Avukatlar da bir zamanlar çocuktular herhalde. -Charles Lamb |
|
||||||||||
|
Ön ittifaklý yapýlarýn içi en az iki ve birçok totem mesleklerinden oluþuyordu. Her bir mesleki tutum diðer totemi düþünceye göre farklý bir anlayýþ ve farklý bir düþünceydi. Her bir totem mesleði farklý tutumdu. Ve farklý bir ifade ediliþ þekliydi. Sorunlarý ve cevabý farklý farklýydý. Ýþte ön ittifak içinde edinilen bu yaþamsal ve deneysel farklýlýklar totem içi zamanýn bir türden oluþla akýp gitmesine týkaç oluyordu. Farklý meslekler tutumunun farklý olma giriþimleri düþüncelerin kesikli sürekli olmasýna neden oluyordu. Ön ittifaklý yapýnýn içi birçok kesikli sürekli olay zamanlardan oluþtu. Birçok zaman boyutundan oluþan ön ittifakýn içi, bu farklý düþünceli haliyle totem gruplu yapýlarýn içine de yansýdý. Farklý yaþantýlý anlayýþ ve düþünüþ þekilleri; tek tip ve sür git olan totem kültürlerin karþýt düþüncesi olmakla; karþýt düþünce tek tip düþüncenin doðurucu ve doðurtucuydu. Karþýt düþüncelerin ve karþýt ifade etme biçimlerinin totem grup içine yansýmasý demek; totem kültürlerin ittifaký sentezleriyle ön ittifaklý uygarlýðý ortaya koymuþtular. Uygarlýk çok köklülüktü. Kültür, etnik yapý içinde kalmakla beraber; kendi sýnýrlýðýyla artýk çok köklülüðü de az çok yansýtýyordu. Köleci süreç, devir aldýðý çok köklü maddi manevi düþüncelerin zemini üzerine inþa oluþtu. Düþünceyi (felsefe yapmayý) karþýt kültürlerle daha bir ivmelendirmiþtir. Köleci sistem çok köklülüðün bulucusu deðildi. Köleci sistemler çok köklü sürecin içine doðmakla bu süreci özel kýlmakla eðip büken sistemdi. Köleci sistem kendi öncesinin nesnel oluþla, deneyciliðini ve meþruiyet ligini; deneyüstü ve doðaüstü aþkýn oluþ, yaptý. Köleci sistem deneyüstü ve doðaüstü aþkýn mana düþüncesi içinde soyut düþünmeyi alabildiðine kendisine yabancýlaþtýrdý. Köleci sistem içinde yeni ve yaygýn olan þey, kiþisi sahiplik düþüncesiydi. Ve bunun yeni yapý içindeki iliþkin dokusunun oluþturulmasýydý. Yani ortaklaþa olan mülkiyetin, ele geçiriliþ biçimiydi. Köleci sistem, köleci iktisap zemini üzerinde oluþtuðu düþüncesini, devam ede gelen çok köklü düþünce sisteminin içine katmýþtýr. Köleci sistemin meþruiyeti mana kaynaðý somut görüngün deðildi. Oysa ön ittifaklý mana anlayýþlarý; kült merkezinden, kült merkezi çevresine doðru somut, görüngün þölenler ve seremoniler içinde alýnan irade ve kararlara baðlý oluþu ahdi kýlan iman mana anlamasýydý. Köleci sistem inþasý giderek, yerde olan çokluðu; göðe doðru göçtürmüþtür. Artýk yerde olanýn aynýsý gökteydi. Ve artýk yer de; göklerde olan mana anlamasýna göre düzenletilir olacaktý. Objektif olana karþýn, sübjektif olandý. Çünkü olup biten nesnellik karþýsýnda, bu türden özel mülkiyetçi iktisabýn baþka türlü bir meþruiyet olmasý olanaksýzdý. Bu katký farklý mana anlamasýydý. Köleci sistemin felsefeye olan ikinci katký hareketi, mitolojidir. Köleci sistem kendi öncesinden devir aldýðý yapýnýn mana anlayýþýný yüz seksen derece tersine çevirmekle geçmiþ ile köleci sistem arasýndaki baðý koparmýþtý. Kendi öncesinde zenginlik ve servetler grubun, ittifaký komün yapýnýn olmakla; kararlarýn ve iradenin sahipliði ortaklaþmaydý. Oysa þimdiki zenginlik ve servet az sayýda seçilmiþ þanslý kiþilerindi. Köleci yapý kendi öncesinin somutluðunu tersine çevirdi. Köleci manalý köleci iktisabýn inþasý ile yepyeni bir köleci dil anlamasý ve köleci mana anlamasýnýn iliþkilerini ortaya koymuþtular. Zengin, fakir felsefesi oluþtu. Köleci dönemde de üreten iliþki, yine nesnel zorunluluklarýn beklentisi ile çevrim oluyordu. Ama bu nesnel çevrim tümden gözlerden gizlendi. Ya da bu felsefe biçimine göre zayýf bir olasýlýkla geliþmeci tarihsel olan; fark edilmemiþ olmasýyla insanlýk; güya tarih sel bir evrim, ya da tarih sel bir seyrediþ geçirmemiþti! Bu manaca evrim olmuþ köleci düþünceye göre ittifak içindeki tüm meslekler ilkten beri zaten var olan meslekler olmakla, ilahlarýn deðil; sadece bir tek olan Mamon’un öðrettiði mesleklerdi. Ve mal mülk Mamon’undu. Mamon mülkünü dilediðine, dilediði kadar verip, yine dilediðine de bu nasipten hiç pay vermemiþti. Çok çok mahir olmadýkça; köleci sistemin dili ve mana aktarýmý, kendi öncesi ittifaklarýna iliþkin en ufak bir anlama ve anlatýmýn koþullanýþ bilgisini vermiyordu. Çünkü köleci sistem tümden köleci sistem içine vukuf yetti. Þimdiki köleci kazanýmla iktisabý oluþunun tarihsel seyrediþine Mamon’u baþlangýç kýlýp köleci sisteme kefil yapmasýyla; Ýttifakýn faili olan özne; hepten Mamon olmuþtu. Bu nedenle köleci yaþantýnýn bir nesil sonrasýndaki kuþaklarý için köleci sistemin ‘dili ve mana anlatýmý’ kendi öncesinin devamý deðildi. Ön ittifakýn yaþantýyý çevrimi sonrasýndaki paylaþýmý, herkese göreydi. Oysa köleci kuþaðýn, köleci dil ve mana aktarýmý kendi içinde bulunduklarý köleci yaþam þekli olmakla, ön ittifaký dönem aktarýmlarýnýn anlaþýlmasýný köleci mantýða göre olanaksýz hale getirmiþti. Ve köleci sistem kendi köleci yaþam tarzýný oluþturma çevriminden sonra paylaþýmý, “mülke göre ve takdire göre” olmasýný esas almayý pay etmekle köleci inþa, ön ittifaký süreçten kopmuþtu.
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |