Konuşmanın, tanışmanın getirisi olarak aramızda bağlar kurduğumuz insanlar kadar, bir kelime dahi konuşmadığımız bir çok insan ve varlıkla aramızda en az konuştuklarımız kadar sağlam bağlar kurarız. Zaten bazen kelimeler muhabbeti törpüler, sükut da cilalar... Ve yine bazı semtler, camiler, mezarlıklar, bazı binalar vardır ki onları bir bahane bulup ziyaret etmek, sessizce dertleşmek, gün geçtikçe solan, değişen renklerine, çehrelerinin farklı hallerine şahit olmak bazılarımızın hayatında önemli bir yere sahip. Aramızda sessiz diyaloglar yüksek çekim gücüne sahip bağlar vardır... Ben bazen sırf onlar için çok uzak bir semtten hususi yola çıkabilirim. Şehrin farklı yerlerinde kendime has mekanlar bulmayı çok severim. Kimsenin bilemediği veyahut beni yakinen bilenlerin yokluğumda elleriyle koymuş gibi beni bulabilecekleri gözden ırak, ilginç yerler... Aralarından Yedikuledeki sekizinci kulem şimdilerde yolumu gözler...

Mesela; bizim mutfaktaki çaydanlıkla su götürmez bir dostluğumuz vardır. Kimsenin yanımda olmadığı demlerde kendisi sadık bir dost olarak benimle geceler boyu demlenirdi. Zatı allerini kaçyüz kere ateşte unutup uyuya kaldığımdan; aşıkların yüreklerinden daha fazla yanmışsa da gık bile demeden hayatımdaki yerinde varlığını sürdürmeye devam eder... Olayı bireysellikten sıyırıp genele dair virkaç kelam edersek; değinmek istediğim mekanın da insanla bir etkileşimi, iletişimi vardır. Bir açıdan insan mekana rengini giydirir, bir başka açıdan da mekan insana kendi mevsimini yaşatır, kendi rengi kokusuyla sarar. Hal böyle olunca insan kendisini mekanla duygusal bir bağ kurarkan bulur, zamanın bile törpüleyemeyeceği bir bağ... Mekan pörsüse de insan vefa gösterdiğinde bağ baki kalır...

Bir de hiç kelam etmeden bağlandığımız, hayatımızda, zihnimizde yer eden insanlar vardır. Bazen mahallenin çöpçüsü, bazen bir dilenci, bazen de istasyondaki bir memur, sürekli önünden geçtiğimiz bir evin penceresindeki yalnız ihtiyar... Benim yüreğimde herkesinki gibi öyle bereketli ki içine sığan insanları saymakla bitiremeyiz. Aralarından birtanesi apartmanın ikinci katında, camının önünde günün neredeyse tamamını gelen gidenleri seyrederek geçiren, önce hangimizin diğerini farkettiğini hatırlamadığım gibi ismini dahi bilmediğim, yıllar sonra ilk defa evinin önünde gördüğüm teyzeyle olan bağim da ayrı bir gariptir. Kendisinin bütün gün cam önünde gelen gidenlere bakarak yaşıyor olmasına kadar birçok kişi hayatında bir tanıdığına benzetebilir onu. Lakin benim şirinlik abidesi teyzem gözleri sadece kısıtlı bir açıyı gözetlemeye yetişebildiğinden baktığı yönde ikinci katın duvarına bir dikiz aynası monte ettirmiştir. Böylelikle oturduğu yerden Bursa eski Sümerbank aralığının giriş ve çıkış yollarının hepsi zat-ı âllerinin gözlem ve asayişlerine dahil edilmektedir. Oysa şimdi oturduğum mahallede insanlar camlarına perde takmak yerine üzerinde içeri bakarsaniz polisi ararız yazan levhalar satın alıyorlar... Her sabah ve akşam sokağın girişinde Fakir ve Muhtaçlara yardım derneği binasına girip çıkarken birbirimize el sallayıp, tebessüm ederdik. Bu adını dahi bilmediğim mütebessim teyzem benim için aileden biri gibidir. Ona selam vermeyi arkadaşlara da alıştırmıştım. Ve aramızda birçok defa kendisine hemen yukardaki tahtakale pazarından (şimdi otopark yapmışlar!) kahvaltılık birşeyler alıp çat kapı (vardır öyle çatkapı tanrı misafirliklerim:) birlikte yemek için gitmeye niyetlendiysek de bir türlü nasib olmamıştır. Sanki pencerenin önünden ayrıldığıda daha az mutlu olacakmış gibi hissediyorduk belki de... Bazen hiç olmadık bir anda aklıma düşer yalnızlığına üzülürdüm. Fakat sanki kendisinin bu durumu onun şahsi tercihiymiş gibi durudu üzerinde... Böyle daha mutlu olduğunu hissedebilirdiniz...

Şimdi de burada öyle bir bayanla karşılaştım. Fakülteye gitmek için bütün bir kış rüzgarlı şehirde üç vesaitle gidip üç vesaitle dönmüşken şimdilerde farklı bir yoldan tek vesaitle çok daha kısa gidilebildiğini keşfettikten sonra otobüs durağından fakülteye yürümem gereken yolun sonuna doğru sağda çalışmasına ara verilmiş bir şirketin ofislerinin güvenliğini sağladığını sanıyorum. Haftanın beş günü sabah sekiz civari ofisin önünden geçerken tamamı cam olan ön cephesinden onu görür tebessüm ederdim, dudak hareketlerimle iyi sabahlar dileyerek. Daha sonra aynı şekilde devam eden iletişimimize birbirimize tebessüm ederek el sallamamız da eklendi. Bir sabah ya o geç kalmıştı yada ben erkenciydim ki elinde bastonuyla Afrikalı teyzemizle kaldırımda karşılaştık. Ona da bir buket çiçek götürmek istiyorum ama burada böyle samimi davranışlar hep bir menfaate dayandırılıp, kuşkuyla karşılandığından sürekli tehir ediyorum. Yine de en yakın zamanda imkan bulduğumda gözümü karartıp bu hediyeyi kendisine vermeyi düşünüyorum.

Vaktiyle yasaklar ve hak ihlalleri nedeniyle okuldan çok acı olaylar eşliğinde atıldığımızda arkadaşlarımızla birlikte okul önündeki eylemlerden sonra toplanıp Kayışdağındaki Darulacizeye gitmiştik. Oraya düzenli olarak giden bir dostum bize iki yaşlı kadından bahsetmişti. İsimleri hatırlardan silinmiş yaptıkları işlerle anılır olmuşlar hayatlarındayken bile. Biri ören, biri söken teyze diye... Biri gün boyu örermiş biri de onun ördüğünü gün boyu sökmekle vakit geçirirmiş. Can sıkıntısı, yalnızlık ve boş zamana karşı böyle bir yöntem gelirştirmişler kendilerince. Hiç görmeden sevdim bu teyzeleri de...

Darulacize'de aynı gün yine girdiğim bir odada hava almaya çikmış adını dahi bilmediğim yalnız bir şairin daktilosuna birşeyler yazıp üzerine bir karanfil koyduğumuzu hiç unutamam. Kimdir hiç bilemiyorum, zaten öyle birinin varlığından da oraya sığınmış genç bir yürüme engelliden ögrenmiştik. Bize oda arkadaşı şairin, kendisinin ve meşhur birkaç şairin şiirlerinden soluk soluğa heyecanla dizeler okumuştu... O gün ilk defa bir daktiloya dokunmuştum. Ve sonrasında kaç bit pazarı, tuz pazarı, antikacı gezdiğimi tahmin edemezsiniz. Sonunda antika eşyaların hobi olarak el değiştirmesine vesile olan bu nedenle de çok para istemeyen bir ağbimizde tahta çantasıyla harika bir daktiloyu elimde avucumda ne varsa vererek fakat hakkını yemeyelim hak ettiğinin çok da altında bir fiyatla almıştım. İknci el bir daktilo... Kimbilir kimler neler yazdı bu tuşlara dokunarak... Kaç el değiştirdi... Hayli eski olmasına rağmen çok nazik ve temiz kullanıldığı belli oluyordu... Şimdi Bursa'da benim yolumu gözlüyordur tıpki benim onu özlediğim gibi... İlk aldığımda birşeyler yazdığım sayfa benden yadigar olarak bağrında durmaktadır. Tabi bir de birçoğumuzun yanından hiç ayırmadığı 3 K... Kağıt, kalem, kitap hakkında pek çok şey söylenebilir...

Konuyu dağıtıp daldan dala atladığımın farkındayım ve de hayli uzattığımın... Ne yapalım insanın ruh halini sınıflandırmak için beş mevsim bile kafi değil... Mazur göreceğinizi umuyorum. Sizin lal muhabbetlerinizin muhatapları kimlerdir merak ettiğimi belirtip usulca gidiyorum...

dilsizmütercim;
Meryem Rabia Taşbilek