Türkiye’de siyaset, geçmiþten bugüne, her zaman aktif þekilde, siyasal liderler üzerinden yürümüþtür. Parti politikalarýna inanýlmasý, parti liderine duyulan güvenden geçmiþ; her türlü sorunda liderlerin atacaðý adýmlara dikkatle bakýlmýþ, liderler hep önde tutulup tek adamlýðýn yaratýlmasýna bir nevi destek verilmiþtir.
Her döneme damgasýna vuran liderler olduðu gibi, incelenecek dönem olan 1960-1980 arasý dönemde de; Türkiye siyasetine izleri derinden kazýnmýþ olan çeþitli partilerin liderleri ve politikalarý gözümüze çarpmaktadýr. Bu dönemin çoðunda iktidarda olan Adalet Partisi’nin Genel Baþkaný Süleyman Demirel; Adalet Partisi’nden kopup yeni bir gelenek yaratmasýyla öne çýkan Necmettin Erbakan, milliyetçi geleneðin ve ideolojinin mimarý Alparslan Türkeþ, daha çok bahsi geçen liderler olsa da; aslýnda Türkiye’deki siyasal dinamiklere asýl etkiyi yapan lider Bülent Ecevit olmuþtur.
Ecevit, Cumhuriyet’in kuruluþundan beri Cumhuriyet Halk Partisi’nde olan, Atatürk’ün ölümünden sonra Milli Þeflik döneminde Genel Baþkanlýk yapan ve partiyle özdeþleþen Ýsmet Ýnönü’den partiyi alabilmiþ ve yepyeni politikalarla Türkiye soluna yeni bir açýlým kazandýrmýþtýr.
Ecevit’in siyasal hayatýnýn özetini bir makalesinde toplayan Emin Alper onu “milliyetçi, kalkýnmacý, popülist, karizmatik önderler kuþaðýnýn bir üyesi” olarak tanýmlamaktadýr. Ona göre Ecevit, CHP’yi devletin partisi olmaktan kurtarýp halkçýlýk ilkesini halka özümsetmeye ve halka yaklaþmaya çalýþmýþtýr.
Ecevit’in milletvekili olmasý Demokrat Parti iktidarý dönemine rastlamaktadýr. ( 1957 seçimleri ) 27 Mayýs sonrasý da aktif siyasete devam eden lider, bu dönemde halka inebilmek için CHP’nin ortanýn solu görüþünü benimsemesi gerektiðini savunmuþtur. Bu görüþ “Avrupai tarzda bir modern liberalizmle Kemalizmin sentezinden ibaretti.” Reformculuktan gitgide uzaklaþýp ortaya yaklaþan, artýk bir uç olmayan bu görüþ CHP içindeki sol ucu partiden uzaklaþtýrdý. Ecevit yeni radikal fikirlerle bu uçlarý yeniden partiye çekmek çabasý içine girdi ve bir nevi yumuþatýlmýþ Milli Demokratik Devrim projesi oluþturdu. Partiye bu dönemde popülist bir açýlým da geldi ve halkýn gözü önüne çeþitli gruplara bölünmüþ bir düzen þemasý getirildi.
Küçük mülkiyet ve köy temelli kalkýnma fikirleri de bu dönemde Ecevit’in göze çarpan politikalarýndandý. Ona göre; “Demokratik sol düzen sadece toprakta bir küçük mülkiyet sahibi köylülük yaratmakla kalmayacak sanayide de mülkiyet tabana yayýlacaktý.”
Köy temelli kýsýmda ise söylenen, köylünün köyü içinde geliþebileceði, “kentlileþebileceði” bir yapý kurabilmek ve köy-kentler oluþturabilmekti; fakat bu da o dönemde, köyünden çýkýp büyük þehirlerde kendine yer açmaya çalýþan insanlar için bir açmaz yaratabilecek bir politika olduðu için kimi çevrelerce saðlýklý bulunmadý.
Mayýs 1972’de yapýlan CHP Büyük Kongresi’nde Ecevit, Genel Baþkanlýðý Ýsmet Ýnönü’den devraldý. “Bu kurultayýn ardýndan Türk siyasal yaþamýnda parti içi mücadele sonucunda deðiþen ilk genel baþkan Ýsmet Ýnönü oldu.” Milli Þefi deviren o genç adam, sadece bu açýdan bile bakýldýðýnda, çok ilgi çekici bir malzeme haline gelmiþti. 74 Kýbrýs Çýkartmasý ile Kýbrýs Fatihi diye efsaneleþen Ecevit; 77 seçimlerinde CHP’ye tarihinin en yüksek oyunu kazandýrdý.
Emin Alper Ecevit’in 80 Darbesi sonrasý politikalarýný ve hareket biçimini ayný makalede eleþtiriyor olmasýna raðmen bu kýsým ilgilenilen zaman aralýðý dýþýnda kaldýðý için çalýþma kapsamýnda burada tartýþýlmayacaktýr.
Bülent Ecevit genç Türkiye Cumhuriyeti’nin tarihinde önemli görevlerde bulunmuþ; iki partiye genel baþkanlýk yapmýþ, bakan ve baþbakan olarak çalýþmýþ bir insan olarak Türk siyasal hayatýnda büyük bir rol almýþ ve döneminin önemli bir aktörü olmuþtur.