Hacý Bektaþ Veli, 13. Yüzyýl’da yaþamýþ bir mutasavvýf ve düþünürdür. O, Anadolu’yu Türkleþtiren Türkmen gücünün hayatýna þekil veren bir halk lideridir. Hacý Bektaþ Veli’ye baðlý Türkmenler’e, Bektaþi denilmiþtir.
Hacý Bektaþ Veli Karacahöyük’te hayata gözlerini yummuþ ve burada topraða verilmiþtir. Karacahöyük adý, daha sonra Hacý Bektaþ Veli’ye saygý ile Hacýbektaþ’a çevrilmiþtir. Bugün Hacýbektaþ Ýlçesi, Nevþehir’e baðlýdýr .
Hacý Bektaþ Veli, öleceðini anlayýnca Saru Ýsmail’i çaðýrtýr. Ona “Öldüðümde beni bir ceviz tabuta koyun. Kadýncýk’ýn oðlu, Hýzýr Lâle Cican benim yerimi alacaktýr. Elli yýl sonra onun yerini, kýrk sekiz yýl þeyhlik yapacak olan Mürsel alacak; sonra da Yusuf Bali, otuz yýl onun halefi olacaktýr.” der.
Er odur ki, ölmeden önce ölür ve kendi bedenini yýkar.
Hacý Bektaþ Veli Hakka ruhunu teslim edince, cenaze hazýrlýklarý baþlar. Rum ülkesinde bulunan tüm gönülden sevenleri, atlý ve yaya olarak gelirler. Çile Daðý tarafýndan, donu yeþil, elinde yeþil sancak ve yüzü örtülü bir boz atlý gelir. O boz atlý meçhul kiþi, meftayý eliyle yur, yýkar, cenazesini kendi eliyle kefenleyip mezara koyar. Boz atlý uzaklaþýp giderken, Saru Ýsmail kim olduðunu görmek ister. Yüzündeki örtü açýlýnca, boz atlýnýn Hacý Bektaþ Veli olduðunu görür. Saru Ýsmail’e “Er odur ki, ölmeden önce ölür ve kendi bedenini yýkar. Buna ermeye çalýþ.” diyerek gözden uzaklaþýr.