Ýskele Belediye Tiyatrosu, yeni oyunuyla Gazimaðusa seyircisine “Merhaba” dedi.
     28 Þubat 2019 akþamý Gazimaðusa Rauf Raif Denktaþ Kültür Ve Kongre Merkezi’nde Toygun Orbay’ýn yazdýðý, Sami Yakar’ýn yönettiði ve Ýskele Belediyesi Tiyatrosu’nun sahnelediði “Þerefine Ýnsanoðlu” adlý oyunu izledim.
     Farklý ve bol mesajlar içeren, savaþ karþýtý bir oyun. Özellikle günümüzde Dünyanýn birçok yerinde yaþanan savaþlar, bu oyunun önemini daha da artýrýyor.
     Dünyanýn her döneminde birçok savaþ yaþanmýþtýr. Bu savaþlarda birçok masum insan ölmüþ, yaþlý, kadýn, genç demeden birçok canýn yok olmasýna neden olmuþtu. Özellikle çocuklarýn çok fazla olmasý, tüm kafalarda soru iþareti oluþturdu. Neden çocuklar ölüyor?
     Ýþte oyunda “Çocuklar ölmesin” temasý ele alýnýyor. Çocuklar, Savaþlarda ölmesin vekör bir kurþun ile pisi pisine gitmesin düþüncesi anlatýlýyor.
     Oyun, sinevizyon destekli olarak savaþ sahneleri ile baþlýyor. Salonu Silah sesleri, bomba sesleri, çýðlýklar kaplýyor. Kendinizi adeta bir savaþýn ortasýnda hissediyorsunuz. Savaþýn tüm kötülüðü, ölen çocuklar, masum insanlar, kaçýþanlar, yaralananlar gözler önüne seriliyor.
     Tabii tüm bunlarla birlikte efektler çok iyi bir þekilde veriliyor. Müzik, oyunun temasý ile adeta bütünleþerek aktarýlýyor.
     Oyunu, genelde ele aldýðýmýzda, her kesimden insanlarý ele alýyor. Sokakta yaþayan gariban insanlar. Parasýz, pulsuz, aç, üstü- baþý yýrtýk, kirli olan insanlar. Diðer tarafta da silah tüccarlýðý yaparak zengin olan ve para kazanmak uðruna masum insanlarýn ölmesine göz yuman cani insanlar. Bunlar, savaþýn etkisinden rant saðlayan umursamaz, vurdumduymaz insanlar.
     Oyunda insan, acýmasýz, vahþi ve menfaatçi olarak gösteriliyor. Gözü paraya doymayan, bu uðurda diðer insanlara kýyan bir canavar olarak ele alýnýyor.
     Oyun baþladýðýnda kýþ aylarýnýn soðuk ve karlý gecelerinde sokakta yaþayan Marta ve Charlie sahneye çýkýyor. Bunlar, toplumun atýlmýþ, dýþlanan, masum, yoksul ve gariban kesimini temsil ediyorlar.
     Yazar, birçok mesajýný bu insanlar üzerinden veriyor izleyiciye. “Charlie: Zaten þarap için savaþýlmaz,” dediðinde Marta soruyor: “Neden çýkar peki, bu savaþ dediðin?” Charli de: “Açgözlülükten... Çýkar, para, zenginlik, ne dersen de... Yani bir þeyler elde etmen lazým, savaþmak için. Daha bolluk içinde olmaný saðlayacak bir þeyler. Toprak gibi, maden gibi. Kýsaca, baþkalarýnýn olan bazý þeylerin senin olmasý için yapýlýr savaþ. Yani, açgözlülük olmasa savaþ olmazdý. Gerçi, bazen kendini ya da sana ait olanlarý korumak için de savaþabilirsin; ama o zaman da baþkasýnýn açgözlülüðü söz konusudur. Yani, temel neden deðiþmez.” diye cevap verir.

Marta Charli’ye, “Çok kötü Charlie, çok, çok kötü... Çocuklar ölüyorlar Charlie, koca gözlü çocuklar...” dediðinde Charlie: “Büyükler de ölüyor.” diye cevap veriyor.
