VELÝ TOPLANTISI


Sýra arkadaþýmýn sorusu garipti:
- Abi velim olur musun?
Bu þaþýrtýcý soruya ne yanýt verilir þimdi? Pat diye, evlenme teklif eder gibi.

           …

Akþam okullarý, gündüz okullarýnda okuma yaþýný geçmiþ ancak bu hevesi de içinde kalmýþ olanlar için açýlmýþtý kuþkusuz. On sekizin altýndakileri de kaydetmezlerdi. Biz öðrenci iken genellikle memurlukta derecesini yükseltmek, daha iyi bir aylýkla emekli olmak isteyen amcalar, teyzeler gelir uyurlardý.
Ali’yi yanlýþlýkla kaydetmiþler. Üstelik yanlýþlýðý da neredeyse dönem sonunda anlamýþlar. Hala on sekizini doldurmamýþ olsa da, “Çalýþmazsam okuyamam” diye yalvaryakar olunca kaydýný silmeye kýyamamýþlar. Ama bir koþullarý varmýþ; derhal velisini getirecek. Ýþin en zor yaný da bu. Ailesi ülkenin öbür ucunda; Ardahan nere, Ýzmir nere? Zaten babasý hastaymýþ; gelmeye kalksa yolda belde rahmetli olurmuþ. Anasýnýn saðlýðý yerindeymiþ ama, o da kaybolurmuþ yollarda.
Ali dönmüþ müdür odasýna, “Hocam ana babadan baþkasý veli olur mu?” Müdür de sinirli mi sinirli “Sokaktan salaðýn birini tut getir!” demiþ. Arkasýndan da uyarmýþ “O kadar da salak olmasýn ha! Laftan anlasýn.”
      …

Ali yalvarýr gibi gözlerimin içine bakýyor. Caným kardeþim; olurum elbette, niye olmayayým? Sonuçta sýra arkadaþýyýz. Sýnav saatlerinde dürtüp uyandýran dört buçuktan beþ alacak kadar kopyayý veren adam, velin olmaktan mý kaçacak?
Ama bu kez beni de bir heyecan sardý. Ben hayatýmda hiç öðrenci velisi olmadým ki. Üstelik o zaman çoluk çocuk da yok ki, deneyimim olsun.
Sýnýftaki yaþlý baþlýlara baktým, çocuklarýný okutup meslek sahibi yapmýþ çok sayýda öðrenci var. En deneyimlileri de Yakup abi. Kýzýný okutmuþ doktor yapmýþ, bir oðlu öðretmen, hatta okul müdürü, en küçükleri lise öðrencisiymiþ. Bu en küçüðü babasýnýn derslerine de yardýmcý oluyormuþ. Ali’nin velisi oldum desem alay eder belki. Okulda çocuðum varmýþ gibi, fark ettirmeden öðrenmeliyim öðrenci velisi nasýl davranýrmýþ.
Neyse, Yakup abi o kadar meraklý biri deðilmiþ, sorularýma güzel güzel yanýtlar verdi. Çok da kolaymýþ oysa. Toplantýnýn yapýldýðý sýnýfa gireceðim, öðretmenler sýrayla gelip kürsüye oturacaklar, biz velisi olduðumuz öðrencinin durumunu soracaðýz. Bu arada iþin inceliklerini de öðretiyor. Ön sýralara oturmasam iyi olurmuþ. Oralara, öðretmeni övmek için
fýrsat kollayan yaðcýlar otururmuþ. En arka sýralara da oturmamalýymýþým; oralara asiler, öðretmenlerle çene yarýþtýran kavgacýlar otururmuþ. Bunlar kazayla öðretmenden tokat yememek için en arka sýralarýn da köþelerini seçerlermiþ. Benim orta sýralarda yer kapmam iyi olurmuþ. Ortalama insanlara kimse bulaþmazmýþ, rahat edermiþim.
Yakup abi güzel güzel anlatýyor da, tek veli benim ki. Bütün sýralar boþ; nereye otursam olur.

     …

Þöyle yapayým böyle yapayým derken, bir gün müdürlükten beklenen haber geldi: “Yarýn okul tatil, veli toplantýsý var.” Ali’nin eline de bir kaðýt tutuþturmuþlar velin gelsin, diye. Tek veli ben de olsam, kural kuraldýr. Madem ki okulun yaþý küçük öðrencisi var, veli toplantýsý yapýlmasý, öðrencinin derslere karþý tutumunun, arkadaþlarýyla geçiminin, sýnýfta ve bahçede hal ve hareketlerinin enine boyuna deðerlendirilmesi gerekir. Tüm bunlar eðitimci veli iþbirliði ile deðerlendirilecek ki, öðrencinin geleceði en mükemmele doðru biçimlendirilebilsin, kendisine iyi bir gelecek hazýrlanabilsin.
Neyse, ertesi gün akþamüstü iþten çýktým, okulun yolunu tuttum. Okul tatil ya, her gün ayak basacak yer olmayan okul yolunda kimsecikler yok. Okulun kapýsýna geldim, baktým bahçe ýpýssýz. Müdür bey, bina kapýsýnýn önünde uzun boyuyla dikilmiþ, öðrenci velilerini bekliyor. Daha doðrusu beni bekliyor. Övünmek gibi olacak ama, bu konuda tekel sahibiyim. Kapýdan geri dönüversem müdürün kaný kuruyacak. Zaten boynu da biraz yana yatmýþ gibi. Bir veli toplantýsý yapmayý bile baþaramamýþ bir okul yöneticisi düþünebiliyor musunuz? Ben böyle þeylere hiç dayanamam. Ýçim erir.

      …

Aslýna bakarsanýz, bizim müdüre bir ders vermenin de tam sýrasý ama, iþ onunla bitmiyor ki.
Müdür yardýmcýsý Harun bey odasýnýn penceresinde boynunu bükmüþ bekliyor. Kuþkum yok, sel olmuþ göz yaþlarý pos býyýðýnýn iki yanýndan viraj aldýktan sonra çenesinde birleþip aþaðýya doðru yol alýyordur.
“Sonuç doðru ama, çözüm yolun yanlýþ” deyip üç puanýmý birden kýran fiziði zayýf fizikçimiz Þaheser haným, iki ellerini cama yaslamýþ, aslýnda “Mehmetçiðim sýnav notunu on yaptým” demeye çalýþýyor.
Tarihçi Þakir beyin yüzüne tebessüm yapýþtýrýlabileceðini ilk o gün farkettim.
Daha bütün öðretmenlerim pencerelerde salkým saçak. Meðer ne önemli bir görev yapýyormuþum.

…

Giriþte karþýlama ve yer gösterme için özel bir hizmetli görevlendirmiþler. Öðrenci velileri binayý iyi bilemeyeceði için düþünülmüþ olmalý. Belli ki hizmette kusur edilmemeye özen gösterilmiþ.
Bu arada erkek neslin üçte birine Mehmet önadý verildiði gerçeði, yine özel bir çaba gösterilmeksizin anlaþýlmakta. Bu görev altý hizmetliden ikisinin Mehmet olduðu okulumuzda bizim Tireli Mehmet abiye verilmiþ.
      Özel görevli konumundaki Mehmet abi eliyle buyur edip önüme düþtü. O önde ben arkada ilerliyoruz. Adam tiril tiril. Bakingam Sarayý’ndaki yol göstericilerden tek eksiði var o da smokin. Ben de artýk yürüyüþüme becerebildiðimce dikkat ediyorum. Kendi kendime “Mehmet dikkat et, keçi güderken yaptýðýn yürüyüþ buraya uymaz, adamý ayýplarlar” diye telkin ede ede yürüyorum.
Bir uçtan bir uca yürüdük. Mehmet abi koridorun sonuna doðru durdu, ani ve keskin bir hareketle sola döndü, bizim sýnýfýn açýk olan kapýsýný gösterdi:
- Buyurun beyefendi!
      Demek ki, toplantý bizim sýnýfta yapýlacakmýþ. Olaðandýr, velisi gelecek öðrenci de bu sýnýftan. Yalnýz, Mehmet abinin hareketleri olaðanötesi. Ben Bayýndýrlý o Tireli, ayný memleketli sayýlýrýz. Beni her görüþünde “Meet, nassýn bizimolan?” diye laf atan



Mehmet abi gitmiþ, yerine dýþalým ürünü, neredeyse aristokrat bir görevli çýkmýþ gelmiþ.

     …

Bu arada okul tatil diye sýnýfýn kaloriferlerini açmamýþlar. Sýnýfa ilk gelen müdür üþüyünce bir baðýrdý:
- Mehmet beeey, velilerimizi üþütmeye ne hakkýnýz var!
Günün anlam ve önemi karþýsýnda efendilikten beyliðe yükselen Mehmet abi, hemen koþup vanalarý açtý. Müdür beyin eli ayaðý ýsýndý da velilere yapýlan haksýzlýk önlenmiþ oldu.
Eli ayaðý ýsýnan müdür bey baþladý açýþ konuþmasýný yapmaya. Yalnýz alýþmýþ, uzun konuþuyor. Törenlerde konuþmacýlar “Kýsa keselim, uzatmayalým” diye diye iki saatçýk konuþup bitiriverirler ya, bu da öyle. Bir de artýk ezberlediðimiz þeyleri söylüyor, basýlý örnek gibi. Ara sýra “Iýýý ýýý” yaptýðý için virgüllerin yerinde deðiþiklik olsa da noktalarýn hepsi yerli yerinde.
Müdür konuþuyor:
      - Sevgili veliler…
Buradaki velinin eki olan “Ler” bu çoðul ekinin tekil anlamda kullanýmýnýn tek örneðini oluþturuyor.
Müdür bey devam ediyor:
- Öðrencilerimizin dikkatini çekmemiz gerekiyor. Öncelikle okul bahçesinde portakal, mandalina gibi kabuklu yiyeceklerin yenilmemesine, yerlere çöp atýlmamasýna dikkat etmeleri için evlatlarýmýzý uyaralým.
Anlaþýlan gündüz okuyan çocuklar bahçeyi kirletiyorlar ama bütün suç Ali’nin üstüne yýkýlýyor. Oysa Ali akþama kadar aðýr iþte çalýþýr, her gün yorgun argýn gelir ön sýrada oturanlardan özelikle irice olanýnýn arkasýna oturur, baþlar kestirmeye. Sýnav yapýlacak ders saati gelecek de, tarafýmdan dürtülüp uyandýrýlacak sýnav olacak. Öteki ders sýnav yoksa yine doðal olarak ikinci uykusuna dalacak.
Peki bu çocuk bugüne kadar hiç çýkmadýðý bahçede ne zaman narenciye yedi de kabuklarýný yere attý. Yoksa bizim Ali uyurgezer mi? Gece okula geri dönüp bahçede bir þeyler mi yiyor? Hatta müdür beyin sözlerine bakarsak bizim Ali uyurgezerden de öte, açýk açýk uyuryer.

     …

Müdür beyin öðütleri bahçe ile de bitmiyor. Bizim, sigara içenlerin yanýna bile yaklaþmaz bildiðimiz Ali tuvaletlerde gizli gizli sigara içmek, çatý arasýna sigara saklamak gibi yaramazlýklar da yapýyormuþ. Ciðerlerine yazýkmýþ. Müdür bey de sigara konusunda titiz mi titiz; sesini iyice yükseltip, sýnýfýn içi de hýncahýnç veliyle doluymuþ gibi, arka sýralara baðýrýyor:
- Öyle deðil mi deðerli veliler?
Arkadan onay gelmiþ gibi de baþýný sallayýp devam ediyor.

     …

Bu arada tek sýra halinde gelen öðretmenler karatahtanýn önüne dizilenmiþ, Ali’nin durumunu deðerlendirmek için bekliyorlar. Müdür bey uzun konuþmasýnýn arasýnda



arka sýradakilere seslenirken, bunu fýrsat bilip öðretmenleri süzüyorum. Ýzlediðimi görünce hemen kendilerini topluyorlar. Ceketinin önünü düðmeleyenler, utangaçlýk gösterip boynunu yana çevirenler oluyor.
Gelen veliler için ikramlar da unutulmamýþ. Ne de olsa veli toplantýsý, önemli kiþiler bunlar. Hem veli hem velinimet, iyi aðýrlayalým istiyorlar. Bayan görevlilerden biri özel giydirilmiþ, servis için kapýnýn önünde toplantýnýn bitmesini bekliyor.

     …

Ali on sekizini doldurunca bir dahaki toplantýya katýlamadým. Oysa çok benimsemiþtim o kutsal görevi.