Yalnýzlýk güzel birþey, ama birilerinin yanýnýza gelip yalnýzlýðýn güzel birþey olduðunu söylemesi gerekir. -Balzac |
|
||||||||||
|
Totem gruplarý ana þefkatli olmaya yönelten bu ikinci durumlu yan, totemi mana gücünün tüzel olmasý içinde aranmalýydý. Kiþilere ait olan ana gibi kimi tekil davranýþlarý düzenleyen ve bu tür tekil davranýþlarý totem tüzelini üzerinde grubun uhdesine almanýn püf noktalarý, kolektifi mana anlamasýnda aranmalýydý. Ýlk totemi atalardaki tüzel yetkili grup düzeni, atalarýn deneyimiydi. Kaba bir kültür olmakla; sürüden izole edildi. Totem alan içinde çevrimli kýlýndý. Bu gibi kimi inþacý yasa bilinci kaba þekilde sürüde devir alýnmýþtý. Tüm mucize kaba da olsa alýnmýþ olan bu tutumlarýn kapalý bir alan içinde çevrim edilmesiydi. Sürüde kopuþ, yalýtýma olmuþ bir alan içinde, sürüde görülen keþmekeþ oluþun önüne geçmiþti. Bu tutum dayanýþma baðýný çok þiddetlendirmiþti. Sürü salýnýmlý davranýþlarda, rastgele þartlarýn gruplanýr olduðu (öbekleþir olduðu) hemcins atalarýn grup düzenleri, kimi kez bir totem grup sayýsý kadar olmakla; yine de bir sürüydüler. Rastgele olan gruplar kendisini diðer gruplardan izole etmedikleri zaman yine bir sürü parçasý olurlar. Eðer bir öbek grup þu veya bu biçimiyle kendisini sürüden yalýtýp çevrim hareketi içine giriyorsa totemi grup hüviyetini alýyor demektir. Zaten doðada her çevrime baðýntýlý süredurumlar bir zekâ belirtisi olmakla zekânýn kendisi olurlar. Yinelenebilir tutumlar zekâ oluþla da ortaya çýkar. Totemi alanlý zekânýn (sosyal oluþun) doðadaki çevrimli (zekâ) hareketlerden bir tek farký vardý. Ýþte bu bir tek fark, çok farktý. Salýnýmý büyüyen, salýnýmý büyüdükçe süreci geliþtiren ya da geliþecek süreci durduran bir hareketlenme olacaktý. Doðadaki yaðmur süreçleri gibi çevrime (zekâ) olan süredurumlarda amaç yoktur. Yani yaðmur bitkiler için yaðmaz. Oysa totem alan içinde izole edilen zekâ parçalarý olan her çevriminde totemi alanýn, iç yararýný gözeten çevrim olmasý ile zekâ parçalarý alan içinin yararýna dönüþür. Totem ya da sosyal alan içinde amaçlýlýk yalýtýlmýþ olur. Yani her gün enerjiyi saðlama ve enerji akýþýný düzenleme sorunu, totem alan içinde düzenli ve kontrollü olan amaçlý enerji akýþýna çevrilir. Doðan çocuklar totemi alan içinde totemi mananýn etki sel bakýmý içinde þefkate tabii tutulurlar. Her bir gözetme, koruma, eðitim gibi yapýlan iþler kolektif manada iþler olur. Bu iþler içinde yapýlan bakým ve gözetimler bir ananýn, dýþtan analýk etkili olmasýna denk düþen eylem (karþýlýk gelen) gayretler olmasý nedeniyle totem alanýn ikinci bir soyut yaný daha vardý. Totem gruplarý ana þefkatli olmaya yönelten bu ikinci durumlu yan, totemi mana gücünün tüzel olmasý içinde aranmalýydý. Kiþilere ait olan ana gibi kimi tekil davranýþlarý düzenleyen ve bu tür tekil davranýþlarý totem tüzelini üzerinde grubun uhdesine almanýn püf noktalarý, kolektifi mana anlamasýnda aranmalýydý. Ýlk totemi atalardaki tüzel yetkili grup düzeni, atalarýn deneyimiydi. Kaba bir kültür olmakla; sürüden izole edildi. Totem alan içinde çevrimli kýlýndý. Bu gibi kimi inþacý yasa bilinci kaba þekilde sürüde devir alýnmýþtý. Tüm mucize kaba da olsa alýnmýþ olan bu tutumlarýn kapalý bir alan içinde çevrim edilmesiydi. Sürüde kopuþ, yalýtýma olmuþ bir alan içinde, sürüde görülen keþmekeþ oluþun önüne geçmiþti. Bu tutum dayanýþma baðýný çok þiddetlendirmiþti. Sürü salýnýmlý davranýþlarda, rastgele þartlarýn gruplanýr olduðu (öbekleþir olduðu) hemcins atalarýn grup düzenleri, kimi kez bir totem grup