..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Tüm mutsuzluklar yokluktan deðil, çokluktan gelir. -Tolstoy
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




15 Nisan 2016
Ön Ýttifaký Mananýn Köleci Mana Ýliþkisiyle Kýrýlmasý 1  
Bayram Kaya
Bugünkü inþanýn temeli, tarihsel oluþla adým adým dünde inþa olmaya baþlayan süreçlerin; seçme ayýklamalarý yapýlan bir devamlýlýkla yansýmasýdýr.


:AJDE:
Nasýl kiþisel imtiyazlý mal mülk iliþkisi olmayan ön ittifaklarýn ahde vefa olan totem gruplar arasý ant deklarasyonu ön ittifakýn ilahtý imanýysa; köleci ittifak ta, mal mülk sahibi efendilerle; maldan mülkten yoksun köleler arasýndaki ahde vefa oluþun (biatin) takdirce ortak tanýmaz bir irade gücünün buyruðu olmasýna iman etmenin deklarasyonudur. Ýlah, totem gruplarýn ortak karar alan ortak irade beyanlarý olmanýn mana anlamasýydý.

Yani ilahtý ortak kararýn içinde açýkça ve somutça totem temsilcisi grup kiþleri vardý. Oysa köleci mana anlamasýnýn iman edilmesi, sýnýflar arasý deklarasyondu. Ama güya imanýn koþullarýný belirleyen güç ve köleci manaya karar veren mercii, sistemin dýþýnda olan; sistem dýþý olan; soyut, tekil bir takdirce güçtü.

MS. 20 yüz yýlda "Bir bahtý karayým, kullar içinde" diyen kul (köle) oluþun aþaðýlýðý yanýnda, aþaðýnýn da aþaðýsý olma; "Hatasýz kul olmaz, hatamla sev beni"; "zalimin zulmü varsa, mazlumun Allah'ý var"... türü düþünce, edebiyat ve þarký türkü türü sanatý ortaya koyan bakýþ ve mantýk açýsýnýn temeli, köleci sistemle ortaya atýlmýþtý.

Artýk doðrular-eðriler, ahlaklar-ahlaksýzlýklar, iyilikler-kötülükler vs. köleci imanlý mantýk anlamasýna göre neþvü nema bulup; kendine dek baðýntýlarýný ve meþruiyet ligini oluþacaktý. Biz de bu sistemin zaman zemin iliþkilerine göre deðiþen süreç ile emekçi çoðunluða istikrar vermeyen aksama ve arýzalarýný, düzelte düzelte; mücadele vermenin iyileþtirmeleri içinde olacaktýk.

Erken dönemin sosyo toplumsa yapýsýndan, günümüz kapitalist sosyo toplum yapýsýna deðin yapýlarý; saðlasan olan sosyal güçle þimdiye gelen sosyo toplumsa gücü birleyip türlü biçimiyle oluþan sosyo toplumsa bað enerjisini, daðýtan yapýdýrlar.

Sosyo toplumsa güç bir hareket iliþkisi içinde takastý üretim hareketine dönüþmenin ileri sürecinde daðýtma iliþkisini deðiþtirmiþtir. Erken dönem sosyo toplum hareketi içinde herkesin paylaþýmý esastý. Kiþisel sahiplik olmamakla üretilen deðerlerde motamoda olmaz þekilde ama herkesin gereksinmesinin, ihtiyacýna göre bir karýþlanma olmasý söz konusuydu.

Köleci yapý; saðlama yapan, üreten; saðladýðýný ve ürettiðini daðýtan, ortak iradelerin kararý oluþla ortaklaþma yaptýran erken dönem düzenini yýktý. Köleci iliþki; ortaklaþtýran yapýyý hem mal mülk ortaklýðý olmaktan hem de irade ortaklýðý olmaktan çýkardýðý gibi ortaklýðý, köleci mana gücüne saldýrý oluþla, þirk saydý.

Köleci sistem erken dönemden beri doðada saðlama yapmayla, üreten iliþkinin paylaþýlmasý süreci arasýna; özel mal mülk ve rýzk sahipliðini koydu. Böylece özel mal mülk sahibi olmanýn hakkýný veren bir çevrimsel düzenlemeden sonra malý mülk sahibi efendinin takdiri kadarla, köleci kaderler belirlenecekti.

Köleci sistem keyfi mal, mülk ve rýzk daðýtýmýný takdir etmeyi ve özel kiþilerin muktedir olma esasýný, köleci inþanýn merkezi çekim alaný içine aldý. Artýk tüm mesele ve tarih boyunca sürecek olan mücadele; bu mana iliþkisi içinde oluþla bu mana iliþkisine deðin "istikrarý", ortaya koymaktý. Kararlý düzeni ve entegrasyonlarýný ortaya koymaktý.

Ýstikrar veya kararlýlýk hatta deðiþmeler; önceden ön görülebilir bir durum süreçler deðildi. Bu nedenle baþtan beri ikame oluþla sürekli olan bir istikrar ortaya konamazdý. Ýstikrar da deðiþime göre deðiþimin kendisi gibi kesikli sürekli olmak zorundaydý. Bu nedenle köleci imanýn sürekli deðiþen farklý ritüeli kurallarý, ahlakýyla dini olan ibadet þekilleri vardý.

Ýþte zamana zemine göre ezen-ezilen ikilemi içinde keyfi takdirce oluþla ortaya konan mal-mülk edinici sürecin baðýntýlarý istikrarlý olmak zorundaydý. Bunun köleci mana içindeki özeti "biz bir ayetimizi unutturursak yerine daha saðlamýný ortaya koyarýz" demekti. Bu ýsrar, bu inat, sýrf; efendiye verilen malýn mülkün ve sosyo toplumsa eþitsizliðin yaratýcýsý "keyfi takdirin, ezelden beri böyleydi" denmesini ikame ve meþru kýlmak içindi.

Doðanýn diyalektiði (mana iliþkisi) içinde (sosyo toplumsa yapýlarda da) baþtan beri (yani sonsuzdan beri) deðiþmez bir istikrarýn konmasý hani neredeyse sýfýrdýr. Ýlkten beri deðiþmez oluþla bir istikrarýn konamaz oluþunun kaçýnýlmazlýðý vardý.

Bu kaçýnýlmazlýk karþýsýndaki deðiþme dönüþmeyi gizleyen, köleci imanlý illüzyon nedenle (el ve akýl çabukluðu ile imanýn yanýlsatma oluþu nedenle) bir önceki istikrarý söylemin güya "daha iyisini daha yenisi olan söylemin daha güzelini getirmek için" bir önceki söylemin deðiþenini size köleci iman kuralý güya unutturmuþ oluyordu. Böylece evelden beri böyle olmazla deðiþen yeni istikrarý alicengiz mantýðý içinde iman ederlerine söylüyordu.

Bu yüzünden köleci imanýn deðiþen normu, kaidesi, ahlaký vardý. Bunlar imaný ibadet kurallarý oluyordu. Sürecin ana mana iliþkisi efendi köle iliþkisiydi. Bu öyle süreçti ki yoksula doðada avlanma alaný bile býrakmamýþ tümünü mal mülk sahibi kiþilerin uhtesine geçirmiþti.

Köleci düzendeki efendiyi (Baal'i) mal mülk sahibi yapmanýn ihyasýyla, yoksulu efendinin malý mülkü içinde nasibini arayan efendiye (sahibine); aklýyla, fikriyle, bedeniyle, çalýþmasýyla zimmetlenmeyi köle takdir eden, köleci imanlý mana buydu.

Yani köleci sürecin iman esasý keyfi takdirle takdiri üzerinde keyfi takdire karþý ortak irade tanýmaz, mana anlamasýydý. Gersi zamana ve sürecin iliþlkilerine baðlý geliþme ve deðiþme dönüþme oluþla bu yeni olgulardan takdirci imanýn ana esasýna uygun oluþlardaki kararlý ya da istikrarlý bir yapýsýný ortaya koymaktý.

Hayatýn saðlamalarla yaþantýlaþmasý enerjinin kontrollü ve düzenli þekilde enerji sarfý olmuþtur. Bu oluþ enerjinin deðiþip dönüþmekle düzenli akmasýdýr.

Saðlamanýzý yaptýktan sonra bu yaþantýlaþma içinde çevreyi seyretmeniz ve bu seyirde keyif alan algý ve duygular içine girmiþsinizdir. Bu giriþme içinde düþünmeniz, oyun oynamanýz, aðaca týrmanmanýz ve aðaca týrmanmaktan keyif almanýz, kuþ beslemeniz, kahvede oturmanýz, kitap okumanýz veya aðaç gölgesinde dinlenmeniz türü her çeþit olumlu olumsuz durumlar içinde olursunuz.

Bu türden yaþamla iliþkilenen, baðýntýlar enerjiyi deðiþtiren; enerjiyi dönüþtüren; enerjiyi biçimden biçime sokan; düzenli enerji akýtma biçimleriniz olmakla, bunlar sizin her türlü yaþantý aþmanýzdýrlar.

Bir giriþtirici enerji akýþ þeklinin canlý organizma üzerindeki kontrollü akýþýyla, olgu ve olay aþmalarýn bin bir türden yeni yeni duygu düþünce ve yaþantýlaþmasý olurlar Bu yeni oluþlar da bambaþka yeni yansýma baðýntýlý olay ve olgulaþmalarý tetikleyen baþka bir duygu ve kaygý çeþitlerine dönüþür. Erke o dönüþen þey üzerinde yeni bir enerji akýþýnýn yol ve yöntemlerine dönüþür olmakla, enerjinin o süreci de o baðýntýlar üzerinde yeni biçimiyle de yeni süreci olaylarla, kesikli sürekli ve inþacý yapmasýdýrlar

Bu enerji dönüþmeli süreçlerle deðiþmeli, dönüþmeli, kontrollü ve düzenli enerji akýþ biçimleri; sadece bir enerji akýþý oluþla kalmazlar. Salt enerji akýþý oluþla kalmayan durumlar baþak baþka baðýntý olur yansýmalarýn niceli enerji akýþ biçimlerine dönüþmekle olay ve olgular süreci içindeki yeni baðýntý sal dönüþmeleriyle akýþlý ya da durumlu enerji paketleri, zamaný akýtýrlar.

Canlýlar üzerinde dönüþen enerji sarflarý bu akýþlý ya da potansiyel durumlarýyla elem, haz ya da kaygý durumlu algý etkimelerini veren erke organizma üzerinde duygu türü yansýmalarýný yapar. Yapýlan bu yansýmalarla yaþamdan keyif alma dediðimiz veya yaþama isteði dediðimiz enerjinin farklý tür nicelim etkileri ve belirmeleri veren enerji yansýmalarýna dönüþmesi, enerjinin inorganik ve organikler (insan-canlýlar) üzerinde inþa olmasýdýrlar.

Kiþilerin çevreden karþýlamalarýyla yaþamýný saðlamasý süreci kiþi-kiþi sosyal iliþkileri üzerinde saðlama giriþmelerine dönüþmekle kiþi-doða arasý yalýn saðlama biçimi, sosyal enerji akýþlý saðlamalar olmaya baþladý. Durumlu enerji, sosyal oluþ üzerinde de akmaða baþlayýnca, enerji yeni biçimli bu sosyal iliþki üzerinde yeni oluþla bin bir tür inþa ve akýþ türünü oluþmakla kendi akýþýna yeni bir yol açacaktýr.

Bu durum, önü týkanan bir akarsuyun; týkacý aþarak ya da suyun týkacý; saðýndan, solundan dolanarak akmasý ya da suyun týkaç gerisine birikerek, birikmekten oluþan durum enerjisinin týkacý patlatmasý gibi biriken ya da yýðýlan suyun yeni formasyonlarla yeni akýþ biçimlerine dönüþmesi gibidir. Kiþi-doða arasý saðlama yalýn saðlayýþtýr. Yalýn saðlayýþlar, kiþi-kiþi arasý sosyal giriþmeli baðýntýyla ister istemez týkaçlanmýþ olurlar.

Þunu unutmayýn suyun yýðýlmakla kazandýðý yeni formasyonlarýn hepsi bir arada ve hepsi bir anda belirim verir. Bu belirim sadece kendine özgü baðýntýlarýyla görünür ve yansýma vermekle, belirir hale gelmektedirler. Sosyal bilinç; sosyal ruh; sosyal benlik; kurallar; totemi saygýlama vs. türü yapýlanma olanlar hep yeni tür enerji düzenleme ve enerji akýtma yollarýdýrlar. Bu örnekler týkanmayý aþmak için belirim verici oluþmalardan sadece bir kaçýdýrlar.

Kiþinin som varlýðý da bir durum enerjisi biçimli belirim veren kesikli sürekli olmalarýn entegre iliþkiler bütünüdür. Davranýþtý eylem ve düþünce, duygu sarflarý da bu entegre içinde kesikli sürekli bir durum enerjisi inþasýdýr. Kiþinin kendisi çevredeki ihtiyacý olan þeylerle karþýlaþmasý ve kiþinin karþýlaþtýðý þeylere yöneldiði süreçlinler de bir enerji akýtýþ durumu olmakla, enerji akýtma durumu içindedirler.

Ayný kiþimiz sosyal bað enerjili düzenlemeler içinde saðlama yapmakla, her bir sosyal bað iliþkisi diðer saðlatýcý durum aþamalarýyla her biri birbirine bambaþka bir firen iliþkisi de olmaktadýr. Her bir sosyal bað enerjisi kendi akýþýnýn baðýntý ve yansýtmasý içinde olacaktýr.

Enerji sosyal bað enerjisi iken durum (potansiyel) enerjisidir. Ýbadet halindeyken, selamlaþýrken, âþýk olurken, sohbet ederken, evlenirken, eðlenirken, bayramlaþýrken vs. kesikli sürekli firen iliþkili akan enerjidir. Sosyal bað enerjisi oluþla akan enerji sosyal bir saðlama olmaða baþlayan enerji; sosyal bað enerjisi olan oluþla somutlaþan erke þekli, birçok sosyal iliþki üzerinde akýþla inþalaþýr.

Kiþiler, sosyal iliþki içinde; sosyal iliþkinin bað enerjisi ile (sosyal gücü ile) diðer aitti kiþileriyle kontak kurup, temasa geçerler. Bu durumda sosyal güç ya da sosyal bað enerjisi saðlatan durum enerjisidir. Bað enerjisi (sosyal güç) kendisi aracýlýðýyla polar bað kuran her kiþilerine, saðlatýr. Bu bað enerjisinin kiþi yararýna dönüþmesidir.

Her bir kiþilerin toplam katkýsýyla oluþan sosyal bað ya da sosyal güç veya sosyal bilinç yahut ta sosyal benliðin bu tür durumla oluþmasý; diðer bir yüzüyle de tekil kiþinin kendisine de bir saðlama iliþkisine dönmekle; sürü yaþamý, totemi yaþam ve sosyal birlikti ön ittifak yaþam türündeki her bir sürece dek özgün yaþamlar; tümden açýk açýk ve yalýn bir þekilde temel yaþam (durumlu enerji) üzerine inþa oluþturlar.

Ýlerleyen süreç, kesikli sürekli akan enerji þeklinde köleci bað iliþkili akan enerji olmanýn dönemi içine gelince süreç bambaþka bir anlama ve anlatýmýn mana iliþkisine dönecekti. Köleci dönem iliþkisi; erken dönem iliþkileri gibi ortakkattan bir yaþam düzenlemesi olmayýp; “sosyo toplumsa saðlama ve saðlatma iliþkilerine, kiþisi iyelikle sahip çýkmaydý”. Efendi denen kiþinin sahibi olduðu þey; “sosyo toplumsa potansiyelli güç birikimi olan; yaptýran, otoriter enerjiydi”.



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
Ýrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluþun Felsefesi (Açký 2)
Sosyal Ýliþki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Müruru Zaman 14
Sahiplik Ýmaný 1
Hatýrlama 1
Mal mý, Ýnsan mý?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Anlamak Gerek 26
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Bað Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Aslýna Yüz [Þiir]
Vah ki Vah [Þiir]
Ýsis Dersem Çýk Ereþkigal Dersem... [Þiir]
Görmez Þey [Þiir]
Tekil Tikel Tükel [Þiir]
ve Leddâllîn, Amin [Þiir]
Mavi Yare [Þiir]
Mevsimsel [Þiir]
Yýkýlýþa Direniþ Direniþe Yýkýlýþ [Þiir]
Meþrep 3 [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayý yaþantýlaþan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payý giderek azalmaktadýr. Sosyo toplum bazlý, genel bir açýlýmla baþlayan çalýþmalarým da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazýlarýn tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doða bilim verileri güdülü çalýþma olmasýna gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok baðýntýsýyla söylüyorsanýz, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.