Joanne Kathleen ROWLING Ýngiltere Chipping Sodburry’de dünyaya gözlerini açtý. Ýlerleyen zamanlarda ailesiyle birlikte Bristol'e, daha sonra da Chepstow'a taþýndý.
( http://tr.wikipedia.org/wiki/J.K._Rowling) Çocukluðundan itibaren Ýngiliz kültürüyle yetiþti doðal olarak.Etrafýnda gördüðü tarihi binalarýn tasvirlerinden tutun da Hýristiyan ve Avrupalý bir kültürün etkisiyle belleðinde yerleþen Latince sevgisini yansýttý Harry Potter adlý romanýna.

Dünya gençliðini, yeni bir fantastik dünya inþasýyla evrenselleþtirmeyi baþardýðý Anglo-Sakson ve Latin kültüründe eritme hamlesiydi aslýnda onun yaptýðý.Rowling belki de bu ulvi gayesinin farkýnda deðildi þuuraltýnýn istila ruhundan habersizcesine.Aslýnda herkesin hakkýdýr kendi kültürünü baþka ruh dünyalarýnda yeþertmeye çalýþmak.Ýþte JK Rowling de belki bilinçsizce giriþti bu iþe.Ancak onun yetiþme ortamýný; yetiþme tarzýný da içinde barýndýran fantastik çikolatalarla süslenmiþ edebi sesi, tüm dünya gençlerinin ve çocuklarýnýn aklýný çelmeyi baþardý.

Evli ve iyi bir anne olan yazarýn hayat serüveninin birkaç adýmý Ýngiliz mimarisinin en güzel tarihi örneklerinden de geçmiþti.Liseyi okuduðu Wyedean Comprehensive’den tutun da Exeter Üniversitesinin mimari yapýsýna kadar þuuraltý tam bir Anglo-Sakson kültürüyle depolandý.Exeter Üniversitesinde öðrenim gördüðü yýllarda Fransa’da da öðrenim görme imkaný elde eden yazar, hem Fransýz diline hem de Fransýz kültürüne bir aþinalýk kazandý.Aslýnda o, bu eðitim hayatý boyunca Harry Potter romýný oluþturacak unsurlarý da beyninde, kalbinde ve ruhunda biriktiriyordu.

Çocukluk yýllarýný geçirdiði Chepstow’da muhtemelen pek çok kez ziyaret ettiði ve hayran kaldýðý Chepstow Kalesi’nin mimari yapýsýnýn etkisi yok mudur eserlerindeki mekan tasvirlerinde?Ýskoç krallýðýnýn kale ve saraylarýnýn izlerini gömez miyiz onun fantastik dünyasýnda.Ya da günümüz kiliselerinde de yaþamaya devam eden ve Ýngiltere’nin hatta Orta Çað Avrupa’sýnýn mimari görüntülerini yakalayamaz mýyýz onun mekan tasvirlerindeki ayrýntýlarda?Yazarýn romanýndan uyarlanýlarak gösterime giren Harry Potter fimlerinde gördüðümüz Hogwarts Büyücülük Okulu, ambleminden tutun da mimari yapýsýna, öðrencilerin sýralarda oturuþ biçimlerine kadar bir Ýngilizvâri ya da Avrupai bir hava üflemez mi beyinlerimize?

Yazarýn öðrenim gördüðü Edinburgh Üniversitesindeki Teviot Row House binasý ya da Fransa’ya gittiðinde muhtemelen ziyaret ettiði Carcassonne Kalesi ile Hogwarts Büyücülük Okulunun binasý arasýndaki inanýlmaz benzerlik ortada olduðuna göre, Harry Potter roman ve film serilerinin hayraný olan çocuklarýmýzýn, gençlerimizin önlerine fantastik süslemelerle sunulan Ýngiliz Kültürünü özümsemediklerini iddia etmek yanlýþ olmaz mý?Onlara göre hayal dünyasýnýn mimarisi artýk Ýngiliz tarzý bir mimari olacaktýr.Muhtemelen bu gençlerimiz biraz daha büyüdüklerinde hayal dünyalarýný süsleyen bu mimari tarzýnýn Yeni Gotik bina üslubunun bir benzeri olduðunu fark edeceklerdir.

Hatta bu mimari tarzýnýn etkisi o küçük yürekleri kiliselerin mimari dünyasýna iliþtirecek, hayal dünyalarýna kazýnmýþ bu mimari dünyanýn benzerlerinin ancak Kiliselerde var olduðunu þuuraltlarýna kazýyacaktýr.Bu durum elbette Ýngiliz Edebiyatý adýna özelde de JK Rowling hesabýna büyük bir baþarýdýr.Ýngiltere ve Avrupa, kendi öz kültürünü, felsefesini ancak bu kadar hýzlý ve köklü yayabilirdi dünyaya.

Büyü ve sihir gibi kavramlarýn zararlý etkileri herkesin malumu olduðuna göre bu hususu fazla deþmeyeceðim.Yani Harry Potter romanlarýnýn bu açýdan da dünya çocuklarýný ve gençlerini olumsuz yönde etkilediði söylenebilir.Beyni büyü ve sihir tasvirleriyle, anlatýmlarýyla dolu olan bir çocuk, elbette büyü yapmanýn ya da büyücü olmanýn yollarýný arayacaktýr.Ve yine elbette bu uçuk yollarý arayanlar çok azýnlýkta kalacaktýr.Bütün kutsal dinlerin büyüyü yasakladýðý dikkate alýnýrsa, bu romanlarý okuyan bir çocuk gelecekte tam bir anti Christ (Ýsa Karþýtý) ya da tam bir dindar Hýristiyan olacaktýr.Kendi paralel evrenimize uyarlarsak ya bir münkir ya da iyi bir Müslüman olacaktýr.

Yani ya Harry Potter’daki Büyü Felsefesini dolayýsýyla Dinlerin alternatifi olan yeni bir dünyayý kabul edecek, böylelikle günümüz Avrupa’sýnýn sunduðu, inanç dýþý ama inançlaþmýþ teorilerle fantastikleþen sekülarizm dünyasýna adým atacak ya da inançlarýný reddetmek yerine bu hayali dünyayý reddedecektir.Bu da onu inancýnda daha da sabit kýlacaktýr.Bu iki durumda da kazanan yine Avrupa olacaktýr.Zira Çaðdaþ Avrupa, sekülarizmi poh pohlarken kiliseyle savaþýn baþarýsýndan bahseder.Peki savaþýlacak bir kilise kalmazsa yeryüzünde, günümüz Avrupa’sý varlýðýný sürdürebilir mi?Gücünü zýtlýklarýn çarpýþmasýndan alan her fikir, zýddýnýn var olmasýný da arzu eder.Onu tamamen yok etmek, kendi varlýðýný da dinamitlemek olacaktýr çünkü.Avrupa’nýn içten içe Vatikan’ý korumasý bu sýrdandýr belki de.

Ya da Avrupa kendi kültür kaynaklarýndan birisi olarak görmektedir Kiliseyi. Mimariden sanata, ahlaktan dile kadar pek çok alanda yaþamakta olan Kilise Avrupa’sý, Avrupalýlarý uyuþturucu baðýmlýsý gibi kendine çekmektedir.Hücrelere kadar, genlerin en derin karanlýklarýna deðin bulaþmýþ olan Hýristiyan kültür, Avrupalýlarýn Kiliseyi antik bir müze olarak, tamamen nostaljik mülahazalarla korumasýnýn sebeplerinden birisidir.Bu durum tahkiki deðil ama bir alýþkanlýðý ifade eden ve adeta refleksleþmiþ taklidi bir durumdur.

Harry Potter romanlarýnda rastladýðýmýz aslýnda Kilisenin kutsal dili olan Latince kullanýmlara da deðinmeden geçemeyeceðiz.Bugün yediden yetmiþe pek çok gencimizin dilinde dolaþan bu terimler yeni roman ve filmlerle hücuma devam ederlerse, dilimizi de baþkalaþtýrabileceklerdir.Örneðin Ruh Emicileri kovmak için kullanýlan “Expecto Patronum” kelime grubu zorda kalan çocuklarýn sýkýntý dile getirmek için kullandýklarý bir deyime dönüþebilir.Bugünün çocuklarý da bu gibi dillerine yerleþen deyim ve terimleri gelecek kuþaklara aktarabilirler.

JK Rowling baþarýlý bir þekilde Fantastik dünyayý kullanarak tüm dünya çocuklarýný hatta insanlarýný kuþatacak yeni bir ortak dil oluþturma yolunda ilerliyor.Bu ortak dil Avrupa için ne kadar meþruysa bizim için o kadar imkansýz bir dildir.Çünkü bu oluþturulan fantastik dil Yunan Mitolojisinin ve Kilise Latincesinin kökleri üzerinde yükseliyor.Bu iki temel de bize yani Türklere göre merduttur yani kabul edilmesi imkansýzdýr.Ýsterseniz bazý örnekler vererek bu imkansýzlýðý ve kan uyuþmazlýðýný açýkça gösterelim.

“Expecto Patronum” Latince “Umuyoruz Baba” yani daha derin yapýda “Bizi Kurtar Baba” anlamýna geliyor.Bu durumda Hýristiyanlýk inancýnda var olan “Baba-Tanrý” inanýþýnýn bir yansýmasýný açýkça görüyoruz.Bu romanda geçen kahramanlardan birisi olan Argus, Yunan mitolojisinde geçen Zeus’un karýsý Hera’nýn yardýmcýlarýndan birisinin adýdýr. Hermione, Yunan mitolojisinde Troyalý Helen ve Menelaus'un kýzlarýnýn adý olarak geçiyor. Hippogrif, Hippo yunanca 'ippos' dan gelir, ve 'at' demektir, 'grif' ise 'griffin' denilen kuþ adýdýr.(http://www.dizifilm.com/forum/showthread.php?t=1374&page=77)

Hogwarts’ýn ambleminde yazýlý olan “Draco Dormiens Nuquam Titilandus” tamamen Latince bir cümledir ve "Uyuyan bir Ejderhayý Sakýn Gýdýklama" anlamýna gelmektedir.Bu gibi Latince ve Yunanca kelime gruplarýnýn, mitolojik unsurlarýn, gençlerimizin; çocuklarýmýzýn dilleri, kültürleri üzerinde ne gibi tesiri olabileceðini sanýrým fazlaca açýklamaya gerek yok. (http://en.wikipedia.org/wiki/Hogwarts)

Bu yazýmýz kuru bir yakýnma yazýsý deðildir.JK Rowling’in ve Çaðdaþ Fantastik Ýngiliz Edebiyatý’nýn bu baþarýsýný küçümsemek de haddimiz olamaz.Ya da bir edebiyatçý olarak Harry POTTER roman ve filmlerini yasaklayalým da asla diyemeyiz.Bunu diyenlere de karþý çýkarýz. Aksine tüm okuyucularýmýzýn bu roman serilerini okumasýný Harry Potter filmlerini de seyretmelerini tavsiye ederiz.Bize düþen kendi düþünce dünyamýza zýt bir anafora bizi sürüklese de bu baþarýsýndan ötürü JK Rowling’i tebrik etmek olacaktýr.Bunun aksi ise hangi isimle anýlýrsa anýlsýn soðuk bir kýskançlýktan baþka bir þey deðildir.Bizim önerimiz daha gerçekçi bir öneri olacaktýr.Aslýnda bu öneri acýmasýz bir öz eleþtiriyi de içinde barýndýran yapýcý bir öneri olacaktýr.

JK ROWLÝNG kendi Avrupai ve Kiliseye dayalý kültüründen Fantastik bir dil ve dünya oluþtururken biz ne yapýyorduk?Bizim mazimiz hayal yönünden çok mu kýsýrdý da batý fantastik dünyasýný taklide çalýþýyorduk her fýrsatta?Kahramanlarýmýz, mekanlarýmýz her þey batýdan ithaldi.Özgün kahraman ve mekanlarýmýzýnsa hiçbir kültürel ve tarihi derinliði yoktu.Uyduruk bir dünyaydý oluþturulan bu felsefesiz öz geçmiþsiz dünya.JK Rowling’in Harry’sinin gücü nereden geliyordu bunu anlayamadýk?Onu ve onun gibi batýlý yazarlarý taklitten baþka bir þey de yapmadýk.JK Rowling’in kendi Kültür dünyasýný evrenselleþtirme çabasýnýn binde birini kendi rengarenk kültür dünyamýz için göstermedik.

Geçmiþimizin, Batýnýn kurak hayal alemlerini de sulayan hayali zenginliklerini romanlarýmýza yeniden taþýmayý bir baþarabilseydik, tüm dünya çocuklarýnýn bizim Hayali Kahramanlarýmýzla coþtuðunu görecektik.Bizim çocuklarýmýzýn bugün Latince ve Yunanca kelimeleri, terimleri ya da mitolojik öyküleri ezberlemeleri gibi dünya insanlarýnýn da Türkçe (Osmanlý Türkçesi de olabilir) kökenli terim ve kelimeleri özümsediklerini, bizim kültürümüzün aydýnlýk limanlarýna yanaþtýklarýný müþahede edecektik.

Peki kendi fantastik dünyamýzý inþa faaliyeti için geç kalmýþ sayýlýr mýyýz?Bu soruya samimiyetle “Hayýr” cevabýný verebiliriz.Hayal gücünün projeksiyonlarý ve kurgu boyutlarý sonsuz açýlýmlara sahiptir.Sonsuz ya da sonsuzu yutacak büyüklükte olan hayal midesi, elbette sýnýrlý sayýda birkaç hayal mahsulüyle doyurulamaz.Bu da demektir ki hayal midesini doyuracak sonsuz sayýda fantastik dünyalar, kurgu hayatlar, bu dünyanýn aþçýlarý sayýlabilecek olan yazarlar tarafýndan avlanmayý, piþirilip ruh midelerine servis edilmeyi beklemektedir.Bu bakýþ açýsýyla bakýldýðýnda Harry Potter’in fantastik dünyasý ne sondur ne de yeni bir baþlangýçtýr.

Dünyaya Binbir Gece Masallarýný, Kelile Dimne’nin Fabllarýný ve pek çok fantastik hikayeyi, kahramaný armaðan eden edebiyatýmýzýn mimarlarý Harry Potter’in olmazsa olmaz temellerinden olan Phoenix yani Zümrüd-ü Anka’yý o sonsuz hayal güçleriyle inþa etmeyi baþarabilmiþlerdir.Tom ve Jerry’nin temellerinde Kelile ve Dimne’nin fabllarýnýn olmadýðýný kimse söyleyemez.Ya da Ev Cini Dobby’nin þahsýnda tezahür eden Ýtaatkâr ve iyiliksever Cin anlayýþý Alaattin’in sihirli Lambasýndan çýkmamýþ mýdýr ilk olarak?Veyahut da Harry Potter romanlarýnda sýklýkla rastladýðýmýz Devler, bizim binlerce yýllýk geçmiþe sahip Tepegözlerimizin ve devlerimizin soyundan deðil midir?

Gerçekte batýnýn fantastik dünyasýný teþkil eden bütün o mumyalar, þeytani güçler, periler, iyi kahramanlar zaten bizim imal ettiðimiz bir fantastik dünyanýn Batýca devamýndan ibarettir.Bilhassa Haçlý Seferleriyle birlikte bizim topraklarýmýzý sömüren batý, fantastik dünyamýzýn öðelerini de akýl heybelerinde saklayarak kaçýrmýþlardýr.Günümüzde Batýlý yazarlar Doðunun münbit ve velud hayal dünyasýndan daha çok istifade ediyorlar.Hatta dünya klasiklerinin bazýlarýnda doðu edebiyatýnýn derin tesirleri, ilhamlarý açýkça görünüyor.Bu durumda kendimizi küçük görmeye ve baþkalarýnýn baþarýlarýný da nazarýmýzda küçültmeye hiç gerek yok.Vaktiyle geliþtirdiðimiz Menkibe Kurgu Roman baþlýklý yazýmýzda kendi fantastik dünyamýzý nasýl inþa edebileceðimizin bazý arayýþlarýný ortaya koymuþtuk. (http://www.gokselihtilal.com/menkýbe.htm) Bu nedenle bu konu üzerinde daha fazla durmayacaðým.

Harry Potter benzeri Fantastik içerikli romanlarýn baþarýlarýný görüp hayýflanmak ve keþke bataklýklarýna sürüklenmek yerine, tüm ihtiþamýyla geçmiþimizin ufuklarýnda beliren hatta batýnýn yazýn dünyasýný bile aydýnlýklara boðan kendi hayal dünyamýzýn zenginliklerinden istifade etmeliyiz.Kendi Hayali Edebiyatýmýzý eldeki malzemeleri daha bir iþleyerek, parlatarak ve onararak yeniden inþa etmeliyiz.Böylelikle dünya insanlarýnýn tümüne hitap edecek evrensellikte eþsiz yapýtlar oluþturabiliriz.

Bizim eserlerimizin mekanlarý Ýngiltere’nin þehirleri deðil ama Ýstanbul, Erzurum ya da Semerkant olacaktýr.Mimari tasvirlerimiz Selçuklu ve Osmanlý mimarisinin muhteþem uyumunu yansýtacaktýr.Bizim romanlarýmýzda büyüler, sihirler deðil de kerametler, mucizeler söz sahibi olacaktýr.Romanlarýmýzla geliþtireceðimiz Fantastik dünyamýzýn Ortak Dilinin yelpazesi, Orta Asya Türkçesinden Selçuklu ve de Osmanlý Türkçelerine hatta Arapça ve Farsça bazý terimlere kadar uzanacaktýr.Belki de bir Ýngiliz Çocuðu “Mevlana” adlý kahramanýn birbirinden fantastik olaylarýyla mutlu olabilecektir.( www.gokselihtilal.com) Olaylarýmýz Çifte Minareli medresede veya Tac Mahal’de veyahut da Süleymaniye Camiinde geçecektir.Fantastik Dünyamýzý bütün bütün yerlileþtireceðiz.Hayal dünyasýnýn merkezi olan doðuya yöneleceðiz.

Bütün bu amaçlarýmýza ulaþmak için hiç kimsenin ve hiçbir kültürün baþarýsýný kýskanmamýza, bu baþarýlarý adaletsizce eleþtirmemize gerek yoktur. Yapacaðýmýz iþ basittir. Öncelikle biz kendi tembelliðimizi eleþtireceðiz.Ardýndan zaferlerle dolu bir geleceðin kahraman mimarlarý olarak ellerimize kalemlerimizi, kâðýtlarýmýzý alacaðýz; kendi Fantastik dünyamýzý inþa edeceðiz.Bizim samimi olduðumuzu, eserlerimizin tam da kaynaðýndan, Fantastik dünyanýn doðduðu topraklardan fýþkýrdýðýný gören dünya insanlarý, sunduðumuz ab-ý hayattan kana kana içmek için eserlerimizin etrafýnda pervane olacaklardýr.Biz ise baþarýlarýmýzla asla þýmarmayacak, insanlýðý karanlýklardan kendi aydýnlýðýmýza ulaþtýrma arzusuyla yanýp tutuþarak, oluþturduðumuz fantastik dünyanýn kýyýsýna köþesine yapýþýp sonsuzlaþacaðýz.