Ýþte savaþ böyle kötü bir þey. Savaþ, kimlerin öldüðüne bakar mý? Çocuk ölmüþ, yaþlý ölmüþ, kadýn-erkek ölmüþ bakar mý? Savaþ demek, ölüm demektir. Ve bu ölüm de herkes için vardýr savaþta. Savaþ, yaþ sormaz, cinsiyet sormaz, kimlik sormaz… Önüne gelenin canýný alýr, yok eder. Ýþte Charlie buna anlatmak ister Marta’ya verdiði cevapta: “Savaþ varsa, ölenler olacak… Küçük ya da büyük… Þiþman, zayýf, evli, bekar, zengin, yoksul… Olacak bunlar, Martha !”
     Oyunun ilerleyen sahnelerinde insan yaþamýnýn silah tacirlerini temsil eden zengin adamlarýný da Howard temsil eder. Eþiyle yaptýðý tartýþmada bunlarý dile getirir: “Savaþlar, çoðu kez kar-zarar hesabýyla yapýlýr yavrum. Bak, ne zaman büyük ekonomik buhranlar kasýp kavurmaya baþlasa ortalýðý, savaþ gelir ardýndan. Büyük savaþý düþünsene? O savaþýn galibi olmasaydýk, bu günlerin bolluðunu zor görürdük.”
     Bu tür silah tacirlerine göre, insan yaþamýnýn veya hayatýnýn önemi yoktur. Onlar için önemli olan yegâne þey paradýr. Silah satýlsýn, para kazanýlsýn o yeter. Kim nasýl ölürse ölsün önemli deðildir onlar için.
     Memleketinden binlerce kilometre uzaktaki bir ülkede savaþan bir çavuþun esirlere iþkence etmesinden dolayý savaþ suçlusu sayýlmasý ve bu nedenle yargýlanmasý ele alýnýr. Oyunda, okumuþ, yüksek mertebelere gelmiþ bir psikiyatrist ve avukatýn, onu kurtarmak için verdiði uðraþý izliyoruz.
Yýllarca hapiste yatan ve sinir bunalýmlarý geçiren çavuþ hapisten çýkarýlýr. Ama artýk o, normal yaþamda deðildir. Savaþý sorgular. Yanýnda ölen arkadaþlarýnýn suçunu sorgular. Kolsuz, bacaksýz kalan, kör olan arkadaþlarýný sorgular. Binlerce kilometre uzaklýktaki bir ülkede neden savaþtýklarýný sorgular. Bu rolün hakkýný Yalçýn Arýcý en iyi þekilde veriyor oyunda.
Tarih tekerrürden ibarettir dercesine, çavuþu hapisten çýkaran psikiyatrist de cinayet suçundan hapse girer ve Çavuþu anlamaya baþlar…
Oyunun, konusu ve verdiði mesajlar bakýmýndan ilgi ile izlenen bir oyun olduðunu söyleyebilirim. Sýkýlmadan ve merakla izleyebiliyorsunuz.
Oyuncular, rollerini hayli özümsemiþler. Bana göre oldukça baþarýlý idiler. Bunda Yönetmen Sami Yakar’ýn da payý oldukça büyük. Çünkü oyuncularýn ve oyun üzerinde adeta ilmek ilmek iþleme yapmýþ. Dekorundan, müziðine kadar her þeyi yerli yerince düþünmüþ.
Ýskele Belediye Tiyatrosu’nu ilk kurulduðundan bu yana bütün oyunlarýný izledim. Diyebilirim ki oyuncular bu alanda hayli mesafe kat etmiþler. Kendilerini çok iyi geliþtirmiþler. Artýk çýraklýk dönemlerini çoktan geride býrakmýþlar. Hatta ustalaþmýþlar bile diyebiliriz. Avukat Ralp Hodgson rolündeki Burkay M. Uzun müthiþ bir ses tonuna sahip. Profesyonellere taþ çýkartacak nitelikte. Yani bir tiyatro için aranan tüm özellikler var bu oyucuda. Yolunun açýk olmasýný diliyorum.
Oyunda Aliye Bozdað, Murat Sirhan, Burkay M Uzun, Bilal Dericioðlu, Yalçýn Arýcý, Cihan Yýldýz, Sýla Akgün rol almýþlar.
Teknik sorumlu Arda Ýlteriþ, suflöz Muhterem Hocaoðlularý, Ses-Iþýk-Efektte ise Ebru Kýrmýzý görev almýþlar.
Oyunda görev alan tüm arkadaþlarý kutluyorum.
Eðer savaþ karþýtý iseniz, barýþ yanlýsý bir kiþiliðe sahipseniz, zevkli ve hoþ bir vakit geçirmek istiyorsanýz, bu oyunu mutlaka izleyiniz.