Yaþam hoþtur, ölüm rahat ve huzurludur. Zor olan geçiþtir. -Asimov |
|
||||||||||
|
Bu siluetti yansýmayý veren süreçlerden birisi ittifakýn mal mülk sahipliði yansýmasýndan kiþi sahipliði yansýmasýna geçiþse; yani tüme ait olabilmenin yanýnda kiþi sahipliðinin olabileceðini düþündürtmek ise; bir diðeri de kült merkezi depolarýnda biriken kamu mallarýnýn; ortaya koyduðu bu muktedirliklerin de kiþi öznelerine, kiþi muktedirlikti (kiþi yapabilirlikti) sahiplik, oluþu ile yansýmasýydý. Ýttifakýn mal sahipliði ile ittifakýn üreten iliþki sahipliði nedenle, ittifakýn artýk ürün depoladýðý zenginlik birikimleri vardý. Bu birikimler ittifakýn potansiyel bir güç kazanmasýydý. Ýttifakýn bu süreçle kazandýðý durum; hükmedici muktedirlik ya da yapabilirlikti. Kiþiler bu yapabilirlik içinde olmalarýný kendi kiþisi düzlemlerine doðru çözümler olmakla, yapabilirlikleri kendisine maal etme düþüncesinin hayallerini kurdular. Ortak grup bencilliðini kendisine maal etme iþi, som kiþi bencilliðinden baþka bir þey deðildi. Kiþiler ittifaký durumlu, kolektif olan potansiyelden; yavaþ yavaþ kendi kiþi sahipliði içinde yapabilecek olmalarýnýn hayalini çýkarmaya baþlamýþlardý. Bu kolektif güç sentezli bir durumu kiþisel duruma indirir olan bir çözümlemeydi. Ýttifak sahipliði yerine; kolektifin gücü üzerinde, kiþisi sahipliðini kýlar olmanýn düþüncesini kuran kiþiler, kendi kazanacaðý hükmedici muktedirliklerin farkýna varmaya baþlamýþlardý. Yeni durum þuydu. Genel yararý saðlama üzerindeki çevrimler, kiþi sahipliði üzerinde kiþi yararýna dönüþecekti. Kiþi yararýna dönüþecek olanlar ittifak sahipliði içindeki, ittifaký güçtü. Ýttifaký sinerjiydi. Ýttifaký çevrimle birbirleri için farklý kullaným deðerleri üretmekti. Ýttifakýn malýný, mülkünü; üretim araçlarýný kiþi sahipliðine dönüþmekti. Bu nedenle kiþi sahipliðini dile getirmeye baþlamýþ olmalarýydý. Kendisi metal balta, çapa, kazma yapýyor; ama koyun besleyip yün kýrpamýyordu. Yün eðiremiyor. Ýpi boyayýp, dokuma yapýp, giysi üretemiyordu. Bu nedenle kiþi sahipliðini meþru ve mantýklý kýlamýyordu. Üstelik bunu mana edecek bir iradeyi de ortaya koyamýyordu. Bunu nasýl mana edecekti? Bunlarý dile getirme herkese þaþkýnlýk vermekle yaramaz (muzýr) bir söylemdiler. Ancak tikel kiþilerin fýsýltýyla dile getirdiði söylemlerdi. “Kutsal mekândaki zenginlikler senin olsa istemez miydin? Türü masumane duygularla baþlayan muzýr düþünceler ortalýða salýnmýþtý. Bu “senin olsa söylemli” algý som bencillik olmakla, kiþisel sahipliði olur tutumlar da çeliþkin düþünce yansýmalarýný vermeye baþlamýþtý. Bu düþünceler önce þaþkýnlýklar yarattý. Bir süre sonra þaþkýnlýklara alýþýldý. Tikel olan bu çalkantýlý düþünce yansýmasý, giderek tümeli bir düþünce yansýmasý olmuþtu. Bir süre sonra çalkantýlý olan ortam, kiþilerin muzýr olan ortam dalgalanmasýna düþünce olarak alýþýlmalarý nedeniyle durulan ortam þaþkýnlýklarý sakinleþmiþti. Buna karþýn ortam dalgalanmasý zenginliðe sahip olmak isteyen kiþilerin gizli ajandasý olmayý, devam ettiriyordu. Genel yararýn içindeki rahatlýk karþýsýnda kiþiler, kiþisi sahipliðe neden eðilim gösteriyorlardý? Bir kere yansýma ortaya çýkmýþtý. Bu yansýmalarýn öznel söylemler içinde sindirilmesi gerekiyordu. Ýkincisi kiþisi sahip oluþun kazandýracaðý hükmediþ; kiþi bencilliði arzularýna uygun þekilde, ittifaký muktedirlikler sayesinde ayan beyan ortaya konmuþtu. Kiþi, kiþi sel olan bu bencil heveslere kapýldý. Kiþi önce kendisini gözetip kendisini ön plana çýkarýr. Totemi yapý ve ittifaký yapý kiþi bencilliðini sosyal saðlatma olan bencillik ve toplumsal bencillik üzerinde saðlatma yapmakla; saðlama yapmakta biraz gecikme oluyordu. Ortaklaþa saðlayýþ kiþinin kendisini öne çýkarmasýný geriletmekle kiþiye sabretmeyi öðretmiþti. Kamu sal birikimli zenginliklere, kiþisi tasarrufla sahip oluþ duygusu, kamu sal olan sahiplik duygusuna göre yeni olan; yeni ortaya çýkmanýn olanaklarýyla süreç olabilen düþüncelerden biriydi. Yani kolektif sahiplik üzerinde yansýyan kiþi tasarruflu mal mülk sahibi olma düþüncesi; yeni bir düþünceydi. Yeni olan da; bilinemez olan da, çekiciydi. Söz gelimi rahat ortam içinde olan bir kiþi yamacý dolaþmakla ya da helikopterle vs. zirveye çýkabilir olacak iken; tehlikelerle dolu buzdan olan dimdik yamaca týrmanýr. Hem de durup dururken. Hem de hiç kimse onu zorlamazken. Kiþi neden buz daðýn dikliðine týrmanýp, baþýna onca kaza, belayý sarar ki? Hatta kiþi bu týrmanýþla boþ boþuna bir ölümü göze alýr. Kimse ondan bu iþin yorgunluk çekmesini sýkýntý çekmesini onda istemediði gibi kimse onu buna zorlamaz! Ýþte kiþiler buzuyla dimdik yamacýn tehlikelerine neden týrmanýrlarsa; ayný nedenle ittifaký ortamdaki kiþiler de, ittifaký ortam rahatlýðýna göre çetin ve yorucu olacak bin bir ölümleri ve zulmü tetikleyecek olan kiþi sel mal sahipliði hýrsýný da, bu nedenle göze alýrdýlar. Yansýma þartlarý oluþtu mu tekil de olsa tikel de olsa eylemi, kaçýnýlmazdý. Önce yol yürünecekti. Yürünen yolda karþýlaþýlan yol kazasýyla sonradan cebelleþ ilecekti. Günümüzde dahi, demokratik sistem içinde; demokrasinin nimetlerini yiyen kiþiler; utanýp sýkýlmadan, tarihe karþý bilinçsiz gibi oluþla, bizde ve Latin Amerika ülkelerinde olduðu gibi tiranlýðý; halkoyuna sunmazlar mý? Demokrasinin kazanýmlarý içindeyken günümüzdeki halk oylamasý süreçlerinde tiranlýða %80 gibi bir oyla nasýl teveccüh gösterildikleri, hepimizin bilincindedir. Nasýl bunlarda þaþacak bir þey görmüyor isek(!) genel yararýn içindeki rahatlýkta özel mülkiyetçi köleci sisteme geçiþte de ayný kural ve kaideler ile ayný psikolojinin geçerli olmasýnda da þaþacak bir þey yoktur. Halk oylamalarýnda bununla kalýnmaz. Halkoyu içinde monarþiye evet diyenlerin, Allah ve din dostu olduðu söylemiyle