Mevleviler arasýnda doðup büyümüþ amcam Dr. Muhittin Celal Duru’nun 1952 yýlýnda yayýmladýðý “Tarihi Simalardan Mevlevi” isimli kitabý 2008 yýlýnda elime geçtiðinde bu yapýtý Türk yazýn ve bilim dünyasýna tekrar kazandýrmanýn elzem olduðunu düþündüm. Çünkü yapýt bilimsel, nesnel ve eleþtirel bir bakýþla ve dinsel yetkeleri gereksiz övgülerle yüceltmekten kaçýnan bir anlayýþla yazýlmýþtý. Oysa günümüzdeki dinsel yapýtlarýn neredeyse tamamýna yakýný výcýk výcýk yüceltmeler, gereksiz yaltaklanmalar, hurafeler ve ululamalarla doludur.

Her þeyden önce yapýlmasý gereken ilk iþ, metindeki eski Türkçe dilin yeni Türkçe’ye çevrilmesi, böylelikle içeriðin kolayca anlaþýlýr bile hale getirilmesini saðlamaktý. Kuþkusuz eser özgün haliyle de yayýnlanabilirdi. Ancak, dil aðýr ve eski sözcükler çoðunlukta olduðundan eserin içerdiði mesajýn özellikle genç kuþaklar tarafýndan anlaþýlmasý zor olabilirdi. Öte yandan eserde bazý yazýnsal düzeltme ve onarýmlarýn yapýlmasý da haliyle gerekmekteydi. Bu nedenlerle eseri çaðdaþ bir anlayýþla günümüz Türkçesine çevirdim ve kitap 2011 Ocak ayýnda yayýnlandý.

Muhittin Celal Duru (1887-1966) Eskiþehir Mevlevihanesi postniþini büyük dedem Hasan Hüsnü Dede’nin (1830-1908) torunlarýndandýr. Mevlevihane’nin son postniþini dedem Mesnevihan Bahattin Dede (1875-1930) þeyhlik postuna 1915te geçmiþ, Mevlevihanelerin kapandýðý 1925 senesine kadar görevini sürdürmüþtür. M.C. Duru ilk eðitimini Eskiþehir’de yapmýþ, liseden sonra Ýstanbul Týp Fakültesine girerek buradan 1911 yýlýnda mezun olmuþtur. Saðlýk Bakanlýðýnda deðiþik görevlerde bulunmuþ, Bursa Saðlýk Müdürlüðünden emekliye ayrýlmýþ, 24 Mayýs 1966da bu dünyadan göçmüþtür. M. C. Duru’nun saðlýk, hastalýk, gençlik ve Mevlevilik üzerine yazmýþ olduðu eserler þunlardýr: Çocuk Saðlýðý, Ýnsan, Ev Bakýmý, Saðlýk Bilgisi, Sosyal Yardým, Gençler Tatillerini Nasýl Geçirmeli, Gençlik Çaðý Nasýl Baþlar, Koruyucu Hekimlik, Köy Ebelerine Rehber, Saðlýk Memuru El Kitabý, Tarihi Simalardan Mevlevi, Amerikalýlarýn Dini Sorularýna Cevaplar, Mevlana’dan Ýlhamlar.

Ýmdi, hepimizin bildiði gibi büyük mutasavvýf ve düþünür Mevlana'nýn tam adý Mevlana Celalettin Rumi'dir. Ancak, bir takým vakýf ve kuruluþlarca, baþýna bir de "hazret" ünvaný ekleyerek bu ismi "Hazreti Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî" þeklinde kalýplaþtýrarak yazmaya kalkýþmak, üstelik bu baðlamda Türk Dil Kurumu’na teklif verilmesi gibi çabalar Dil Devrimi'ne ve Türkçe yazým kurallarýna aykýrý eylemlerdir. Öte yandan, Mevlana adýný ve Mevleviliðin yarattýðý dinler üstü barýþ kültürünü, sevgi dilini, evrensel hoþgörü anlayýþýný istismar ederek Mevleviliði Ýslamiyetle özdeþleþtirmek, üstüne üstlük Amerikan özentisi bir takým dini okullar, çocuk yetiþtirme yurtlarý, huzurevleri, cezaevleri, hastaneler veya benzeri yerler açmak gibi giriþimler de sakýncalý, yakýþýksýz ve yanlýþtýr. Böyle giriþimler Mevlana'nýn yüce adýnýn kirletilmesine yol açacak ve bu ülkenin bir din devletine dönüþmesini hýzlandýrmaktan baþka bir iþe yaramayacaktýr.

2007 yýlýnýn UNESCO tarafýndan Mevlana yýlý ilan edilmesi, Afgan Türkistaný’ndan gelip Anadolu topraklarýna yerleþen bu ünlü Türk düþünür ve þairinin evrensel deðerini bir kez daha ortaya koymuþ, onamýþtýr. Mevlana’nýn evrensel, insancýl ve dinler üstü felsefesi ülkemizde ve tüm dünyada çeþitli halklar arasýnda yeni taraftarlar ve yoldaþlar bulmaya, hayranlýk uyandýrmaya devam etmiþ ve etmektedir.

Mevlana’nýn felsefesindeki hoþgörü anlayýþý ve aþk bireþimi, insan düþüncesinin evrensel doruklarýndandýr. Ülkemizin ve dünyanýn bugünkü acýmasýz koþullarýnda, bu topraklarda boy vermiþ olan bu hoþgörü ve sevgi anlayýþýný, diri tutmak, yarýnlara taþýmak, yurtseverlik görevi olduðu kadar, evrensel düþünce dizgesinin geliþimine de bir katkýdýr bizim için.