsal odaðýn alanýn da; hiç kuþkusuz ki yine bencillik vardý. Bencilliðin yanýnda saðlasan oluþla bir üreten iliþkiler aðý oluþa dönüþmek vardý. Üreten alan iliþkileri ve bunun paylaþýmý olan düzenletilmesi vardý. Sosyal bencillik toplumsal bencilliðe doðru kaymýþtý. Bunun yanýnda toplumsal bencillik; üretim iliþkisi ve üreten iliþkilerin daðýlýmý olan, merkezin düzenlemeleri de vardý.

Toplumsal alan bunlarla çek imleyici olup; bunlarýn bileþke osilasyon salýnýmlarýyla bizler senkronize oluyorduk. Bunlar, toplumsal alanýn salt aðýrlýk noktasý oluþla da; odak merkeziydi. Sosyal alan, odak noktasý da sosyal alan aðýrlýk noktasý oluþla, aðýrlýk merkeziydi.

Ýþte sosyal alan; bu aðýrlýk ya da odak noktasý yansýmasý veya sosyal ortak alan odak noktasý bilinciyle bizlerin vicdanýnýzdý. Vicdan; merkez aðýrlýk noktasýyla, sosyal alan odak noktasýnýn toplamsa sýkletini taþýyordu. Vicdanýnýz bu odak noktasý saðlatmasýna göre size yansýyýp; size kuple olup; sýzlýyordu.

Totem dönem vicdaný sosyal birlikti totem alan ölçülerine göre sýzlýyordu. Ýttifaký dönemde vicdan þimdiye kadar olmadýðýndan daha fazla sýzlamaya baþlamýþtý. Bu sýzlayýþ totem sosyal birlikler tevhidi olan kesim noktasýna göre çoklu mantýk baðýntýsýna göre sýzlýyordu.

Totemi ve ittifaký grup dönemi vicdaný temelinde, genelde grup üyeleri baðdaþýklýðý üzerine sýzlayan bir yürek vardýr. Bu yürek birimiz hepimiz, hepimiz birimiz diyen yüreðin iz düþüm okunuþudur. Laf olarak söylenen bir akýl verme deðil, gerçek bir uygulama olanýn sonradan dile getiriliþidir.

Birine ne oluyorsa genelde hepisine o olanýn sýzlaþýldýðý bir vicdandý. Oysa köleci dönemle kiþinin yüreði tam bir gemisini kurtaran kaptan olurluðun yürek sýzlamasý içinde hemcinsine burkularak acýyan bir vicdanla, karþý karþýya kalýnacaktý.

Köleci sistem vicdaný elbette ne totem dönem gibi ne de ittifaký dönem vicdaný gibi sýzlamayacaktý. Köleci dönem vicdaný günümüze dek bunlardan belli belirsiz tonlar yansýtýþla; mülkiyet paylaþýmýnýn sosyo topluma yüklediði bin bir aðýr çeliþkiler yumaðý oluþuna göre, çok acayip þekilde; çok acayip vicdanlar oluþla, sýzlayacaktý.

Kimi merhametle vicdanýný sýzlatýrken, kimisi merhametsizlikle vicdanýný inþa edecekti. Kimi sadakacý yardýmý vicdan sorunu yaparken; kimi muhtaç kalsýn ki hizmete koþsun diye bir vicdan frekansýný kendisine vicdan yapacaktý, vs.

Toplumsal merkez ya da toplumsal odak noktasýnýn üreten iliþkiler aðýna göre paylaþýlan, düzenletilen yansýma kuplajý da, sizin; toplumsal vicdanýnýz oluþla sýzlýyordu. Odak noktasý, merkez alanýn üzerinde deðiþken bir yerde olabilir. Yani kimi süreçlerde aðýrlýk noktasýyla odak noktasý çakýþmaya bilir. Ama her halükarda odak noktasý, merkez alanýn içindedir.

Bu nedenle sosyal alan merkezi ile toplumsal alan merkezi giriþtiðinde; her iki alanýn merkezindeki odak noktalarý birbirine doðru biraz yaklaþýrlar.

Böylece odak noktasý ile aðýrlýk noktasýnýn üst üste düþen eþzaman senkronluðu biraz bozulur. Yani odak noktasý aðýrlýk noktasýnda biraz kaymakla, artýk odak noktasý aðýrlýk noktasýnda deðil ama yine odak noktasý aðýrlýk merkezinin alaný içindedir. Biraz kayma, sosyal alan aðýrlýk merkezine doðru olur.

Odak noktalarýnýn her ikisi de kendi aðýrlýk noktalarýnda çakýþma oluþtan beriye kayarlar. Sosyal alan odak noktasý, toplumsal alan odak noktasýndan biraz daha fazla kayar.

Bu nedenle toplumsal alanýn nesnelliði bozulmamasý için toplumsal odak alan daha fazla negatifliðe kaydýrýlamaz. Toplumsal alan pozitif esaslarla çalýþmasý esastýr zaman zaman kýsa sürelerle negatif zamanlarý olabilir. Ama sosyal alanýn odak kaydýrma negatifliði artýrýlabilir. Bu nedenle sosyal alan daha çok negatif kaymayla çalýþabildiði gibi pozitiflikle de çalýþýr. Toplumsal alan belli bir eþikten sonra negatif odak alan kaymasý içinde çalýþamaz.

Aðýrlýk merkezinde biraz çekilen odak noktasý, aðýrlýk merkez noktasý üzerinde; sanal bir odak noktasý gibi devinmeler oluþturur. Odak alan çekilmesinin (kaymasýnýn), aðýrlýk noktasý üzerinde terk ettiði iz düþüm alanýnda, boþluk devinmeli bir “izlek, odak noktasý alaný”; býrakýr.

Bu hal, sizin kara düþüp; düþülen noktadan ayrýlmanýzla karda iz býrakmanýz gibi bir kuplajdýr. Veya bu iz yapan kuplajlar suya bir noktayla teðeti dediðimiz deðinim yapýp giden kuþun, suyla ýslanmasý gibi bir kuplajlar, kesikli süreklinin izlekler akýþý olmasýdýr.

Ayný þekilde “sosyal odak merkezi” ile “toplum sal odak merkezinin” giriþmesi nedeniyle, oluþan bir kesim noktasý dediðimiz kamu vardýr. Kamu bir etkidir ve bir kamu etkisi oluþur. Kesim noktasý etkisi sosyal odak noktasýna da etki eder. Sosyal odak noktasý kesim alan etkisiyle, (kamu alan etkisiyle) toplumsal aðýrlýk alanýna doðru çekilirler.

Çekilme demek: sosyal alan aðýrlýk merkeziyle, sosyal odak merkezinin, üst üste olan çakýþmalarýnýn, bozulmasý demektir. Sosyal aðýrlýk noktasýndan biraz uzayan, odak noktasý; çakýþmayý biraz kaydýrýr. Sosyal odak noktasý kaymasý toplumsal aðýrlýk merkezine doðru olur.

Bu tür giriþmeler nedenle aðýrlýk merkezi noktasý üzerinde, odak noktasý çakýþmasý olmamakla; aðýrlýk noktasýnda odak noktasý gibi davranan sanal alan belirir. Uzun çimen üzerine oturup kalktýðýnýz zaman çimenin hala siz oturuyor gibi izleðiyle davranan boþluk devinmesi oluþturmasý gibi bir þeydir bu. Bu sanal alan, daha önce çimen üzerinde oturup kalkmakla oluþan þekil gibi kuplajý oluþmuþ bir kesikli sürekliliktir.

Þu halde hem sosyal alan aðýrlýk noktasýnda, hem toplumsa alan aðýrlýk merkezinde; odak noktalarýnýn biraz kaymasý, biraz çekilmesi ya da biraz uzamasýyla; aðýrlýk noktasýnýn çakýþma (oturma) yaptýðý yerler üzerinde, odak noktasý gibi davranan iki sanal alan belirmiþtir.

Buranýn bir kuplaj izlekilik olduðu unutulmasýn. Bu sanal oluþma; kaymanýn býraktýðý boþluk devinmesi þahýslarýn ve sosyo toplumlarýn görüntüler oluþturduðu, hayal dünyalarýdýrlar. Groteski olan fantezi yansýtmalarýn, dünyasýdýrlar.

sürecek

16.07.2014



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
Ýrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluþun Felsefesi (Açký 2)
Sosyal Ýliþki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Müruru Zaman 14
Sahiplik Ýmaný 1
Hatýrlama 1
Mal mý, Ýnsan mý?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Anlamak Gerek 26
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Bað Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Aslýna Yüz [Þiir]
Vah ki Vah [Þiir]
Ýsis Dersem Çýk Ereþkigal Dersem... [Þiir]
Görmez Þey [Þiir]
Tekil Tikel Tükel [Þiir]
ve Leddâllîn, Amin [Þiir]
Mavi Yare [Þiir]
Mevsimsel [Þiir]
Yýkýlýþa Direniþ Direniþe Yýkýlýþ [Þiir]
Meþrep 3 [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayý yaþantýlaþan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payý giderek azalmaktadýr. Sosyo toplum bazlý, genel bir açýlýmla baþlayan çalýþmalarým da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazýlarýn tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doða bilim verileri güdülü çalýþma olmasýna gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok baðýntýsýyla söylüyorsanýz, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.