Gündemde tartýþma konusu olan olay, Suudi Arabistan Prensinin Ilýmlý Ýslam’a geçeceðiz ifadesini kullanmasý olmuþtur. Bunda ne kadar samimi olduklarýný veya belirtilen düþüncenin gerçekten Kuran-ý Kerim'e uygun olup olmadýðýný anlamak için Ýslam'ýn temel kaynaklarýna bakmak gerekir.
Bir düþünce veya inancýn niteliklerini belirleyen temel yapýlar, kutsal kitaplar baþta olmak üzere teorikleþtirilmiþ siyasal manifesto veya tüzüklerdir. Ayný zamanda bunlarýn gerçek hayatta ne kadar uygulanýp uygulanmadýðý, söz konusu ilke ve þartlara inanan toplumlarýn yaþamlarýna bakarak bir sonuca varabilir.
Ancak konu Ilýmlý Ýslam olduðundan, Ýslam'ýn temeli olan Kuran-ý Kerim'deki bilgiler incelemeden bir sonuca varmak, insanýn hata ihtimalini yükseltir. Bu bakýmdan Ilýmlý Ýslam mümkün müdür, mümkünse bugüne kadar neden hayata geçilmemiþtir? Sorularýnýn cevabý büyük önem taþýmaktadýr.
Eðer Kuran'da Ilýmlý Ýslam'la ilgili Ayetler yer alýyorsa bu güzel bir geliþme olarak deðerlendirilebilir. Þayet Kuran'da böyle bir ifade yoksa, Ilýmlý Ýslam'dan bahsetmek, Ýslam toplumuyla alay anlamýna gelir.
En az dört ayrý yazarýn Kuran-ý Kerim'in Türkçe meallerinin yanýnda, ayrýca 8 Ciltlik Kuran Ansiklopedisini incelemiþ birisi olarak Ilýmlý ve Radikal Ýslam’la ilgili þunlarý ifade edebilirim.
Aslýnda Kuran'da Ilýmlý ya da Radikal Ýslam diye herhangi bir ifade söz konusu deðildir. Ilýmlý kelimesinin Arapçasý; mutedil þeklinde olsa da, bu demek Ilýmlý Ýslam anlamýna gelmemektedir. Mutedil kelimesi, Ýslam'ýn þekli ve konumunun dýþýnda normal iliþkiler için kullanýlan sýradan bir ifadedir.
Ayný þekilde Radikal Ýslam diye bir ifade de bulunmamaktadýr. Radikal’ýn Arapçasý; mutaasýp, baðnaz þeklindedir. Bu kelimeleri Ýslam zaten kabul etmemektedir. Çünkü Ýslam kendisini ne mutedil ne de baðnazlýk vb. þeklindeki ifadelerle tanýmlanmasýna þiddetle karþýdýr.
Kuran'da daha çok radikal kelimesinin yerine geçecek ifadelerse kýsasa kýsas, intikam, idam, cihat þeklindedir. Bu bakýmdan Ýslam içerisinde yaþanan çatýþma ve savaþlardan dolayý, yabancýlarýn ifade ettikleri Radikal Ýslam veya Ilýmlý Ýslam yakýþtýrmasý Kuran-ý Kerim'e tamamen aykýrý düþmektedir. Ancak yabancýlarýn Ilýmlý ya da Radikal Ýslam þeklinde nitelendirmeleri yine de durup dururken icat edilmiþtir.
Kuran-ý Kerim'i doðru ve ciddi þekilde Türkçe meallerini anlayarak okuyan her insanýn göreceði gibi, Ýslam'da iki temel inanç, ibadet ve yaþam anlayýþý vardýr. Bunlar Emevi Sünni Ýslam ile Þii Haþimi Ehlibeyt Ýslam düþüncesidir. Temel bu iki Ýslam anlayýþýnýn kaynaðý olan Kuran-ý Kerim'e baktýðýmýzda þu gerçekleri görmekteyiz.
Gerek Sünni gerekse Þii Müslümanlarýn Ýslam'ýn ibadet ve þartlarýyla ilgili günlük namaz sayýsýnýn dýþýnda hiçbir farklýlýk bulunmamaktadýr. Buna raðmen Müslümanlarý radikalleþtiren olaylarýn Taht (Halifelik) kavgasýndan baþladýðýný rahatlýkla söylemek mümkündür.
Ýslam'da Halifelik demek, Ýslam dininin uzandýðý tüm alanlarýn maddi ve manevi sahibi ve temsilcisi olmak demektir. Bu da her þeyden önce Ýslam inanç, ibadet ve yaþam þeklini ortaya çýkaran Hz. Muhammed'in kan baðýyla soyunu devam ettiren üstün soylularýn arasýndaki güç ve yetki çatýþmasý anlamýna gelmektedir.
En can alýcý tarihi kaynaksa, Ýslam'ýn her üç Halifesinin suikastle öldürülme olaylarý, Hz. Muhammed'den sonra Ýslam’a inanmýþ görünen kiþi ve mezheplerin amaçlarýnýn ne olduðunu açýk þekilde göstermektedir.
Hükmetmek veya egemen olmak isteyen Sünni ve Þii Arap Aristokratlar baþta olmak üzere, sonradan bu makama kendisini layýk gören farklý kiþi ve oluþumlarýnda iþin içerisine girmesiyle, Ýslam’da radikalleþme sýnýrlarý aþmaya baþlamýþtýr.
Ve böylece en iyi Ýslam'ý ben temsil ederim, benim emrettiðim þekilde ibadet ve yaþam Ýslam'a en uygunudur deyip, önce kendi aralarýnda sonrasýnda farklý tüm inanç ve düþünceleri fasýk ve deðersiz saymakta hiçbir sakýnca görmemiþlerdir.
Bugüne kadar yaþayan Ýslam toplumlarýnýn gerek doðrudan gerekse dolaylý Þeriat yönetimlerine bakýldýðýnda, kendi mezhepsel farklýlýklarýna dahi ýlýmlý davranmadýklarýný söylemek haksýzlýk deðildir. Yaþananlardan da anlaþýlacaðý gibi radikalleþmenin temelinde maddiyat baþta olmak üzere, din ve üstün soy milliyetçiliði mevcuttur. Þimdi Ilýmlý Ýslam'ý kime, neye göre ve nasýl tarif etmek gerekir?
Ýslam'ýn tek ve en büyük kaynaðý olan Kuran-ý Kerim'in Surelerinden Bakara, Ahzab, Fatiha, Al-i Ýmran, Mücadele, Nur, Isra, Maide, Tevbe, Enfal, Talak, Cin, Kureyþ, Kafirin gibi hemen hemen tüm Sure Ayetlerinde, Ýslam'ýn hükmünü kabul etmeyen ya da uymayanlarla savaþýnýz der. Bu vb. düþünceler, Ilýmlý Ýslam anlayýþýna engel deðil midir?
Ayný þekilde kadýnýn erkekten eksik olduðunu, bir kýzýn ergenlik çaðýna adým atar atmaz kendi iradesinin dýþýnda, babasý veya aile büyüðünün istediði üzerine evlendirilmesi. Evlenen kadýnýn kocasýna karþý gelmesinin ya da birçok isteklerine itiraz etmesi durumunda, kocasýnýn her türlü eza ve cezayý vermesini emreden ifadeler Ilýmlý Ýslam olabilir mi?
Ýslam'ýn dýþýndaki tüm din, inanç ve düþüncelerin fasýk, bunlara inanarak yaþayanlarýn kâfir olduklarýný, Ýslam'a göre inanmayýp, ibadet etmeyen ve çalýþmayanlarýn her þeylerinin haram olduðunu yazan ayetlerin varlýðý hangi Ýslam'a iþaret etmektedir? Lütfen birileri Kuran-ý Kerim'e göre bu ifadelerin ne anlama geldiðini açýklasýn.
Suudi Arabistan Prensi ya da baþka bir Müslüman kiþinin Ilýmlý Ýslam'dan veya Demokratik Ýslam'dan bahsedebilmek için, bizim bilmediðimiz ya da göremediðimiz farklý Sure Ayetleri mi var da bu þekilde konuþmaktadýrlar.
Söz konusu Prens veya diðer Ýslami kiþilerin barýþçýl Ýslam düþüncesini herkese inandýrmasýnýn tek bir yolunun, Hýristiyanlýk ve Yahudilikte olduðu gibi artýk Ýslam toplumu da dini reform ve yenilenmeyi kabul etmekten geçmektedir.
Örneðin Hýristiyanlýk baþta olmak üzere Yahudilik bundan en az üç yüz yýl önce reform ve yenilenmeyi kabul etmeyip, eski radikal ve üstün soylular ýrkçýlýðýna dayanan düþünceyi sürdürseydi, farklý toplumlardan bu kadar saygý görebilir miydi? Kesinlikle mümkün deðildi.
Bu saygýya en büyük katkýyý saðlayansa, özellikle Hýristiyanlar arasýnda din, mezhep ya da çýkar çatýþmanýn son bulmuþ olmasýdýr.
Onun için Ýslam'ýn ebedi yaþamasýný isteyen Müslümanlar, Ýslam'ý tüm yönleriyle seviyeli bir biçimde tartýþmaya açmaktan korkmamalýdýrlar. Buna cesaret ettikleri andan itibaren, iþte o zaman Ýslam'a daha doðru þekilde inanýlacaktýr. Ilýmlý Ýslam'da ancak bu aþamadan sonra mümkün olabilir.
Baþta Suudi Arabistan Kral ve Prensleri olmak üzere, diðer tüm Ýslami oligarþik kiþi ve oluþumlar, el koyduklarý Ýslami maddi ve manevi kaynaklarý toplumlarýyla eþitçe ve hakça paylaþma düþüncesine sahip olunmadýkça, Ilýmlý Ýslam ya da Barýþçýl Ýslam'dan bahsetmek samimi ve gerçekçi görünmemektedir.

Cemal Zöngür