..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Tarih, hiçbir zaman orada bulunmamýþ kiþiler tarafýndan anlatýlan hiçbir zaman olmamýþ olaylarla dolu bir yalan. -Santayana
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




15 Eylül 2017
El Kavramý 11  
Bayram Kaya
El, güya kendisinin olan mülkü, kiþilere rýzk olarak daðýtmanýn; "rýzk verme baðýntýsýndan" ötürü El, rýzk verdiklerinin üzerinde tasarrufu olmanýn hakkýydý. Bu nedenle mülkü (sahipliði) olup, rýzk veren El, “rýzk verdikleri üzerinde, tasarrufu (iradesi) olan El” olmakla da; "El haktý". Ýlk inþa oluþmasýnýn içindeki El Hak'ýn “tanýnmasý” ve “belirme baðýntýsý”; buydu. El'in bu görece yapýsal oluþ inþasý içinde "her zaman diri oluþu" diyen; evrene sahip olan elçi gönderen bir “El Hakk’ýn”; “anlam ve taným” olmasý, yoktu.


:FID:
Siz bugünkü süreciyle olan hale gelmezden önce, geçmiþte de bugünkü gibi deðildiniz. Geçmiþiniz, bugünkü yapýsal durumunuzladýr. Sizin bugünkü pek çok haliniz, geçmiþle; geçmiþin inþasý ile açýklanýp anlaþýlýr olur. Bugünkü haliniz de geçmiþin içinde yoktur.

El ve hak sözcüklerinin "þimdiki kullanýlan anlamý", geçmiþte yoktur. Ön ittifaký süreç içinde tartýþýlan El ile oligarþiyi inþa eden El baþkadýr. Oligarþin olan El, ilk El’in sosyo toplumsal yapýlý üretim tüketim olan paylaþýmlar iliþkisine baðýntýlý deðiþime dönüþmelerle oluþan, düþünsel evrimle olan El’in emperyalist þeklidir. Yani ilk inþacý El, þimdiki evrensel bilince uzanan olan El ile ayný El deðildir. Ýlk inþacý El, þimdiki El'e geliþme referans olan El olmakla, kendisinin ileri sürecidir. Haldeki El, geçmiþin konturlarý dýþýnda, þimdiki zamanýný da kapsar.

Þimdiki kendi zamaný içinde tanýnmýþ olan El'in, inþasý içinde El'in oluþma zamaný dediðimiz çocukluk hali varsa da; o çocukluk þartlarý þimdiki ortam içinde yoktur. Biz genellikle þimdi olup biteni geçmiþle; geçmiþte olup biteni þimdiye ayný kýlarýz. Þimdiki El þahsýnda, geçmiþe dek bu süredurumlarýn koþullarý bilinmez, görünmez olurlar. O eski koþullarýn anlamý þimdi yeni söylemleriyle anlaþýlýr edilirler.

Ýnsanýn geçmiþteki acýkmasýyla günümüzdeki acýkmasý benzerdir. Ancak açlýðýný gideren þimdiki öznel oluþum ile þimdiki üretim hareketleri geçmiþten çok farklýdýrlar. Bu farklý durum nedenle; þimdiki öznenin geçmiþteki özneye göre duygu, düþünce, yaþam þekli karþýlaþtýðýyla, sorunlara ürettiði çözümleri; sosyo toplum ve sosyo toplumunda yararlanýn düzeyleri, dünyayý ve yaþamý yorumlayýþ þekilleri vs. çok çok farklýdýr. Bu nedenle:

Sözgelimi; geçmiþin üretim ve nakil iþleri deve kas enerjisi çevresinde oluþturulmuþtu. Bu nedenle geçmiþteki öznelerin duygu düþüncelerinin deve kaynaklý çýkarýmlarla olmasý normaldir. Saðlýk türü saðaltýmlarýna deve sidiði içmelerini dayanak yapan söylem ve anlatýmlarý; öznelerin mantýðý olmuþtu. Geçmiþteki sürecin sosyal anlamalý, mana kotarýcýsý olan El ile bugünkü atomu parçalayan sürecin anlam kotarýcýsý olan El, elbette ayný söylemli El olmayacaktýrlar.

El, her geliþme, deðiþme ve dönüþme olan süreciyle her dönem içinde; kendi geçmiþine göre geliþmiþ; geleceðe göre çocukluk olan bir anlayýþtýr. Geçmiþin çocukluðu, illüzyon edikle eþleþtiði; üzerine modüle olduðu, nesnel gerçeklikle çaðrýþým odaðý olmak dýþýndaki pek pek günümüz çocukluðuna örnek olmaz. Modülasyon günü ve El'i anlamaya, geri beslenin kaynaðý olur. Þimdiki düzenleniþe manaca iþlev devingenlik olmakla baþka baþka anlayýþlara araçsallýktýr.

Çünkü þimdiki üretim hareketleri ve onun düzenlenim baðýntýlarý deðiþse de, yaþamýn geçmiþte de þimdi de enerji saðlama ve enerjiyi düzenleme süreçli mekanizmalarý ve gereksinimleri; dün de bugünde en temel sosyo toplumsa düzenlenmeli geri baðlaným yasalarýmýzdýr. Deðiþenle bizim; hayatýn; var oluþun deðiþen ahir ömrümüze göre; geri beslenme (baðlaným) ayný olmakla, ayný kalmaktadýr.

Geçmiþin anlatýmý içindeki (çocukluk geliþimi içindeki) El'in söylem örnekleri içinde "þeyleri takdirle ben yaptým, ben ettim oldu" dediði söylemleri, organizma davranýþlarýna göre deðildi. Bunlarý yok sayýp olup biteni (enerji saðlama iliþkilerini) salt kiþi mal sahipliðine indirgemenin þiddetiyle süreci açýklýyordu.

Þimdiki sürecin söylemli El'i, deve sidiði saðaltýmcýsý olmaktan daha çok, Elbette canlý ve çevre baðýntýlý zorunlu giriþmelerin içinde ve organizma davranýþ psikolojisi ile organizma moleküler yapýlarý üzerindeki sürecin geri baðlaným yasalarýyla süreci söyler, olacaktýr.

Kýsaca El þimdi "sürekli" oluþ içinde El olmakla vardýr. Her sürekli oluþun "görece" kesikli duruma göre baðýntýlý konuþmaktadýr. Dünün görece baðýntýlý söylemleri, bugünün göreceli durumlarý deðildirler. Þu halde El söylemlerinin hangi görece duruma göre söylendiðini ve oluþtuðunu bilmek geri baðlaným yasasý için bir referans deðerdir.

Þimdiki deðiþme dönüþme içindeki sosyal mantýða göre El’in bir önceki söylemi; El’in put olma halidir. Sosyal mantýk sürece deðiþme dönüþme diyemediði için put der. Aslýnda put denen mantýk, gericiliðin zýmnen deðiþme dönüþmeyi kabul etmesidir. Hem deðiþme dönüþmeyi put söylemiyle kabul eder. Hem de put söylemiyle deðiþme ve dönüþmenin üzerini put kavramýyla örtüp, illüzyon eder. Neden put der?

Çok açýk. El ne demiþti? El özel mülk sahipliðine göre konuþmuþtu. Çevresinde olup biteni bu mülk sahibi oluþa göre açýklayýp inþa eder duruma düþmüþtü. Bu kararýnýn kati ve deðiþmez olduðunu belirtmek için ne diyordu? “Evvel benim, ahir benim!” Yani þimdi durum ne ise bu durum baþtan beri buydu ve böyleydi” diyordu. “Sonsuza kadar da bu böyle olacaktýr” diyordu. “El’in iradesinde deðiþme yoktur” diyordu.

El deðiþmenin göze sokulduðu yerde mahcup düþmemek için yalancý duruma düþmemek için cehaleti besleyip; bilmezliði körükleyip; sömürmek için deðiþme olana deðiþme demez de; “biz öyle demedik onar azýtýp, sapýttýlar. Kendisine yeni ilahlar yapýp taptýlar. Þimdi biz doðrusunu söylüyoruz” gibi yuvarlak söylemler içine girer. Bu da azýp sapýtmakla; deðiþmez olanýn deðiþmesi olmakla El’in bir baþka açmaz yanýný ortaya koyar.

El kolektif baðýntýlý duruma göre olaný sanal ya da illüzyon olan bir karþý söylem yapmakla gerçek olanýn sanal çaðrýþýmýyla yapýcý gibi olur. Bu mantýk ta yapýsalcý (inþacý) bir sanal manalý süreç mantýðýdýr. Yani kolektif ligin tanýnmamasý belirimini veren ana tiril, sosyo öznel anlamalý mantýðýn bað olum lamasýdýr (meþruiyetidir). Bu süreç ayný zamanda da insanýn kendisine ve toplumuna yabancý olmasýnýn tanýnmasý olan bir belirimle sosyo öznel anlayýþa bir baðýntýdýr.

El þimdiki zamanýn göreceli bir durumu olukla kavranmakla, þimdiki zamana göre uygun olmuþ olan bir El’dir. Söz gelimi baþlangýç El’inin özel mülk sahipliði olan kaderleri ve iradeyi ikame etmek dýþýnda ne evreni yaratmak gibi ne de evreni yönetmek gibi bir anlayýþý ve sorunu yoktu. Bu nedenle El'in geçmiþ göreceli durumlarý içindeki söylemlerini; bugünkü söylemleri gibi söyleyip anlatma iþi de, þimdinin geçmiþe yabancýlaþma olmasýnýn tam da kendisidir. Yani El, ön ittifaklý temel referans deðerlerinde sapmýþtýr. El geri baðlaným yasalarý olmamakla doðru ve gerçek deðildir. Ýllüzyondur aldatmadýr. Yalandýr. Sömürüye kaynak bir anlatýmdýr.

Geri beslenin kaynaklý olmamakla, geri beslenin çevrimlerin kontrolünde çýkmýþ olan El mantýðý zaten doðru deðildir. El, günümüzdeki gibi zamanlar üstü olukla "daima diri olanýn bir tanýmlamasý” olma anlamýyla da ortaya konmamýþtý. El’in hay (canlý-diri-yaþam) olmazdan çok çok önce sahipliði vardý! Bu sahiplik evren ya da doða sahipliði de deðildi. Sadece insanýn emek gücü ile ortaya konan; mal, mülk ve üretim güçlerinin sahipliðiydi bu sahiplik.

El, sahipliðini keyfi olukla tasarruf etmektedir. Tasarrufu olaný insana rýzk olukla verip; rýzk ile insaný da tasarruf edip insana boyun eðdirmektedir. Bu aþamada insaný yaratmadan bahsetmediði gibi yaratmýþ olmanýn egemeni olmanýn tasarrufundan bile bahis etmez. Mülk sahipliði olmanýn avantajýný bize rýzk daðýtmýþ olmakla üzerimizde hakký olduðunu söyler. Zoraki boyun eðdirici keyfiyetle olmanýn görecesi içinde olmasýyla “tanýnan” bir El'di. El'in önce ve diri olmasý fikri, kolektif süreci; kiþi sahipliðine çevirir bir baðýntý deðildi. Anamý ve mantýðý da yoktu. Bu yüzden böyle bir anlamý söylemesi de gerekmiyordu.

Þimdiki daima var ve diri olan söylemiyle El; El hak olan El’di. Rýzk verirle(!) üzerimizde tasarruf etmesi olan (hakký olan) El’di. Karartma zaten sahiplikten çok “rýzk verme” kavramýyla ortaya konuyordu. Dedik ya totem meslekleri giriþmesinden önce ne rýzk vardý, ne rýzk veren vardý, ne de rýzký verilen vardý. Bu nedenle El kavramý geri beslenin yapamaz.

