Bir Trompet Dolusu Maffycik…

Seval Deniz Karahaliloðlu

Ufacýk tefecik, bir trompet dolusu Muffycik.
Bir insan bu kadar þirin ve tonton olabilir mi?
‘Geçerken uðradým, havasýný beðendim, bari iki trompet partisi çalayým dedim’ edasýnda sahneye çýkan,
Dünyanýn en doðal ve rahat adamý þu Muvaffak Falay.
Siz bilmezsiniz belki ama ‘Ahmet’ adýnýn atlanmasýna fena içerliyor, ona göre.
Bir þeyi öðrenecekseniz tam olarak öðrenin öyle deðil mi?
Yani, Ahmet Muvaffak Falay olarak.
Dünyanýn tanýdýðý isimliyle Muffy yani.
Þu bizim Ýzmir Karþýyakalý Muffy,
Hani Dizzy Gillespie’nin bile baþýný döndüren ve hemen her yerde sayýsýz defa tekrarlanan ve artýk bir darb-ý mesel haline gelen laflarýn ithaf edildiði bizim Muffy.
O dönem en çok okunan caz dergilerinde, Dizzy’nin þu lafý çarþaf çarþaf yayýnlanmýþtý. ‘Türkiye’de öylesine ‘muhteþem’ bir trompetçi tanýdým ki, çalýþý en az Miles Davis kadar iyi’.
Bu sözler bizzat Dizzy Gillespie’nin kendisine ait.
Çünkü Muffy trompeti, diðer sýradan müzisyenler gibi onun yüzüne doðru deðil, ruhuna doðru üflemiþti.
Bizim Muffy daha sonra hepsi ile dost oldu zaten.
Baþta, tanýþtýklarý ilk andan itibaren trompeti ile büyülediði Dizzy Gillespie olmak üzere, Miles Davis, Thelonious Monk, John Coltrane, Kenny Clarke, Francy Boland, Ake Persson, Quincy Johnes, Benny Bailey ve cazýn diðer efsane isimleri…
Bakmayýn siz onun mütevazýlýðýna.
Hakikaten, bütün efsaneler, dehalar bu kadar doðal ve içten midir?
Yoksa bu özellik sadece Muffy’ye has bir hikmet mi?
Her þey bir yana, baþýnda kasketi ile sahneye çýkan,
Muhtemelen hepimizin tonton büyük babasý olmaya aday bu sevecen, bu içten adamýn çizdiði bu çokça tanýdýk ve sýcak tablo, trompet çalmaya baþlamasý ile bir anda tuzla buz oldu.
Trompetten yayýlan Tanrýsal ezgilerin yarattýðý ilahi atmosfere kapýlanlar bir an neye uðradýklarýný ciddi bir biçimde þaþýrdýlar.
Bu ses, havaya uçuþan sonra da tam yüreðimizi hedefleyen notalarýn sahibi, þu ufak tefek adam olabilir mi?
Hadi caným sizde, olamaz.
Bal gibi olur.
Eðer o adam, caz tarihini yazanlardan ve hala yazmakta olanlardansa ve dahasý yaþayan dehalardan biriyse bal gibi de olur.
Ýþte Muffy, böyle tonton bir edayla kalbimize giriverdi.
Sanki kendi evinin oturma odasýndaymýþçasýna gayet rahat, öylesine sallanan koltuðuna kurulmuþ ve ayaklarýný da yumuþacýk pufa uzatmýþ vaziyetlerde, yüreciðimizin odacýklarýndan birine, bir daha hiç çýkmamacasýna yerleþti.
Ýþte öylesine, kalbimizin tellerine böyle saka kuþu misali kondu,
Orada, kendi bildiðince þakýdý.
Bize bildiði hikayelerden, komik, acýklý ama hep sýcak, týpký kendisi gibi sýmsýcacýk hikayelerden bahsetti.
Zaman zaman Muffy, trompeti ve biz (fazla deðil caným bir salon dolusu insan) pamuktan bir bulutun üzerine kurulduk,
O diyar senin, bu diyar benim Muffy’nin trompetinin anlattýðý öykülerde dolaþtýk.
Ah, ufacýk tefecik bir trompet dolusu Muffycik sen ne yaptýn?
Þimdi biz senin o ilahi notalarla örülmüþ öykülerine vurgun, yolunu gözleyip,
Pencere önü aþýklarý gibi bekleþip duracaðýz buralarda
Karþý kýyýlarda,
Hep düþüneceðiz.
Stockholm soðuk mudur?
Þimdi kimler Muffy’nin notalarýna sarýlýp, sýcak düþler ülkesine dalacak?
Acep o güzel ezgilerin bulutuna binip kimler dolaþýyordur o uzak diyarlarda deyip dertleneceðiz?
Ah, Muffycik o tonton dede tavýrlarýnla, elinde tuttuðun trompetinle, Dizzy Gillespie’nin bile dünyasýný deðiþtiren ezgilerinle, bizi de sonsuza dek deðiþtirdin.
Ýþte böyle, 11. Ýzmir Avrupa Caz Festivali, Ahmet Muvaffak Falay’ýn, Ýsmet Ýnönü Sanat Merkezi’nde verdiði ‘unutulmaz’ konserle baþladý.
Kaçýranlarýn yüreklerine indirmek gibi olmasýn ama Muffy’nin dediðine göre, bizi uçurduðu o programýn aynýsýný, bir hafta önce Stockholm’de çalmýþlar ve kayda almýþlar.
Yani, biz önümüzdeki aylarda piyasaya çýkacak olan ‘en yeni Muvaffak Falay albümünü’ ilk dinleyen ‘þanslý ölümlüler’ oluyoruz. Stockholm’dekileri saymýyorum. O soðukta, o adamlar buz tutup çoktaaaan ölmüþtür.
Dolayýsýyla, albüm kaydýndaki o muhteþem parçalara bakarak, gönül rahatlýðýyla, gelecek aylarda Caz Dünyasýnýn þöyle 9 þiddetinde sarsýlacaðýný söyleyebiliriz.

Gelelim size bir güzellik yapmaya. Muffy’yi kaçýrdýðýnýza çok üzüldüðünüzü biliyorum ama programýn geri kalanýný izleme þansýnýz hala var. Bu arada, programda son anda yapýlan yer deðiþikliklerini de düzeltilmiþ olarak son haliyle size bir kez daha sunmak istiyoruz.
Eveeet, karþýnýzda Ýzmir Kültür Sanat ve Eðitim Vakfý (ÝKSEV)’in organize ettiði 11. Ýzmir Avrupa Caz Festivali Programýnda yer alan gruplar, topluluklar hakkýnda eðlenceli bilgiler,
Festival programý, nasýl ulaþabilirsiniz ve daha neler, neler var.
Ah, keþke gitseydim ‘dememek’ için hala bir þansýnýz var.

Gelelim programýmýza, 18 Mart Perþembe günü, festivalin ikinci etkinliði ile festivalin ‘ilk’lerinden biri gerçekleþtirilmiþ oluyor. Yönetmenliði’ni Charlotte Zwerin’in yaptýðý ‘Straight No Chaser : Thelonious Monk’ filmi ile festival, sanat yelpazesini geniþleterek sinema sanatýný da bünyesine katýyor. Bebop tarzýnýn öncüsü Thelonious Monk’un hayatýný ve müzikal geçmiþini anlatan film, sanatçýnýn 1940’lardan itibaren baþladýðý müzikal yolculuðunun öyküsünü konu ediyor. Bir özdeyiþe göre, ‘Cazda hiçbir þey bir Monk bestesi çalmaktan daha güç deðildir’. 1950’li yýllarda onunla çalýþmýþ olan John Coltrane bu özdeyiþi þu sözlerle doðruluyor. ‘Eðer bir akor deðiþikliðini ýskalarsanýz, asansör boþluðuna düþmüþ gibi olursunuz’ diyor. New Yorker Dergisi yazarlarýndan Whitney Balliet de Monk’un uzun duraklamalarýnýn dinleyicide, ‘acaba stüdyoyu mu terk etti’ duygusu yarattýðýný, beklenmedik dönüþleri ve melodilerdeki gerilimi ise ‘merdivenin karanlýkta geçilemeyen son basamaðý’ gibi bir etki býraktýðýný yazar. Cazýn sýra dýþý müzisyeni Thelonious Monk’un sinemaya uyarlanan öyküsü, Akademi Ýksev’in Binasýnda gösterilecek olan film, ücretsiz olarak izlenebilir. Ýngilizce olarak gösterilecek olan filmin baþlama saati 19.00.

19 Mart Cuma Günü, caz tarihçisi, yazar Francesco Martinelli’nin konuþmacý olarak katýlacaðý “ Siyah-Beyaz Müzik; Caz” konulu bir seminer düzenleniyor. Gazeteci ve caz tarihçisi olan Martinelli, 1975 yýlýndan beri cazýn geliþimiyle yakýndan ilgileniyor. Ayný zamanda Siena Caz Arþivinin yöneticisi olan yazar, Siena’da Müzik Yaz Okulu’nda, caz tarihi, doðaçlama müzik, dil bilimi ve kayýtlý seslerin korunmasýyla ilgili dersler veriyor. Buna ek olarak, New York’ta New York Üniversitesi ve William Paterson Kolejinde ve Ýtalya’da bir çok konservatuar ve festivalde caz konulu dersler vermiþtir. Musica Jazz, World Music, Amadeus ve All About Jazz gibi dergiler ile All Music Guide ve Roots World gibi web sitelerine sürekli olarak yazan Martinelli, dört cilt monografik gramofon kaydý yayýnlamýþtýr. Ýstanbul Uluslararasý Caz Festivali’ne davet edildikten sonra Türk Müziðine ilgi duyan yazar, Türkiye’deki bir çok caz festivali ile ilgili makaleler kaleme almýþtýr. Akademi Ýksev Binasýnýn bulunduðu Eski Sayaç Atölyesi’nde verilecek olan seminer, ücretsiz olarak izlenebilir. Ýtalyanca’dan tercüme edilecek olan seminerin baþlama saati 17.30

Konserler dizisinin ikincisinde, 20 Mart Cumartesi günü Alman Topluluðu Café du Sport yer alýyor. Ýsmet Ýnönü Sanat Merkezi’nde sahne alacak olan grup, dört müzisyenden oluþuyor. Yaptýklarý müzikle zaman zaman hayal gücünün sýnýrlarýnda gezinen Cafe du Sport, kullandýklarý müzikal temalarda romantik baladlara da yer veriyorlar. Grubun aldýðý isimin hikayesi de, en az yaptýklarý müzik kadar eðlenceli. 2000’li yýllarýn baþýnda kurulan grubun üyeleri, müziklerinin geniþ kitleler tarafýndan dinleneceði konusunda o kadar da ümitli deðillermiþ. Sonuçta, cafelerde kahve içmeye gelen insanlara kendi müziðimizi yapmak zorunda kalabiliriz . Ýyisi mi gruba, muhtemelen müzik yapacaðýmýz yerin adýna uygun bir isim koyalým demiþler ve Cafe du Sport’u seçmiþler. Gel gelelim, olaylar hiç de düþündükleri gibi geliþmemiþ. Müzikleri o kadar çok sevilmiþ ki, ilk konserlerinde çýktýklarý sahneden bir daha hiç inmemiþler ve cafe hikayesi de çok hoþ bir espri olarak kalmýþ. Müzik dünyasýnýn ‘dört atleti’ olarak da tanýnan grup, dünya görüþlerini yansýttýklarý özgün müziklerini 20 Mart Cumartesi günü Ýsmet Ýnönü Sanat Merkezi’nde verecekleri konserle, sanat severlerle paylaþacak.

Ýtalyan Paolo Fresu Quintet, 23 Mart Salý günü, Ege Üniversitesi Atatürk Kültür Merkezi’nde verilecek olan konserle festival izleyicisi ile buluþuyor. Ýtalyan cazýndan örnekler verecek olan topluluk, özgün temalardan derlenmiþ bir programla izleyici karþýsýna çýkacak. Ýtalyan Cazýnýn önde gelen isimlerinde olan toluluk þimdiden Avrupa cazýnýn ‘olmazsa olmazlarý’ arasýnda yer alýyor. Bu kadar iddialý bir noktaya gelmek için Paolo Fresu trompet çalýþmalarýna ta 11 yaþýnda kasaba bandosunda baþlamýþ. Deyim yerindeyse ‘iþi çok sýký tutmuþ’ olacak ki Avrupa Cazý denince akla gelen birkaç isimden biri olmayý baþardý bile. Çeþitli uluslar arasý festivallere katýlan grup, 2000 yýlýnda, ‘Musica Jazz’ dergisinin verdiði ‘Top Jazz 20’de en iyi kayýt ödülünü, trompet ustasý Enrico Rava ile kaydettiði ‘Shades of Chet’ ile almýþtýr.

Sabina Hank Trio, Avusturya cazýnýn seçkin isimlerinden. 24 Mart Çarþamba günü, Ege Üniversitesi Atatürk Kültür Merkezi’nde sahne alacak olan grup modern caz anlayýþýyla yaptýklarý bestelerden örnekler sunacak. Grubun beyni Sabina Hank klasik müzik eðitiminden geliyor. 5 yaþýnda Mozarteum Yüksek Okuluna baþlayan sanatçý, orada 13 yýl klasik piyano eðitimi aldýktan sonra, Linz’teki Bruckner Konservatuarý’nda caz þan eðitimi ve piyano eðitimi gördü. 1990 yýlýnda ‘Steinway’ yarýþmasýnda birincilik ödülü alan sanatçý, uluslararasý festivallere katýlýyor ve ayný zamanda film ve tiyatro müzikleri de yapýyor. 2001 yýlýnda Quinton Dergisi, ‘Blue Moments’ eseri için ‘Sessiz ve yoðun, parlak ve güçlü. Yaþanmasý gereken bir tarz ve renk’ yorumunu yapmýþtýr.

Yunan’lý grup Nikos Touliatos ve Percussive Ensemble Echodrasi     , 26 Mart Cuma
Günü, Ýzmir Sanat Büyük Salon’da geleneksel folk ezgilerinden klasik caza uzanan renkli bir program sunacaklar. Geleneksel Yunan Müziðinden, klasik caza, blues’dan çaðdaþ temalara kadar faklý müzikal temalarý kullanan grup, hoþ bir esinti getirecek. Touliaos’un konserleri sadece müzikal açýdan deðil görsel olarak da çok zengin bir þölene dönüþüyor. Çaðdaþ, geleneksel yada sýra dýþý çalgýlarý ile sahne alan sanatçý, elektronik aletler, makineler, nesneler, ‘ben bunu bir yerlerden hatýrlayacaðým dedirten’ gündelik yaþamýn bir kýyýsýna sýkýþmýþ olan aletleri kullanarak gerçek bir þov sunuyor. Vurmalý çalgýlar üzerine ustalaþan sanatçý, Antik Yunan Tragedyalarýna, Charlie Chaplin’in sessiz filmlerine de müzikler yapmýþ. Touliaos 26 Mart günü Ýzmir Sanat’ta vereceði konserle, damaklarda hoþ bir tat býrakacak.

Festivalin kapanýþ konserinde, 27 Mart Cumartesi günü, Fransýz Jacky Terrasson Trio yer alýyor. Paris’in romantizmini müziklerine aktaran Jacky Terrasson ‘un melodileri insanýn
beleðine kazýnan klasik aþk temalarýný anlatýr gibi. Modern zamanlarýn aþýðý Terrasson, Ege Üniversitesi Kampus Kültür Merkezi’nde caz severlere eðlenceli ama unutulmaz bir konser verecek. Cazýn þeytaný lakabýný da alan sanatçý bu adý, geleneksel malzemeyi aykýrý bir biçimde alaþaðý ederken, dinleyenlere keyif vermesiyle elde etmiþ. Kendi ‘þeytani’ stili içinde özgün olmayý baþaran Jacky Terrasson, New Yorker Dergisi tarafýndan, gelecek 30 yýl içinde, caz kültürünü etkileyecek 30 Grup arasýnda gösterilmiþ. Festivalin son konserinde cazýn þeytaný, kendine yaraþýr biçimde caz severleri, gençlerle ve ruhu genç kalanlarla bir araya getiriyor. Yani konseri, Ege Üniversitesi Kampus Kültür Merkezi’nde veriyor. Ruhu her daim canlý ve capcanlý olanlar ayný mekanda buluþacaklar.

Festival Biletlerini edinebilmek için 0232 482 0090 no lu telefon numarasýndan ve www.iksev.org adresinden bilgi alýnabilir.


11. ÝZMÝR AVRUPA CAZ FESTÝVALÝ
15 – 27 Mart 2004

2. Caz Afiþleri Yarýþmasý Ödül Töreni ve Sergisi
15 Mart, Pazartesi      - 17:30
Yer: Akademi ÝKSEV
Mithatpaþa Caddesi No: 138 (Eski Sayaç Atölyesi) Karataþ

Muvaffak “Maffy” Falay Quintet
16 Mart, Salý
Ýsmet Ýnönü Sanat Merkezi
Saat : 20.30

Film gösterimi “Straight No Chaser: Thelonious Monk”
Yönetmen, Charlotte Zwerin
18 Mart, Perþembe - 19:00
Yer: Akademi ÝKSEV
Mithatpaþa Caddesi No: 138 (Eski Sayaç Atölyesi) Karataþ
Giriþ: Ücretsiz / Dili Ýngilizce’dir

Seminer “ Siyah-Beyaz Müzik; Caz”
Konuþmacý: Francesco Martinelli, caz tarihçisi, yazar
19 Mart , Cuma - 17:30
Yer: Akademi ÝKSEV
Mithatpaþa Caddesi No: 138 (Eski Sayaç Atölyesi) Karataþ
Giriþ: Ücretsiz / Tercüme edilecektir

Café du Sport (Almanya)
20 Mart , Cumartesi
Ýsmet Ýnönü Sanat Merkezi
Saat : 20.30

Paolo Fresu Quintet (Ýtalya)
23 Mart, Salý
Ege Üniversitesi Atatürk Kültür Merkezi
Saat : 20.30

Sabina Hank Trio (Avusturya)
24 Mart, Çarþamba
Ege Üniversitesi Atatürk Kültür Merkezi
Saat : 20.30

Nikos Touliatos & Percussive Ensemble Echodrasi     (Yunanistan)
26 Mart, Cuma
Ýzmir Sanat Büyük Salon
Saat : 20.30

Jacky Terrasson Trio (Fransa)
Eðe Üniversitesi Kampus Kültür Merkezi
27 Mart, Cumartesi
Saat : 20.30

Tam :15 Milyon. Öðrenci, emekli ve 65 yaþ üstü:7.5 Milyon Lira.

Bilet Satýþ Merkezleri

ÝKSEV – Vakýf Merkezi 0232 482 00 90
ÝKSEV – Fuar Lozan Kapýsý 0232 482 03 08
D&R Agora – Balçova 0232 279 07 00
D&R Bornova 0232 343 32 32
D&R Alsancak 0232 464 10 15
Pan Kitapevi – Karþýyaka 0232 369 11 99
Telefonla BÝLETÝX 216 556 98 00

Ýnternet’te Bilet Satýþý www.biletix.com