Genelde bize yabancý olanlarý, özelde örneðin “izm” takýlarýný sevmeyen, sevemeyip, sevmiyor görünen bir toplumuz…

Konuþmalar “izm” konularýna yöneldi mi hemen herkesin söyleyecekleri genellikle eleþtiri olarak sýralanýr, sýrasýný bile beklemeden…

Söylenenlerin çoðu, çok da farklý olmayan kelimelerle üç aþaðý-beþ yukarý aynýdýr… Dinleyince, katýlanlarýn “ülkemi seviyorum” ana baþlýklý, gürültülü, sözde sohbette buluþtuklarý düþünülebilir.

Ýlgilenenler, anlatýr da anlatýr. Ýzmler üzerine görüþler, gereklilere eklenen gereksiz gevezeliklerle karýþarak, birbirini izler. Genel olarak izmlerin bize uygun olmadýðýyla sonuçlanýr, sonu gelmez, sonralara ertelenen konuþmalar.

Ama biri dýþýnda! O bize uyar! Uydu, uyuyor ve uyacak gibi de görünüyor, dünden-bugüne ve yarýnlarla gelecekte…

Bu sözde toplum, sonunda kendine uygun, izm olmadýðýný düþündüðü bir izm buldu galiba… Kendince yorumlamayý da unutmayarak elbette…

Kendisi gibi çoðunluðun da ilk kez duyduðunu sandýðý liberalizmi sevdi, çok sevdi… Sözlük anlamý ve karþýlýðý bir yana, kýsa sürede kendisine uydurduðunu, uydurabilip, yaþadýðýmýz coðrafyaya özel, özelleþtirdiðini de düþündü…

Ýzmlerin, genel olarak her ülkede aynen uygulanamayacaðý savunmasýný da unutmadý, unutulmadý elbette…

Liberalizme kendince yeni ve uygun anlamlar yüklerken, post-modernizm’i de unutmadý. Yetinmeyip, post-u modern biçimini benimserken serbest piyasa ile harmanlayýp, yaþamlarýna taþýdý. Böylece ve sözde izmsever olmanýn kendisine bile açýklayamadýðý sevimsizliðinden de kurtulup, özgün oldu...

Geçmiþte bir türlü yeterli deðeri verilmediði düþünülen birey, yeni koþullarda öne, daha öne, en öne çýkmaya çalýþtý. Birey çaðý mý baþlamýþtý ne? Bireye deðer vererek, çað ve dünya deðiþiyordu sonunda…

Eskiden küp, ya da silindir olmayan dünyanýn küre olduðu artýk kesin olarak anlaþýlmýþtý. Dünyasal bir gerçeðe karþý koymak söz konusu olmaz, olamaz; içinde olunan dünyanýn dýþýnda kalýnamazdý elbette.

Arkasýnda karþý koyulamaz güçteki “kural artýk kuralsýzlýktýr”ýn dayanýlmaz itelemesiyle, ben öne çýktý. Ben, her þey benim olmalýya dönüþtü. Sanki yaðmurdan kaçarken doluyu kovalamaya giriþti, çok bazý özel bireyler…

Sanki ile ortaya tam da kendisine uygun, sürekli aradýðý, arayýp bulamazken gökte arayýp yerde hazýr bulduðu, istemem yan cebime koy benzeri, sözde hep uzak durmaya çalýþtýðý bir izm, ben-izm çýktý.

Artýk beklesindi dünya… Analarýn neler doðurduðunu görmek için çok da beklemedi orta yaþlý dünya, bütün bunlardan habersiz, dönüp dururken.

Dünya kazan, kazanmak isteyenler kepçe oldu. Kepçeler kazana daldýkça, kazançlar kepçelere takýldý, kazanmak isteyenler de onlarýn ardýna. Uç uça eklenip, sekiz bir yanýný dolaþmaya baþladýlar dünyanýn.

Ülkelerin sýnýrlarý, eski ve yýkýk bahçe duvarlarý kolaylýðýyla aþýldý art arda. Doðu-batý, kuzey-güney derken, yönler birbirine karýþtý.

Karýþanlarý “karmaþa” olarak adlandýranlara karþý çýkýldý. Bunun adý: “Dinamizm, giriþkenlik” ve “giriþim” iken, “karmaþa” demek, kedinin ciðere pis demesine benzetildi, çoðunlukla.

Ciðer ardýnda koþarken, kedi ve kediler önce küçük ve birer-ikiþer, sonra parçalarý ve sayýlarý büyüyerek ellerden çýktý, çýkarýldý, çýkarýlmak zorunda kalýndý…

Elde ne kedi kaldý, ne de kedi yavrularý. Onlar artýk küresel dünyanýn geniþ alanlarýnda dolaþýyordu. Bir coðrafyaya sýkýþýp kalmaktan sýkýlmýþlardý belli ki…

“Ben, ben olayým, her þey de benim olsun, olabilirse hepsi benim olsun” derken; dün bizim olanlara, ciðere bakar gibi baktýðýmýz günler aylara, yýllar, on yýllara uzadý.

Bir þaþkýnlýktýr baþladý. Hani her þey önce benim, sonra da bizim olacaktý? Biz olacak benlerle çað, hatta çaðlar atlanýrken herkes, her ben kazanacaktý? Aslýnda çaðlar da atlandý. Küçük bir farkla, geriye doðru atlandý. Herhalde küçük bir hatayla yön þaþýrýlmýþtý.

Belki de sorun, ben ve benlerin, yalnýz ben olarak kalmak istemelerindeydi. Ben ve benler, koþulsuz ben olmak isterken biz olmadý, olamadý, olmak istemediler.

Önce ben-sen-o, ardýndan biz-siz-onlar unutulmuþ görünürken; ben-ben-ben, tekil ve çoðul olarak asla unutulmadý.

Unutmakla unutmamak birbirine karýþýrken, unutulmayan coðrafyanýn unutulmuþlarý çoðaldý…

Yaþadýðýmýz günlerde tüm dünya, üstelik haklý-haksýz üzerimize üzerimize geliyor sýzlanmalarýyla baþ baþa kalýnmýþken; yaþamak da unutuldu. Yaþanmamasý gerekenlerle hemen her günün, neredeyse her anýndaki sarsýlmalar þaþkýnlýklarla karýþýrken; “bundan sonra ne olacak acaba?” beklentileri unutulmadý. Bekleniyor, beklenecek de görünüyor, neyin neden beklendiði bilinmeden, yüksek sesle dillendirilmeden…

Yaþamlarýmýzý sürdürmekte her geçen gün zorlandýðýmýz ülkemize, artýk kolayca “ülkemiz”, dünyamýza “dünyamýz” da diyemiyoruz; tekil ben kazanýp, kazanýyor görünürken…

Ben kazanýp benler yitirirken, unutulmaya çalýþýlan izm eklenmekle yetinmeyip, yapýþtý hücrelere sanki. Dokular deðiþirken, belki de genetik kod olarak yeni bir özellik eklendi insan yapýsýna…

Benizm’in nerelerde, ne zaman gözünün midesinden büyük olmadýðýný göstereceðini umutla bekleyenler çoðaldý, çoðalýyor her geçen gün. Doymak bilmeyen, “aç” kavramýnýn bile açýklayamadýðý aç gözlerin doyacaðý günleri umut etmekle geçiyor zaman.

Geri gelmeyen tek deðer, zaman.


Nisan 2010
Ertuðrul Asým Öztürk