yetinilmez monarþistler cennetle müjdelenirler! Hayýr diyeceklerin din ve Allah düþmanlýklarý söylenir. Ne vatan haini, ne de terörist olmadýklarý kalýr. Cehennemlik olduklarý söylenir. Bencil oluþ kolektifin gücünü payý mal yaparken sýnýfsal çýkarlarýn savunulmasýyla boy verdi. Kolektif paydaþlýk efendi köle türü sýnýflar dayanýþmalý paydaþlýða dönüþmüþtü. Ýttifaktý kolektif yaþam içindeki kiþileri; özel mal mülk sahipliðine çaðýrýldýlar. Bu ittifaký sentezin parçalamaydý. Ýttifak önce totem gruplar düzleminde ayrýþma yapmýþ olmalýlar. Büyük kütleyi parçalamak için davet söylemlerini totem düzlemli mana anlayýþýna atýflar yapmakla propaganda etmiþ olmalarý çok çok kuvvetli bir olasýlýktýr. Bugün de ayný þeyi yapmakla etniði söyleriz. Aslýnda gruplara parçalananlar ittifaký kazanýmlarýn gücüyle yansýyorlardý. Bu gruplar ne totem düzeyli kiþilerdi ve ne de grupturlar totem düzlemli mananýn geliþmiþlik düzeyi içinde kalmýþlardý. Köprünün altýnda çok su geçmiþti. Gruplar ve kiþiler o günün þartlarý gereði oluþla ittifaký donanýmlýydýlar. Zengin ve fakir oluþa giden yol Ýttifak içinde önce fýsýltýyla konuþuldu. Fýsýltýlýlar zenginliklerini grup ya da kiþiler sahipliði üzerindeki oldubittilerini, ortaya karýþýk sunum tartýþmalarýný ortaya koymuþtu. Yeni olana karþý baþlarda aklýnda kuþkularý oluþan kiþilerin veya gruplarýn bu kuþkularý; yapýlan bu algý yaratan tartýþmalar içinde bencilliðin verdiði taamca düþünce alýþmalarý içinde daðýlmýþtý. Eldeki keklik damdaki tavuktan iyidir demenin deneyimini de bilmiyorlardý. Kuþkularý daðýlan kiþilerin karþýsýnda da; özel mülkiyetçi sahiplik tutkunu olan kimi kiþilerin kafasýnda bu sahipliklerle nelere kadir olacaklarýnýn gizli ajandalý, plânlarý vardý. Bu tarz geliþmeleri içinde olan ortam süreçleri, oluþan yeni mana ile süreç sonunda, aðzýndaki baklayý ortaya çýkardý. Oluþan mana El ’düþüncesiydi. Süreç sýk sýk aðýz (söyleyiþ) deðiþen El iradeli söylemlerle meþru olacaktý. Ýttifakýn elinde olan zenginliklere El, “mülk benim” diyordu. Böylece El mülk; El’in sahipliði olup, bu kaydý þartla El insanýn ve mülkün sahibi benim diyordu. El bu sahiplik seslenmesiyle, mülk sahiplik durumu olmayanlara karþý sürece; yüzde yüz etki ile önde baþlýyordu. Mutlak hükümranlýk elimde diyordu. Mülk demek, hüküm ve hükümranlýðý elinde tutmakla; iradeydi. Ýrade sahipliðiydi. Karar vermeydi. Karar almaydý. Kararlarýna baþvurulmaydý. Kararlarýna biat edilmeydi. El sahibi olduðu mülkünden ötürü “El hükmü limen galebe” oluyordu. Üstün gelenin; ya da üstünlerin hükmü olmakla, El’in dediði olur diyordu. Yani kýsaca galibin dediði olur diyordu. Galip olan da EL’di. Çünkü El ortaklýðýn malý mülkü olanýn tek sahibiydi. EL’in dediði olacaktý. Çünkü EL’in sahibi olduðu malý, mülkü ve kul insanlarý vardý. Çünkü galip olanýn mülkü vardý.
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |