..E-posta: Şifre:
İzEdebiyat'a Üye Ol
Sıkça Sorulanlar
Şifrenizi mi unuttunuz?..
Sanatçı, toplumda uzun çalışma ve çabalardan sonra alnında ışığı ilk duyan insandır. -Atatürk
şiir
öykü
roman
deneme
eleştiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katılımı
Yazar Kütüphaneleri



Şu Anda Ne Yazıyorsunuz?
İnternet ve Yazarlık
Yazarlık Kaynakları
Yazma Süreci
İlk Roman
Kitap Yayınlatmak
Yeni Bir Dünya Düşlemek
Niçin Yazıyorum?
Yazarlar Hakkında Her Şey
Ben Bir Yazarım!
Şu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm başlıklar  


 


 

 




Arama Motoru

İzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




17 Ocak 2016
Alan Etkisi ve Totemi Oluş 1  
Bayram Kaya
Totem kavramı, özne sosyal alanlı tarihsel oluşun vaz geçilemez temel kavramıdır. Totemi kızılderili totemi ya da put sapkınlığı sayıp çöp sepetine atmak; tarihsel olanda anlaşılmaz ama kendisini her durumla duyurtan bir kara delik oluşturmaktır.


:GIG:
Kişi; kendi çevresi içinde gidilebilecek, gelinebilecek, şeylere rahat ulaşılabilmekle; o çevrede gizlenip emniyette olabileceği gibi yer ve adreslemeleri iyi bilir. Kişi bu bilme ve alışma ile huzurla eylemlidir.

Bunlara çevrenin kişi üzerindeki alan etkisi denir. Alan etkisi baskı ve basınçtır. Bu baskı ve basınçtan ötürü alan etkisi yönelim ve eğilim oluşuyla yöneltmedir. Alan etkisi şeylere (kişiye) eylemliliktir.

Kişi, bu çevreli etkilerin içine; yaşanmışlıkları olan anılarını da alan etkisi içine katışla o alan etkili yerler eşliğindeki anılarını göz önüne getirip canlandırır. Ve anılarını o alan etkisiyle eşletip giriştirir (tasavvurlarını oluşur).

Kişinin alan etkisi içine; "anısını", "tasavvurlarını", düşünmelerini de katması, o çevrenin alan etkisi şiddetini artırır. Kişi bu anı ve düşünmelerini; çevredeki bilinen adreslemelerden olan alandı etkilerle her birini bir bağ etki olarak giriştirir. Totem, çevrenin alan etkisini özel ve özgün parçalı anlam edişti.

Kişi; kendi çevresi içinde gidilebileceği, gelebileceği yerlerde, şeylere rahat ulaşılabilmekle; o çevrede gizlenip emniyette olabileceği türden yer ve adreslemeleri iyi bilir. Kişi bu bilme ve alışma ile huzurla eylemlidir.

Bu iki yoğun alan etkili düşünce ve tasavvurların; kişiler üzerine anı yansıtmalı olan bir alan etkileri vardır. Bu tür alan etkilerine sosyal etki, ya da atalar etkisi diyoruz. Totem edilen mana buydu.

Totem: çevre sel alan etkilerinin, kişi ve kişiler düzlemi içinde ortak kılınan manada bir biçimlenmesi olmakla eşletilen sembolde kesikli sürekli kılınır. Şeyler üzerine atılı kod mana; giderekten de o şeyin her tür manada tasavvurlarla kılınması totemi anlayışı oluşmuştur.

Kişiler kendi çevresinin alan etkisi içinde geçmişteki atalardı olan bağ ve bağsan anılarını düşünme veya tasavvur oluşla zihinde canlandırıp yansıtırlar. O çevreyle ve o çevrenin alan etkisiyle ataların geçmişte kalan korumacı gözetmeni olduğu anı sal günlerinin kişi üzerine bir hatıra alan etkisi vardır.

İşte kişi ya da kişiler; sosyal çevreli alan etkisinin korumacı sağlayışla hatırlama düşünme süreçlerine konu olan himayeci kayrılmaların (istikrarın); şimdide, yarında sürüp devam etmesini istemektedirler.

Öyle ki; çevrenin alan etkisiyle oluşan bir yağmur; bir şimşek vs. yine çevre alan etkisi oluşla bu etki kişi ve kişiler üzerine somut ve manada oluşlarıyla yansırlar.

Bu alan etkileri içinde yapılan bir seçme ayıklama; kaçınılan, yaklaşılan bir çevre tesirleri olur. Bu tesirler kendi kaygılarını giriştirdiği, eşlettiği atalar yardımlı tasavvur edişlere de; dönüşürler.

Ataları tasavvur eden kaygı sal yansıtmalar onları çevre alan etkileri içinde koruyup gözetilir olucu bir duygusal anı bağıntılarını öznelce yansıtmalarına neden olur. Öznel tasavvurlar (zihinde canlandırıp göz önüne getiren mana); çevrenin alan etkisi akışını ve alan etkisi şiddetini daha da artırmaktadırlar.

Kısaca çevrenin alan etkisi içine kişinin yaşanmışlıkları olan anı canlanması ve zihinde tasarladıkları olan o çevre ile ilgili bağsan öznel yansıtmalar, çevredeki alan etkisi süreci içine katılıp giriştirilir. Böylece ortaya kişi ve kişiler anlaması olan seçme ayıklamadı TOTEMİ MANA ilişkisi ortaya konur.

Kendi dışındaki nesnel ve kişiye göre de yorumlu olan çevrenin alan etkisi, yorumlu mana ilişkisiyle; kişilerin amaçlı ve tam da kişi ve kişilerinin kendilerine göre olan sosyal etkili mana ilişkisini giriştirir. İşte totem anlamanın özüdür. Buna bilme, anlama yerine; duygu oluşla "neden olucu" bir atalar koruyuculuğu da eklenir. Burada nesnel ve öznel oluşu bilememekle, anıyı yol gösterici kılmak, vardır.

Kişiler, ataları tasavvuru sosyal mana etkisi olan anılardan yansıttığı geçmiş tasavvurlarını çevre alan etkisiyle frenleyip, giriştirmekle; bir totem kaçınması bir totem yaklaşım saygılamasını ortaya koymaktadırlar.

Totem atalar geçmişli anı; koruyan, gözeten ve kendisine göre yönelimli olan hatıra gücünü kişiye verir. Kişi düşünmesinin, kişi eline verdiği bu öznel mana düşünmeler süreci; ataları gözetiminde, ataların eliyle yönetilir ve yine süreci adreslenir oluşuyla mutlu (huzurlu-kaygıdan uzak) kılmaktadır.

Bu tutum grup kişisini istikrarlı, karalı bir sağlama içinde kılmanın huzur edilişi; huzur edilmeyi simge üzerinde sentez ve çevrimli mana düşüncesi yapmaktı. Ataların sağladığı deneyimsel yaşantı olan mutluluğun totemde ökülte edilmesi; şimdi içinde de etki olarak sürüp giden bir devam ediş oluşla istenmektedir.

Bu alan etkili sosyo öznel yansıtmalar, bir simge; bir sembol üzerinde eşletilip; duygusal mana çevrimi olan tutumları anlamlı girişmeler yapmaktadırlar. Totem bu gizemle sosyal alanın çekim merkezinde fetişi bir dokunulmazlığı yansıma ve yansıtmalarla sosyo öznel mana etkili kaynağı, oluşturmaktadır.

Kişinin hücre ve ego oluşla dış dünyadan içine almakla koruduğu ve içinde yalıttığı seçme ayıklama olan içteki hücre sel bazda en az dış dünya ilkesi ile dışta kalan çok büyük ve kendi dışındaki dünya, kişiye; zaten kısıtlı bir girişme ve etki, etkilenme yapar olmanın alan etkisini ortaya koymaktadır.

Bu tüm parçacık türü, atom türü oluşmalı olay ve olgular olan kesikli sürekli şeyler için de çevrenin alan etkili olması böyledir. Olgu ve olaylar bu alan etkisi nedenle girişir bağıntılarsan olurlar. Süreç akar.

Alan etkisi, bilinen saf enerjiden; enerjinin bir dönüşen, dönüştüren türsen şekli oluşla enerjinin akan ve kendisine firen olmasıyla eylem sellik olan girişmesinin kendi üzerine kendi etkili girişme ve giriştirmesi durumlu enerjinin, kendi üzerine kendi etkisidir.

Frenlenen enerji kendi üzerine güç biriktirir. Potansiyel yığar. Kendi üzerine alan etkisi bir baskı ve basıncı çevrimler. Kendinden süreç sel bir sosyo toplumsallık çevreli elektro motor kuvveti olan birikmeler; yapının devim yönünde sürmesindeki gereksiz artışa da, azalmasına da karşı koyar.

Alanın yön değişmeleri, süreci birbirine göre ileri geri yapar. Akışlar alan yönünde ve alana zıt şekilde oluşuyla, zıt olan daha çok enerji harcanmasını gerektirişle; alan yönü iki tür yönden de oluşur. Bunlar eş zamanlı; birbirine bağlı; birbirinden bağımsız oluşlarla olurlar. Alan yönü, eyleme; yokuş aşağı gibi etki verir.

Çevredeki etki ve etkilenme; dışın alan etkisi oluşuyla kişiyi yönlendirip eğimlemekle kişiyi giriştiren bir alan etkisini kotarması da kişilerin eylemli olmalarıdırlar. Yani eğime yatkın olan bir iç alanınızla sizi eğim edip, eylemli kılan, bir dış alan etkili girişmeniz vardır. İç alan etkileri eşiklerle frenlenirken dış alan etkili girişmeleriniz de; kaide, norm gibi parçalı sosyal öğrenmelerle totemi mana edilirler.

Kişi dıştaki korku ve kaygılarla hoşlanma veren kaynaktı belirimlerin yönelimine veya hedefinin içine kendisini koyuyordu. Bu bencilliğin kişileri güden bir oyunuydu. Bencilliğin kendisini kişiye dayatması ve kişinin kendisini olay ve olguların (evrenin) merkezine koymasıydı.

Yağan yağmur; bastıran karanlık olan çevre alan etkilerini; kişi ya da kişiler kendilerine doğru oluşla yöneltildiğini düşünürler. Bu düşünmenin nedeni, bencillik üzerine olan doğal alan etkisinin bencillik üzerinde korunmalı refleks oluşundan kaynaklı baskı ve basıncının kaçınılmaz sonucudurlar.

Kişilerin alan etkisi karşısındaki karmaşık duyumlu heyecanları kişide; zamanla durulmalı olan yoğunlaşmalara da neden olmaktadır. Bu tek tek durulmasını yapan durumlar, kişide algıda seçicilik olabilmektedir.

İster karmaşık beliren duygu olsun; ister algıda seçicilikle durulmalar olsun; bu tür etkiler kişiler arası ortaklayım la iletime ve senkronlama olan manadı totem simgeye "atılı" oluşuyla mana ile simgeyi bir arada eşletirdiler.

Yağmurun kendisi hem çevresel alan etkili oluşmadır. Hem de çevrede bir alan etkisi ortaya koyuştur. Yani bir çevre alan etkisi olan yağmur, şimşek, karanlık, aydınlık türü parçalı alan etkisi kişidi egolu anı duygularının yerine geçişle o şeyin alan etkisi gibi kişinin bu duygularını artırıp, azaltan; kişinin bu duygularını harekete geçiren bir simgede yoğunlaşan manada eşletmeydi, totem ve totem etkisi.

Totemin bir şeyi bir şeyin yerine koyan eşletme sembolizmi olması totem mana anlayışın belirimi ve giderek totemi mana anlayışlı inşalaşmanın da özüdürler. Totem simge; grubun içine totem ataları, geçmişin ve şimdinin tasavvurlarını mana ediyordu. İttifak içinde de ittifaktaki gruplara göre bir grubun ilki yalın totem (ilah) aitliğini ve o totem ata grup sosyal kimliğini simgeliyordu. Totem, bir grup yaşamının, sembol eşletimi üzerinde özülmesi ve özümlenmesiydi.

Devam edecek



Söyleyeceklerim var!

Bu yazıda yazanlara katılıyor musunuz? Eklemek istediğiniz bir şey var mı? Katılmadığınız, beğenmediğiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düşündüğünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazıları yorumlayabilmek için üye olmalısınız. Neden mi? İnanıyoruz ki, yüreklerini ve düşüncelerini çekinmeden okurlarına açan yazarlarımız, yazıları hakkında fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloğa geçebilmeliler.

Daha önceden kayıt olduysanız, burayı tıklayın.


 


İzEdebiyat yazarı olarak seçeceğiniz yazıları kendi kişisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluşturmak için burayı tıklayın.

Yazarın felsefe kümesinde bulunan diğer yazıları...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
İrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluşun Felsefesi (Açkı 2)
Sosyal İlişki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarın bilimsel ana kümesinde bulunan diğer yazıları...
Müruru Zaman 14
Sahiplik İmanı 1
Hatırlama 1
Mal mı, İnsan mı?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Anlamak Gerek 26
Bağ Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarın diğer ana kümelerde yazmış olduğu yazılar...
Aslına Yüz [Şiir]
Vah ki Vah [Şiir]
İsis Dersem Çık Ereşkigal Dersem... [Şiir]
Görmez Şey [Şiir]
Tekil Tikel Tükel [Şiir]
ve Leddâllîn, Amin [Şiir]
Mavi Yare [Şiir]
Mevsimsel [Şiir]
Yıkılışa Direniş Direnişe Yıkılış [Şiir]
Meşrep 3 [Şiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayı yaşantılaşan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payı giderek azalmaktadır. Sosyo toplum bazlı, genel bir açılımla başlayan çalışmalarım da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazıların tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doğa bilim verileri güdülü çalışma olmasına gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok bağıntısıyla söylüyorsanız, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Şiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleştiri | İnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babıali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratıcı Yazarlık

| Katılım | İletişim | Yasallık | Saklılık & Gizlilik | Yayın İlkeleri | İzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Girişi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

İzEdebiyat bir İzlenim Yapım sitesidir. © İzlenim Yapım, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
İzEdebiyat'da yayınlanan bütün yazılar, telif hakları yasalarınca korunmaktadır. Tümü yazarlarının ya da telif hakkı sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadır. Yazarların ya da telif hakkı sahiplerinin izni olmaksızın sitede yer alan metinlerin -kısa alıntı ve tanıtımlar dışında- herhangi bir biçimde basılması/yayınlanması kesinlikle yasaktır.
Ayrıntılı bilgi icin Yasallık bölümüne bkz.