Geri beslenil çevrim olamayan bir þey de, oluþma deðildir. Doðru deðildir. Geri beslenin olanýn da El gibi bir açýklamaya hiç ihtiyacý yoktur. El bile rýzk gibi uyduruk bir geri beslenme ile kendisini açýklamak zorundadýr. Gerçek deðildir. Rýzk ile ancak sizin üzerinizde belirleyici olandý. Rýzk denilen süreç ortaya çýkmasaydý, rýzk veren de olmayacaktý; El olmayacaktý. Yani ilk yapýcýlýðý içindeki El "daima diri olukla" insanýn üzerinde belirleme hakký olan deðildi. Aksine El kolektif sahipliðe karþý, kendi mal mülk sahipliði olmakla, somut emek gücü açýklamasýnýn yerine oturup; emek gücü sahipliðini rýzk yapýp rýzkla tehdit edip kandýrmanýn sanal bir oluþmasýydý.

Malý mülkü olan El, bu kendi kiþisi malýný mülkünü kiþilere rýzk diye vermekle; özel mülk sahipliðine bir geçiþ döneminin ritüeli olma serüvenini yaþar. El, mal mülk sahipliði baðýntýsý üzerinde ancak üreten “insanlara tanýnma” ve “belirme” olur. Totem mesleði olmayan kabilelerin, yaygýn mana gücü olma dýþýnda; rýzk veren, evreni yaratan, diri olan vs. El’i yoktur. Görece olagelen zaman içindeki ortaklýðýn karþýsýna kendisine ortaklarý tanýmaz olarak kolektifin karþýsýna çýkan bir tanýnma ve belirmedir.

El, güya kendisinin olan mülkü, kiþilere rýzk olarak daðýtmanýn; "rýzk verme baðýntýsýndan" ötürü El, rýzk verdiklerinin üzerinde tasarrufu olmanýn hakkýydý. Bu nedenle mülkü (sahipliði) olup, rýzk veren El, “rýzk verdikleri üzerinde, tasarrufu (iradesi) olan El” olmakla da; "El haktý". Ýlk inþa oluþmasýnýn içindeki El Hak'ýn “tanýnmasý” ve “belirme baðýntýsý”; buydu. El'in bu görece yapýsal oluþ inþasý içinde "her zaman diri oluþu" diyen; evrene sahip olan elçi gönderen bir “El Hakk’ýn”; “anlam ve taným” olmasý, yoktu.

El kendi sahiplik tanýnmasýyla El’di. Sahipliðindekileri keyfi daðýtmanýn tasarruf olan iradesiyle de üzerimize "hak" olandý. Yani üzerlerinde yönetme, irade etme, buyurma hakký olandý. Sonuçta kendi üzerine kendi etkime bir dönüþ ve çevrimle; Hak ta bir sahiplik ve tasarruftur. El bu yüzden ve bu görece baðýntý içinde "El hak" denmekle daha bir köleci vurgu pekiþmesine; tanýnma, belirme baðlacý oluyordu.

Bu anlamýyla "El hak"; olup biten sürecin sosyo özne anlamasý içinde olan bir hakikatti (zihinsel gerçeklikti). Dýþta olup biteni gerçeklikten koparmakla Elhak, süreci sosyal özneye göre mana eden sosyal söylemdi. El'in dýþýnda kalanlara göre "hak" kavramý, El'de beklenmekle; "rýzký olan" anlamýnda yine bir "kiþisel sahiplikti".



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
Ýrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluþun Felsefesi (Açký 2)
Sosyal Ýliþki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Müruru Zaman 14
Sahiplik Ýmaný 1
Hatýrlama 1
Mal mý, Ýnsan mý?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Anlamak Gerek 26
Bað Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Aslýna Yüz [Þiir]
Vah ki Vah [Þiir]
Ýsis Dersem Çýk Ereþkigal Dersem... [Þiir]
Görmez Þey [Þiir]
Tekil Tikel Tükel [Þiir]
ve Leddâllîn, Amin [Þiir]
Mavi Yare [Þiir]
Mevsimsel [Þiir]
Yýkýlýþa Direniþ Direniþe Yýkýlýþ [Þiir]
Meþrep 3 [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayý yaþantýlaþan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payý giderek azalmaktadýr. Sosyo toplum bazlý, genel bir açýlýmla baþlayan çalýþmalarým da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazýlarýn tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doða bilim verileri güdülü çalýþma olmasýna gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok baðýntýsýyla söylüyorsanýz, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.