Bir ülke baðýmsýz olmadan, baðýmsýzlýk da erdem olmadan ayakta duramaz. -Rousseau |
|
||||||||||
|
Tersten çevrim ile kolektif sahiplik olaný, özel mülkiyet sahipliði yapmanýn unuttuðu bir þey vardý. Özel mülkiyet yapýlan her þey, kolektif emek gücünün eseri olmakla ancak ve ancak kolektif oluþla, kolektif bir süreçten sonra ortaya konan geçmiþ, ilk oluþla biriken deðer ve zenginliklerdi. Köleci tutum kolektif deðerlerden sapýþtý. Bunun yeni ahlaki yansýmasý kolektif zenginlik içinde, kolektife göre olan genel yararýn, genel deðerlerin ve özgeciliðin kaybolmasýyla yitirilen þeyde anlaþýlacak olan tek þey de ERDEMDÝ. Tarih boyunca 35 bin El hem bu ihdasý ortaya koyacaktý hem de bu ihdas sonunda yitirilen erdemi düzenlemeye uðraþacaktýlar! Edem, kolektif ligini yitiren kiþilerin kolektif bilinçle, kolektif güçle kolektif iliðin içinde olmasýndan kaynaklý durumlarýyla, kolektif ligin kiþilere yansýyan özgecil bir kolektifi olgunluk içinde olmasýnda ön ayakla depreþecekti. Kiþi yalnýz kaldýðý köleci sistem içinde yiten kolektif deðerleri nedenle; köleci sistem içinde kolektif hafýzadan hatýrlanýp, bilince yansýyan kolektif deðerlerin olasý olduðu kadarla mücadelesini oluþan depo hafýzadan kaynaklý kolektif ruhlu davranýþtý. Þimdi erdem bozulan kolektif ahlaký, kiþi sahipli sýnýf çeliþkileri üzerinde pansuman tedavilerle geçiþtirici eylemleriyle bu geçmiþ hafýzaya göre ortaya koyup düzeltme edimlerinin, tekrardan kiþisi bencilliði aþma duygusunu taþýmasý olacaktý. Köleci sistem içinde baktýðýmýzda erdem sel çaba muazzamdý. Tarihsel seyrediþ içinde bakýnca yapaydý. Kolektif emek, kolektif sahiplik ve kolektif zenginlik olmasaydý böylesi bir özel mülkiyetçi sahiplik alaný ve köleci meþruiyete göre yasalar, öðütler, kutsal sözler olan alan yönünü ortaya koyan köleci MEÞRUÝYETLÝKLER de oluþamayacaktý. Bu durumda El’in takdiri maktiri hak getire olacaktý. Kolektif geliþmiþlik içinde bu türden kiþi mülkiyetli yansýmalarý veren ortam salýnýmlarý, temel düzlemin kendi referanslarý üzerinde inþacý olmalýydý. Bu olasý olmadýðý için kiþisi mülk sahipliði üzerinde tuzaklar kuruldu. Kolektif miras ve kolektif sahiplikler içindeki kolektif anlayýþ kiþinin kendi emek gücü sahipliði üzerinde sahibi olacaðý özel sahiplikler dýþýnda kalan; bu tarzdan kolektife ait üretim nesnesi ve karmaþýk üretim araçlarý üzerinde, kiþisi sahiplere izin verilmiyordu. Gözünüzü açtýðýnýzda her þeyi ile bilgisinden mühendisliðine kolektif gücün ortaya koyduðu bir kolektif miras içindeydiniz. Bu nedenle üretim araçlarý ve üretim nesneleri üzerindeki kiþisi mülk sahipliði de ancak El tarzý mana anlayýþý üzerinde meþruiyetle takdir edildi. Böylece kimi kiþiler kolektif yararla ortaya konan kolektif zenginlikleri El tarzý mülk sahipliði üzerindeki tasarruf ve idare edilmesini mülk sahipliði hakký diye kolektif emek gücünün elinden alýyordu. Ýnþacý ve geliþmeci kolektif süreç içine mütekabiliyeti gayretle katýlan her bir kiþi saðlatým sonunda kendi kolektif emek gücünün payýný mütekabiliyeti denklik içinde alýyordu. Hak, kolektif oluþun ortaya koyduðu bir yararlanma ve eksen oluþun göz önüne alýnmasý ile köleci yapý içinde doðmuþtu. Her El tarzý aykýrý durum, kolektif süreçte yansýyan referansa göre hak aramaya deðer yargýsý olmakla, kölelere ölçü olmuþtu. Kaybedildiðinde anlaþýlan kolektif hak neydi? Herkesin mütekabiliyeti denklikle kolektif güç katkýlý, kendi emek gücüne ve ihtiyacýna göre tüketeceði bir pay almasýydý. Böyle olmakla kiþinin emek gücüne ve ihtiyacýna göre olan tüketme payýydý. Hak kolektif mirasçý imleçle ve canlý kolektif güç kazanýmý içinde oluþan zamandan, kölece zamana göre yansýyan eksiklikti. Kendisini doðuranla kendisini bir kýyastý. Oysa þimdiki köleci yapý içi hak, kiþi mülk sahipliðinin takdiriydi. Kiþi mülk sahipliðinin yönetimiydi. Kiþi mülk sahipliðinin iradesiydi. Ve kiþi mülk sahipliðinin ürün sahipli mülk takdiri olmakla, efendinin çalýþan kölelere doymalarý için LÜTFETMESÝYDÝ. Köleci sistemin öncesi olan, köleci sürecin bebeklik doðumu olan ön süreçli nesnel ve tarihsel olan gerçekler o kadar gizleniyordu ki; bu gizlenme içinde sanki kölenin yarýn yeniden ve yeniden çalýþmasý için yemesi, beslenmesi gerekmiyordu da efendi acýyýp merhamete gelmekle kölelerine doymasý için lütfediyordu! Hak ediþ diye kolektif yarar içinde alýnan kiþilerin payý, þimdi mülk hakký diye alýnýp, mülk hakkýnýn iradesi olarak karara dönüþüp, efendinin mülkünde istediði gibi tasarruf ile efendinin takdirde bulunmasý olmuþtu. Böylece köleci sistemde hak olup olmadýðý dahi fark edilmeyen doðallýk; köleci sistem içinde efendilerin eline geçmiþti. Hak, kolektif sahipli iyeliðin ele geçirilmesi ile fark edilmiþti. Eski duruma göre yeni durumun dile getirilmesiydi. Ýllüzyonist ikna ve kullanýlan mülk gücü ile zor kullanma karþýsýnda öncesine göre kýyasla doðan hak, bir dirençlerden oluþan direnme ile köleci tarihi sürecin yeni ve köleci durumla belireniydi. Kolektif mülkün ve kolektif güç yansýmalý kiþilere dek emek gücünün efendiler eline geçmesi için yapýlan illüzyon oyunlarý ve zor kullanmalarýn sýnýf mücadele tarihi içindeki köle üzerindeki karþýlýðý olan etki, þimdi hak mücadelesiydi. Hak bir direnç, bir bilinç iþiydi. Tarihsel olaný önce olana göre ve özne nesnelliðe göre bilmenin sýnýf bilinciydi. Bu sýnýf bilinci içinde kolektif sahipliðini ve kolektif yansýmalý kiþi emek gücünü kaybedenlerin, efendiler sahipliðinde olan kendi emek güçlerini ve kolektif olan üretim nesnesi ve üretim aracý sahipliðini; geri ait olduklarý yere teslim etmek için geri alma mücadelesi de bu kapsamda hak olarak kavranmaya baþlamýþtý. Önce olanýn sonra olaný belirleme ve sonra olanla da hak arama gibi durumlara referans oluþla belirlenme, zorunluluðu vardý. El köleci sistemden gasp ettiðini önce köle sahibine göre, meþru olaný söylemiþti. Buna göre mülk sahibinin hakký olan meþruiyetler; yönetmeydi. Ýradeydi. Güç kullanmaydý. Her tür takdir ve tasarruftu. Bu zaten üreten totem meslekli gruplarla, ittifaký olmakla üretim iliþkisi içindeki gruplarýn sektörel meslekli (totem ürün meslekli) süreçleriyle ortaya konan yönetme ve takdir hakkýydý. El bunu (mülkü) kolektifin elinde almýþtý. Burada önce olan durum yansýmasý köleci dönem içinde köleler nezdinde, kölelerin hak mücadelesini doðurmuþtu. Bu durum karþýsýnda efendinin yararýna müdahaleci olan El, El Hak adýný almýþ, efendiye varlýk olan ve köleye yokluk katlanma ve sabýr olan sanal bir hakký söylüyordu. El bu tarz hak takdiri, El'in her þey üzerinde olma doðrulamasýydý Yeni süreç kolektif oluþun hilafýna olan bir yararlanma olmakla tuzaklarla dolu olan mana anlamasýydý. Nimeti mülk sahibine vermiþti. Külfet olan tüm olumsuz oluþlarý da mülksüzlere paylaþtýrmýþtý. Mülk sahip liginin yönetme ve irade gücü sistemin meþruiyet hükmü olmuþtu. Kolektif iþleyiþ köleci süreç içindeki mülk sahiplerinin iradesi üzerinde ve mülk sahiplerinin bilincinden baðýmsýz olan zorunlu bir durumdu. El bunu biliyordu. Ama kiþi benci öznel yararý ihdas etmek için de kendisini haksýz oluþ eðilimleriyle dayatmak zorundaydý. El bu durumuyla kolektifi olan, kolektif çalýþan emek gücünün, kolektiften pay almasýný, kendi takdir ve iradesi karþýsýnda faso fiso saymakla yokuþ yukarý yaptý. Kiþi sahipli mülk hakký (huzur hakký) takdirli kavram, kolektif yararlanýþý silip atýyordu. Yokuþ yukarý yapýlan takdire göre söylenen kýsmet söylemli imge manalar; ritüelce algýlarýn eylem ve söylemlerin efendi köle arasý ahitleri oluþtu. Bu ahitler güdülen kiþilerin kontrol altýnda tutulmalarý oldu. Kolektifi ilik totem dönemden beri, önce saðlanan mütekabiliyeti kolektif katýlým ortak çabasýydý. Sonra da kolektif üretime iliþkin bir kolektif paylaþýmdý. Kolektiflik bu iki tür çaba üzerine çevrim olan süreçler paylaþýmýydý. Bu temel kolektifi ilik, þimdiki takdir eden köleci mana söylemli durumlarla üzeri örtülen gerçekliktiler. Bu köleci örtü kendi öncesinin kendisini belirleyen nesnel ve somut iliþkilerini, anlaþýlmaz kýlmýþtý. Üstelik nesnel ve tarihsel belirlenimle olan somut iliþkiler; köleci kutsal seremonine hareketin gölgesindeki ritüeller içinde þimdi kölelere boðaz tokluðunun lütfetmesi olmuþtu. Bu lütuf karþýsýnda köleler kanaatkâr ve tevekkülü içinde þükreden bir müminin olmanýn efendiler karþýsýndaki ahit imajýný ortaya koyuyorlardý. El paylaþtýrmalý geçiþ ritüeli mizanseni içindeki yokluklarýyla sarsýlan köleler, eski düzendeki rýzk sahiplik ve rýzk paylaþým imajlarýný düþtükleri bu durum karþýsýnda yavaþ yavaþ zihinlerinde canlandýrdý. Kolektif ligi tartýþýrken yeni fikre doðru algý eðilimi yaratmak için fikri sorulan kiþilere þimdi fikri bile sorulmuyordu. Bir hiçtiler. Hiçlik karþýsýnda hiç olmayanlar, yeni istismarcý deðerleri meþruiyetle sürece söylediler. Köleci sistem de her köleci uygulama bu tür geçiþ ritüelleri üzerinde mana edildi. Bu süreçler adým adým hile ve desiselerle dolu olmakla, kolektif süreci köleci olan hileci, hüllece mana ile doldurulan oyuk alan devinmelerine çevrilmenin geçiþ ritüelleriydiler. Bu ritüeli geçiþli kutsal anlayýþ içinde olan edimler sonucunda, yeni bir akla ziyan anlayýþ belirmiþti. Zorunlu olarak kolektif üreten ilk süreçlerin ürünleri kolektif bir sahiplik ile kolektif alan içinde paylaþýlan bir sonuç ortaya koyuyorlardý. Bu gerçeðe raðmen köleci mantýða göre kolektiflik, adeta enerji saðlamak zorunda olmakla sizin dýþýnýzdaki nedenle kolektif oluþu ortaya koyan zenginliklerin üreteni sanki siz deðilmiþsiniz. Akla ziyan olan buydu. Bu hal ve hareketi size yaptýran olmasaydý siz davranamazdýnýz. Çalýþamazdýnýz. Karnýnýzý dahi doyuramazdýnýz. Dilemesi olmasa hiçbir þey üretemezdiniz diyordu El. Yani El'in dilemesi olmasa hapý yutardýnýz deme kabilinden bir enfekte anlayýþ çevresinde köleci ritüeli yapýlan kutsamanýn özünü oluþan mana buydu. Akla ziyan olanýn ikincisi de buydu.
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |