Göreceli Doðru ve Yanlýþlar

     Benin doðrum bana göre doðru. Senin doðrun sana göre doðru. Senin doðrun bana göre yanlýþ, benim doðrum da sana göre yanlýþ. Bu ne anlamsýz bir çýkmaz!
     Ýyi ama diyeceksiniz ki bir kavram ayný anda hem doðru hem de yanlýþ olabilir mi?
     Kim bilir? Bildiðim tek þey ortada ciddi bir açmaz olduðu. Ve bugüne kadar kimsenin bu açmaz noktasýnda kafa yormaya ve akýl yürütmeye cesaret edemediði…
     Olabilir mi onu tartýþacaðýz. Ama çevremize ve tarih sayfalarýna alýcý gözle baktýðýmýzda bunun böyle olduðunu inkarý mümkün olmayan en somut kanýtlarla görebilmekteyiz.
     Yapacak bir þey yok. Olan bu. En basitinden bir kültür öðesini ele alalým isterseniz. Diðer inanç ürünlerini herkes kendi mantýk mihenginde deneyebilir.
     Uzak Doðu ve Afrika’nýn bazý bölgelerinde böcek yemek, geleneksel kültürün en lezzetli bölümünü oluþturmaktadýr. Böcek yiyenlerle karþýlaþtýðýnýzda yemeyenlere acýyan gözle baktýklarýný görebilmektesiniz. Çünkü onlarýn deðer yargýlarýna yani baþka bir ifadeyle doðrularýna göre böcek, son derece lezzetli bir yiyecek. Bu yüzden yemek kültürlerinde bu lezzetin bulunmadýðý ulus ya da topluluklara, parantez içinde söylüyorum, son derece zevksiz olduklarýndan acýmaktadýrlar.
     Bir toplumun deðiþik inanç ve duygularýn etkisiyle doðru kabul ettiklerini çevrelerine ihraç etme eðiliminde olduklarýný kabul etmek gerek. Aynen sizin kendi doðrularýnýzýn herkes tarafýndan doðru olarak benimsenmesini istediðiniz gibi, bizden de ayný davranýþý beklediklerini asla göz ardý etmemeliyiz. O halde diyeceksiniz ki yüz milyonlarca kiþinin böcek yeme zevki doðrusuna uyup biz de böcek yemeli miyiz?
     Bu noktada sayýya bakýp aldanmayýn. Bir inanç ya da ideoloji kaynaklý bir kültürel öðenin olmazsa olmaz bir Mutlak Doðruya ulaþmasý için sayýsal deðerin hiçbir önemi yoktur. Öyle olsaydý dünya üzerinde sayýlarý milyon düzeyine eriþmeyen inançlarýn hepsinin yok olmasý gerekirdi.
     Bir topluluðun Mutlak Doðru ve ideal kabul ettiði bir kültür öðesini kabul etmek zorunda mýyýz diyordum. Benim böyle bir dayatmam olamaz. Aslýnda ben eðer karþýmdaki bir varlýk, kendisini insan olarak tanýmlýyorsa ona asla dünya ve ahretini kurtarmak adýna bile olsa; hiçbir düþünce ve anlayýþýmý kabul etmesi noktasýnda bir dayatma yapmam.
     Cevabýnýz hayýrsa siz de kendi doðrularýnýzý, nereden kaynaklanýrsa kaynaklansýn fark etmez, baþka kiþi ve toplumlara kesinlikle Mutlak Doðru diye dayatmaya kalmayýn o zaman. Çünkü bütün doðrular yukarýdaki en basit örnekte görüldüðü gibi tamamen göreceli olup; sosyolojik, psikolojik ve çevresel birtakým sanrýlarýn sonucunda ortaya çýkarak zamanla inanýlmak suretiyle doðruluk mertebesine yükseltgenmiþ demagojik yanýlgý hatta beklentileri ifade eden düþünce ve inanç kalýplarýndan baþka bir þey deðildir.
     Biz gene konumuza devam edelim isterseniz.
     Ama benim doðrum mutlak doðru. O zaman seninki doðal olarak mutlak yanlýþ oluyor tabi. Bu arada seninki de sana göre mutlak doðru. Dolayýsýyla sana göre benimki mutlak yanlýþ olmak zorunda.
Gel de çýk iþin içinden. Bir tarafýn mutlak doðrusu baþka bir tarafta nasýl mutlak yanlýþ olabiliyor kardeþim?
     Kör müsün gerçeði göremiyor musun? Gerçeklere nasýl sýrtýný dönebilirsin? Aklýn yok mu? Bak sen þuna ya, dediðimi papaðan gibi tekrar ederek; benim gerçeðime asýl sen nasýl sýrtýný dönebilirsin diyor. Olmaz öyle þey!
     Sen aklýný kullanmýyorsun. Bir kerecik aklýný kullanabilsen, gerçek dediðin hayal ürünü saplantýlarýný þöyle enikonu sorgulayabilsen anlarsýn o zaman neyin gerçek, neyin hayal ürünü olduðunu…
     Yahu kardeþim sen papaðan mýsýn? Ne demeye dediklerimi tekrarlayýp duruyorsun? Þuna bakýn ya… Sözde ben kafamý kullanmayý bilseymiþim... Eee?.. Ayakta rüya görmez, gerçeði hayalden ayýrabilirmiþim.
     Dam üstünde saksaðan... Yahu kardeþim sen biliyor musun benim doðrularýmýn mutlak olduðunu kanýtlayan tuðla kalýnlýðýnda binlerce kaynak kitap var. Tuðla az bile gelir briket kalýnlýðýnda… Ne, senin doðrularýný kanýtlamaya çalýþan kitaplar da mý var? Onlar da benimkileri gibi kerpiç kalýnlýðýnda mý? Sayýlarý yüz binleri hatta zamanla yakýlýp imha edilenleri de saysak milyonlarý mý buluyor? Olamaz!
     Ne dersiniz bir inanç ya da ideolojiyi ifade eden ve genelde birbirinin aynýsýndan öteye geçemeyen milyonlara varan kaynak eserlerin olmasý, bahsedilen kültür öðesinin Mutlak Doðru olduðunu kanýtlar mý? Kanýtlamaz diyorsan, be Allahýn ahmak kulu sen niye kendi inanç ve ideolojini güçlendirmek için birbirini tekrarlayan milyonlarca kaynak kitabý delil olarak göstermeye kalkýyorsun?
     Üstelik benim tarafýmda olduðu gibi senin tarafýndaki kaynaklar da benim Mutlak Doðrularýmý acýmasýzca yargýlayýp ve Mutlak Yanlýþ yani küfür vesilesi olduðunu kanýtlamaya çalýþýyor demek. Tövbe estaðfurullah! Baþýmýza taþ yaðacak, taþ! Allah size hidayet nasip etsin.
Ne diyorsun sen, be hey ahmak! Be hey gafil! Sen kimsin de bana hidayet talep ediyorsun? Hidayete ermek, ancak benim yolumdan gitmekle olur. Görüyor musunuz, duyuyor musunuz dostlar. Güya hidayete ermek için onlarýn karanlýk yollarýndan gitmem gerekiyormuþ. Küfre, karanlýða, dalalete inanmýþ insana ulaþmak gördüðünüz gibi
mümkün olmuyor.
Ýnsanýn inanmadan önce aklýný kullanmayý öðrenmesi gerek. Kafasýný kullanmayý beceremeden inanan kiþilerin insan olduklarýndan artýk þüphe ediyorum. O zaman biri kalkýp da sen neden inanmadan önce kafaný kullanmadýn demez mi? Haydi bunu hasbelkader kabul ettik diyelim. Birileri kalkýp inanç ya da ideolojine yönelen bütün düþünsel eleþtirilere karþý neden þiddetle karþýlýk veriyorsun? Yoksa sen bile kendi inançlarýnýn aslýnda ayaklarýnýn yere basmadýðýný farkýnda mýsýn?
Edepsiz kalmýþ benim de inandýðým için insanlýktan çýktýðýmý söylüyor. Þuna bakýn þuna! Güya inanmadan önce aklýmý kullanabilseymiþim bu derece bir karanlýða gömülmezmiþim. Adamlar gemi azýya almýþ. Aðýzlarýný ayarý yok ki. Sözde analiz yeteneðinden ve diyalektik düþünce melekesinden mahrum olduðum için gerçekleri göremiyormuþum.
Ýþler iyice Arap saçýna döndü iþte. Senin varsa, senin gibi kim bilir kaç kiþinin daha doðrularýný kanýtlamak için yazýlmýþ milyonlarca kaynak kitap vardýr. Aman Tanrým! Bu nasýl bir gaflettir? Sen böyle söylüyorsan senin gibi küfrün karanlýðýnda cehaletin bataðýna gömülmüþ kaç insan topluluðu böyle düþünüyordur. Vay baþýmýza gelenlere vay! Yarabbi! Bu nasýl bir cehalettir?
     Nasýl olur böyle bir þey? Bir avuç dünyada yüzlerce doðru nasýl olabilir? Üstelik istisnasýz hepsi birden nasýl mutlak olduðunu iddia edebilir? Dahasý birilerinin Mutlak Yanlýþ dediklerinin Mutlak Doðru olduðunu kanýtlamak için baþka birileri nasýl milyonlarca kitap yazabilir?
     Baþta sen olmak üzere hepiniz sapýklýk üzeresiniz? Size Tanrý’dan akýl fikir vermesini niyaz ediyorum. Ve sizi benim Mutlak Doðrum istikametinde hidayete davet ediyorum.
     Yok ben sizinle anlaþamayacaðým. Þuna bak, o da bana akýl fikir dileðinde bulunuyor. Güya kendi mutlak doðrusu istikametinde hidayete davet ediyor. Böyle körükörüne inanýlmaz ki kardeþim. Biraz aklýný kullanmayý denesene!
     Bak iþte özellikle bu sözü dikkatli kullanmanýzý ihtar ederim. Çünkü ayný þekilde birileri de size Mançurya Kobayý gibi körükörüne inanmadan önce aklýný kullanmayý derse ne diyeceksin? Kusura bakma ama sorularý þeytan vesvesesi sayan senin de onlardan hiç farkýn yok ki…
     Ýþin tadý kaçtý valla.
Kardeþim kör müsünüz ya? Böyle körü körüne inanmak olmaz ki. Biraz aklýnýzý kullanýn da gerçeði görüp hidayete erin.
     Böyle diyorum ama aklýma bir þüphe girdi. Adamlarýn dediði doðru olmasýn? Ben baþka bir coðrafya ve zamanda dünyaya gelmiþ olsaydým. Küçük yaþtan itibaren o farklý coðrafya ve zamanýn inanç ve ideolojileri adýna dolduruþa getirilmiþ olsaydým. Bugün Mutlak Yanlýþ dediklerimi belki de Mutlak doðru diye savunacaktým. Yani senin yerinde olsaydým.
     Hatta belkiden öte mutlaka böyle olacaktý. Olmalýydý. Baþka zaman ve coðrafyadakiler nasýl inandýklarýný sorgulama yetenek ve izninden mahrum býrakýldýklarý ve sadece inanmak adýna zihinsel yeteneklerini rafa kaldýrdýklarý için bugün benin küfür dediklerime olmazsa olmaz Mutlak Doðru olarak görmekte ýsrar ediyorlarsa; büyük bir ihtimalle ben de öyle yapacaktým.
     Verilmiþ sadakam varmýþ. Öyle olsaydým Mutlak Doðrudan mahrum kalacaktým. Daha fenasý gafletin daniskasýna Mutlak Doðru diyerek cehennemliklerin önde gidenlerinden olacaktým. Ama tam tersi gerçekse?
     Öyle diyorum ama farklý bir coðrafya ve zamanda yaþamýþ olsaydým; ayný þekilde Mutlak doðru olarak gördüklerime Mutlak Yanlýþ diyecektim. Ve bugünkü konumumda bulunmadýðým için verilmiþ sadakam varmýþ diyecektim.
     O zaman doðru ne yanlýþ ne? Düþünemediðimize, hatta çevresel ve toplumsal kodlama ve formatlar yüzünden aklýmýzý kullanamadan sadece körü körüne inandýðýmýza göre doðrunun gerçekten doðru, yanlýþýnsa gerçekten yanlýþ olduðunu nasýl anlayacaðým.
     Her þeye raðmen ama benimki gökten gelen mutlak doðru diyerek býraktýðým yerde otlayanlara ne demeli bilmem ki. Be hey ahmak deminden beri ne diyorum ben? Bütün toplumlar naslarýnýn gökten geldiðine ya da göklerle baðlantý kurabilen birileri tarafýndan iletildiðine inanmakta ve bunu baþta kendilerine ve içinde yaþadýklarý topluma inandýrmak adýna sulu gözlü mistik önderlerin hayali ilhamlarýna dayalý sayýsýz kaynak ortaya koymuþlar. Buna ne diyeceksiniz?
Sen baþka bir inancýn gazýna gelseydin o zaman da onun Mutlak Doðru olduðunu iddia edecektin. Bugün Mutlak Yanlýþ kabul ettiðini farklý þartlar altýnda Mutlak Doðru kabul etme ihtimalin varsa; böyle zümrelerin olduðu gibi doðru ve yanlýþlarýn gerçekten doðru ve yanlýþ olduðu kesinlikle tartýþýlýr ve mutlaka tartýþýlmalýdýr.
     Yok bu yolla, iþin içinden çýkamayacaðýz. Baksanýza haddini bilmezlere! Hepsi bir olmuþ, beni körlükle suçluyorlar. Güya ben aklýmý kullanmasýný bilmiyormuþum. Körü körüne inandýðýmýz için sapýtmýþým. Halbuki kafamý kullanabilseymiþim onun tabiriyle mutlak doðruyu bulup hidayete erebilirmiþim. Ýyi ama ben senin Mutlak Doðru dediðine Mutlak Yanlýþ diyorum. O halde nasýl böyle bir þeye onay verebilirim ki?
     Siz bu iþten bir þey anlayabildiniz mi? Doðrusu ben hiçbir þey anlayamadým. Anlayabileceðimi de sanmýyorum.
     Benim Mutlak Doðru dediklerime Mutlak Yanlýþ diyorlar. Biz de onlarýn yollarýný Mutlak Yanlýþ kabul ediyoruz. Üstelik dünya üzerinde belki yüzlerce hatta binlerce Mutlak Doðru var. Simetrik olarak bir o kadar da Mutlak Yanlýþ. Her topluluk Mutlak Doðrusunu düþünmeden, sorgulamadan yani kýsaca kafa yormadan sadece inanç ön kabulüyle benimsemiþ. Dolayýsýyla deðiþtirmenin imkaný yok. Biz de ayný yolla benimsedik. Kimse soru soramýyor. Sorgulayamýyor. Bu yüzden bir adým ileri gidemiyorlar. Aynen bizim gibi…
     Ne olacak bu iþin sonu?
     En iyisi düþünmemek… Körü körüne bile inanýp kýsacýk ömrü mutlu geçirmeye çalýþmak, en kýsa ve pratik yol olsa gerek. Nasýl olsa inanmadan yaþanmýyor. Beyni kullanmak hem zahmetli hem de zor bir süreç. Býrakalým bizim adýmýza birileri düþünsün. Biz onlarýn peþine takýlýp huzura erelim.
     Þimdi anlýyorum akýl yürütme neden þeytanýn eylemlerinden kabul edildiðini.