sayýsý kadar olmakla; yine de bir sürüydüler. Rastgele olan gruplar kendisini diðer gruplardan izole etmedikleri zaman yine bir sürü parçasý olurlar. Eðer bir öbek grup þu veya bu biçimiyle kendisini sürüden yalýtýp çevrim hareketi içine giriyorsa totemi grup hüviyetini alýyor demektir. Zaten doðada her çevrime baðýntýlý süredurumlar bir zekâ belirtisi olmakla zekânýn kendisi olurlar. Yinelenebilir tutumlar zekâ oluþla da ortaya çýkar. Totemi alanlý zekânýn (sosyal oluþun) doðadaki çevrimli (zekâ) hareketlerden bir tek farký vardý. Ýþte bu bir tek fark, çok farktý. Salýnýmý büyüyen, salýnýmý büyüdükçe süreci geliþtiren ya da geliþecek süreci durduran bir hareketlenme olacaktý. Doðadaki yaðmur süreçleri gibi çevrime (zekâ) olan süredurumlarda amaç yoktur. Yani yaðmur bitkiler için yaðmaz. Oysa totem alan içinde izole edilen zekâ parçalarý olan her çevriminde totemi alanýn, iç yararýný gözeten çevrim olmasý ile zekâ parçalarý alan içinin yararýna dönüþür. Totem ya da sosyal alan içinde amaçlýlýk yalýtýlmýþ olur. Bu yalýtma nispidir. Kaostan kaçýnmadýr. Güvenlik önlemi almadýr. Makro bir yalýtmadýr. Hassastýr ama vücut duyarlýklý bir hassasiyet deðilse de bu hassasiyet olmadý mý korunan bir yapý ve çevrim oluþamaz. Neyi nasýl ve neden koruyacaðýnýzý bilirsiniz. Kendi nüfusunuzdan fazlasý bu yapý içine giremez. Kendi kültürünüz dýþýndakiler bu yapýya giremez. Yani her gün enerjiyi saðlama ve enerji akýþýný düzenleme sorunu, totem alan içinde düzenli ve kontrollü olan amaçlý enerji akýþýna çevrilir. Totemi mana, sürü yaþamdan aldýðý “çevrimi olan bu aktarým etkisini(zekâ oluþu)”; totemi alan içinde kullanýlmakla bu alýntý; amaçlý bir totem etkisine dönüþür. Totem etki tam da kiþilerin heva ve heveslerine uygun olmanýn yansýmalarýna sahip olan kiþilerde, kiþilerin üzerinde kiþilerine; totemine ve grubuna sahip çýkmanýn kutsiyet olmasýyla yansýdý. Bu tutum, rastgele grup sahipliði ve sürü sahipliðinden çok farklý bir þeydi. Totemi etkiyi bilinç eden izole oluþlar; yalýtýma grup bilinci olan toteme, grubunu inþa ettirmiþti. Doðanlar üzerindeki bakým, koruma, gözetme, doyurup eðitme iþi, sürü alana göre çok daha hýzlý ve aktif iþliyordu. Bir kazaným sürü içinde hemen sürü disiplini olamazken totem alan içinde o kazaným hemen totem alan kazanýmýna dönüþüyordu. Totem alanda iletime çok güçlüydü. Totemi mana içinde doðuranlarýn deðil; grubun ortak sahipliði zekâ ve amaçlýlýktý. Yalýtým içindeki totem alan zekânýn yanýna amacý koymakla her þeyi grubu için yapmýþtý. Amaç totem alanýn görünmez imgeli, ruhu olmuþtu. Nasýl totem gruplar kendi içlerinde güçsüz yetiþkin kiþilerinin bakým, gözetim türü iþini de bu amaçlýlýk içinde kolektif olan totemi mana gücü üzerine aldýysa; totem gruplar bu yetkiyle doðanlarýn da bakým, gözetim gibi üslenmesini de kendi üzerine almýþtý. Doðuranlar, kendi doðurduklarýný emzirip gözetseler bile doðurma; doðanlar üzerinde; özel bir mana deðildi. Kolektif bir manaydý. Süreci çevrim kýlan zekâ, ya da zekâyý ortaya koyan çevrimler bunlardan birikiyordu. Kolektif süreçler doðuran kiþi üzerinde, doðurduðuna özel duygu atýflý ve özel bir koruma, gözetme, besleme hakký oluþla devinmeli duygu ve sahiplik baðýný elbette yansýr. Doðuran kiþi üzerine doðana sahiplik duygusunu yansýsa dahi; doðurandaki bu özel ilgi sürekli olacak bir geri beslenim hareketini oluþamamaktadýr. Bu duygu totem alan içindeki kiþilerde totem koruyuculuk altýnda güçlü ve sürekli bir biçimde beliremiyordu.
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |