.

Türkiye’ de 1876 tarihinden beri ; Kânun- ý Esasiye ismi ile baþlayýp, daha sonra, 1921’ de Teþkilât- ý Esâsiye Kanunu, Cumhuriyetin kuruluþu ile 24 Mayýs 1924’ te kabul edilen, daha sonra, 27 Mayýs 1961’ de, ondan sonra da 7 Kasým 1982’ de kabul edilen bütün Anayasalarýmýzýn “MÜLKÝYET HAKKI” üst baþlýklý maddelerinde, mülkiyet hakkýnýn “ kutsallýðý ve dokunulmazlýðý” na hassasiyetle vurgu yapýldýðý görülecektir.
Bu günlerde, Türkiye olarak, herhalde kamu oyunu meþgul eden en önemli gündem; “ Ayasofya Müze olarak mý kalsýn; yoksa tekrar Camii olarak mý hizmet versin?” sorusunun cevabýdýr.
Konunun ; Bakanlar Kurulunun 1935’ de tek taraflý bir kararý ile müzeye çevrilen Ayasofya’ nýn, o tarihte yürürlükte olan ve Ýsviçre Medeni Kanunu’ ndan adapte edilen, 4 Ekim 1926 tarih ve 743 sayýlý Türk Medenî Kanunu’ nun “ Aynî Haklar” bölümündeki ve yine o tarihte yürürlükte olan, Tapu Sicil Nizamnamesi hükümleri ve Tapu Sicili konusunda, anlaþmazlýða düþen Medenî Hukuk Profesörlerinin dahi, görüþüne müracaat edip, onun verdiði “ mukteza” larý kabul ettikleri, rahmetli Hocam, Tapu Kadastro Genel Müdürü Galip Esmer Bey’ in, 1060 sayfalýk dev eseri, “ MEVZUATIMIZDA GAYRÝMENKUL HÜKÜMLERÝ” isimli, 1960’ lý yýllarda yazýlmýþ ama, hâlen bir baþka eserle aþýlamamýþ kitabýndaki bilgiler çerçevesinde deðerlendirilmesinin uygun olacaðýný düþünerek, bu konuyu inceleme cür’etine giriþtim.
Kadastral iþlemleri yapýlýp, Tapu kütükleri tanzim edilmiþ bir beldede, gayrimenkul mülkiyetinin, ya da mülkiyetin gayri aynî haklarýn, rýzâi ya da kazâi olarak el deðiþtirerek edinilmesinin, tartýþmasýz tek göstergesi “TAPU SENEDÝ” dir. Ýster özel þahýs veya tüzel kiþi, herhangi bir arazi, arsa, yada binaya iliþkin bir tapu senedine sahip ise, onun mülkiyet hakký, ancak ve sadece bunun yine Tapu Sicil Müdürlüðü nezdinde, karþýlýklý rýzayý beyân eden bir temlik ile takrir sonrasý “icap-kabul” ün, ” Resmî senet” e imza ve bunun “ Tapu Kütüðüne” tescil edilmesi ile, hukukî bir deðer kazanýr.
Gayrimenkul mevzuatýnda, yukarýdaki rýzaî iþlemlerin dýþýnda, herhangi bir karþýlýklý akdi gerektirmeyecek, özellikle, kamu yararý söz konusu olduðunda , ilgili idarenin “ istimlâk” hükümleri çerçevesinde, tescilsiz ve tek taraflý iradesi ile edinebileceði , hususlar da sayýlmýþtýr. Ancak bu iþlemlerin dahi, kullanýlabilir bir hak haline gelebilmesi için, o gayrimenkulle ilgili olarak, gerekli bedelin, mal sahibi adýna, ilgili bankaya yatýrýlýp, vergi vb. diðer iþlemlerin de yerine getirilip, önceki mülkiyet hakký sahibinin de bunu kabulüne dair Tapu’ da yapýlacak, bir yazýlý sözleþme þartý vardýr.
Kaldý ki, tapu senedinde Ayasofya’ nýn vasfý hâla AYASOFYA CAMÝÝ ÞERÝFÝ olarak kayýtlýdýr.
Her hangi bir sade vatandaþ dahi, kendi adýna tapuda “ mesken” olarak kayýtlý binasýný “ iþyeri “ olarak kullanamazken, Ayasofyanýn müze olarak kullanýlmasý da, affedilemeyecek, bir göz yumma, bir idare-i maslahatýdýr.
Ayasofya’ nýn, “ müze “ yapýlmasýnda böyle bir prosedür uygulanmýþ mý ? Göremiyoruz.
Aksine, sanki ülkede bir Anayasa, Medenî Kanun, Tapu Sicil Mevzuatý vd. hukuki metinler ile diðer hukukî teminatlar yokmuþ da, feodal bir yapý hüküm sürercesine, 1935 yýlýnda Bakanlar Kurulu’ nun, birkaç cümlelik tezkeresi ve sonunda “böyle oluna “ buyurganlýðý ile yaptýðý tasarrufun, hiçbir hukukî dayanaðýnýn olmadýðý, gün gibi ortadadýr.
Bu sebeple, Ayasofya’ da Devlet’ in, 85 senedir, Kültür Bakanlýðý eliyle kullandýðý intifa ve iþletme hakký, her türlü hukukî dayanaktan yoksun ve tamamen fuzulî iþgal mahiyetindedir.
Ayasofya’ nýn Tapu maliki vakfýn tüzel kiþiliði, hâlen mevcut ve ayrýca Kapalýçarþý’ nýn da maliki ve tasarruf sahibidir.
Vakýf Mütevelli Heyeti’ nin hâlen bu durumu kabullenmesi de , görev ihmali addedilecek bir kayýtsýzlýktýr.
Onlarýn, bu gün 85 yýllýk bu mülkiyet gaspýna, onca yýllýk iþgalin, gecikme bedelleri ile , müzenin günlük giriþ bedellerini baz alarak toplam ecrimisil bedelini taleb ederek , Kültür Bakanlýðý aleyhine davâ açmasý mevcut kanunlarýmýzýn öngördüðü en tabii haktýr.
Aslýnda bu iþin çözüm yeri, bu günkü mer’ i kanunlara göre Danýþtay vd. yargý kurumlarý deðildir.
Bu gün, þahsen benim, tapu ile sahip olduðum, Sultanahmet Meydanýnda 4 m2. lik bir büfemi, bir gün devlet bir kararname ile, benim deðil rýzamý almak, tebligat bile yapmadan ve hiçbir bedel ödemeden, meselâ onu “Turizm Danýþma Bürosu” yaptýðýný ferman eylese idi, Ýstanbul Valiliði’ ne , bir dilekçe ile müracaat ederdim ve talebim þu olurdu :
“ 4.12.1984 tarihli, 3091 sayýlý, TAÞINMAZ MAL ZÝLYEDLÝÐÝNE YAPILAN TECAVÜZLERÝN ÖNLENMESÝ HAKKINDA KANUN uyarýnca, tapu senedi ile kayden maliki bulunduðum gayrimenkulümün üzerindeki fuz’ulî iþgalin kaldýrýlýp, tekrar tasarrufuma iadesi hususunda gereðini arz ederim.
Saygýlarýmla…"


Salih Zeki Çavdaroðlu
11 Haziran 2020

https://ferahnak.wordpress.com/2020/06/11/ayasofya-nin-85-senedir-muze-olarak-kullanilmasi-acikca-mulkiyet-hakki-ihlalidir-yani-tapu-kaydi-nin-mulkiyet-sahibi-ve-vasfi-nin-devlet-tarafindan-bir-hak-gasbi-fiilen-degistirilme/