Kötü insan korkuya itaat eder, iyi insan sevgiye. -Aristoteles |
|
||||||||||
|
Her öðreti gibi El mana anlayýþlý inþanýn içinde sözlü ve eylemli biat biçimselliði en öndeydi. Eylemli baðlýlýk ya da eylemli teslimiyet veya eylemli sýðýnma vardý. Böylece tevekkül içindeki kulun eylemli oluþunu söz tekrarlarýnda oluþan mýrýltýlarý takip ederdi. Kiþiler hayli kontrol altýnda tutuluyorlardý. Bu baðlamla El, efendiye karþý gösterilen tavýrlarda kiþinin içini dýþýný biliyordu. Biliyordu da, nedense bu konuda kölenin vaat beklentisine pek icabet etmiyordu. Her bir bay erki olan, her bir El akdi içinde ekseni çevrim aynýydý. Ancak bir El (efendi) karþýsýnda diðer El kutsamasýna benzemeyen, her biri tek bir seansta olup biten sözlü ve fiili seremonileri, vardý. Bu tür benzerlikler içinde benzemez oluþla farklýlýklar kul dediðimiz Ýnanýrlarýn kendi El'i (efendisi-sahibi karþýsýnda) türlü türlü söz ve davranýþlarla ortaya konuyordu. Bu tarz eylemli saygý seremonisi içinde ayaða kalkma ve ayakta durma (kýyam) türü farklýlýklar vardý. Boyun eðme (baþ eðme, baþý kaldýrmama) vardý. Eðilme saygýsýnda bulunma (rükû) vardý. Diz dövme (dizi yere vurup selam verme; saygýsýnda bulunma vardý. El'in ayaklarýna kapanma (secde) vardý. Yine boyun eðip, göðse kol vurma, kol kapatma vardý. Kollarý baðlayýp boyunu büküp el pençe divanda durmak vardý. Kýsaca tüm bunlar her bir El için köleci biatin söz ve eylemi tutumlarýydý. Köleci imanýn yasasý olan köleci deklarasyonlarýn söz ve eylemleri içinde oluþan ayin seremonileriydi. Kiþiyi boþ býrakmak yoktu. Kiþiler her aný içinde El imajý ileydiler. Kiþilerin köle olmasý ya da El'in köle sahipli muhtariyeti, bununla kalmazdý. Kölelere Her El'in kendi damgasý ya da kölelere her El’in iþareti (eni-mührü) vurulurdu. Bu iþaretler El sahipliði tanýnmasý olan damga ya da iþaretlerdi. Köleler sadece söz ve eylemleriyle köle olup kime at köle olduklarýný ifade etmezlerdi. El baðlýlýðý iþaretlerle de kendisini açýk açýk her durumla kendisini belli ederdi. Her vurgu köle ve köle sahipliði olucu koþullanmalar çýkýyordu. Kiþinin köle olmasýný unuttuðu bir an bile yoktu. Kiþiye her nefes alýþ veriþinizde sizi öyle kýlan El olan rabbinizi anýnýz” deniyordu. Hatta yeminler; “nefesim elinde olan El adýna yemin ederim ki bunu ben yapmadým “ diye baþlýyordu. El ile þartlanma her alandaydý. Köleler yine köle olup olmadýklarýný; köle iseler kime ait köleler olduklarýnýn sürekli sinyalini taþýyan yürüyen sinyal yayýcý sinyal kalýplarýydýlar. Bu tanýnýcý sinyal kalýplarýyla ortam aitliklerini açýk açýk deklare ederlerdi. Hatýrlayýnýz ilk mal mülk edinmenin; ilk mal mülk kavgasý Habil ve Kabil’le sembolize edilir. Cinayet iþleyip korkuyla saða sola sinen Kabil’in El’i Kabil’e; “korkma sana kimse iliþemez. Anlýna kölelik iþaretimi vuracaðým” diyordu. Bu nedenle köleler, köle iþareti taþýyan bu iþaretli yerlerini giysi ya da örtü gibi saç kýl tüy gibi hiç bir þeyle örtemezlerdi.
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |