Hava kapalý, deri ciltli sözlüðüm de. Havayý açamam ama sözlüðümü açabilirim. Elim þaþýrtýyor beni. Kitaplýk yerine pencereye gidiyor. Pencereyi açtýðým anda güneþi mi göreceðim? Pencereyi açtýðým anda bardaktan boþanýrcasýna yaðmur…


Elimi seyretmeye devam ediyorum. Çünkü elim benden baðýmsýz hareket ediyor. Odada kalmasý gerekirken yaðmur damlalarýnýn kapladýðý boþluða doðru uzanýyor. Görmek ve iþitmek duyularýyla birlikte hissetmeyi de tatmak istiyor belki. Yaðmurun gökyüzünden aþaðý düþüþünü üç boyutlu görüp, yaþamak… Fakat ne tuhaf, elim dýþarýda kalsa da kupkuru. Damlalar tam düþecekken ellerime, sanki taþ atýlmýþ da korkutulmuþ keklik sürüsü gibi havalanýyor tenimden. Garip bir yoksulluk bu. Elimde avucumda hiç bir ýslaklýk kalmýyor. Hava kapalý, deri ciltli sözlüðüm de. Havayý açamam ama sözlüðümü açabilirim. Elimi çaðýrýyorum. Kelimelere çaðýrýyorum parmaklarýmý. Artýk mevsim de döndü. Þimdi baþýma gelen ne varsa hepsini hayra yorma zamaný… “A” ile “Z” arasýnda gidip geliyor dünya. Ýki dünya arasýnda, bardaktan boþanýrcasýna yaðmur: “Önce” ve “Sonra”. Her þey bu iki kelime arasýnda. Art arda dizildiðinde “yaðmur” oluveriyor damlalar. Art arda gelen anlar belirliyor zamaný!

Sözlüðüm gözaltýnda. Týpký eski filmlerdeki gibi yüzüne ýþýk tutarak sorguluyorum.
Söyle bakalým! Nedir bu “zaman”?
-“Bir iþ veya oluþun içinde geçen süredir.”
Süre nedir peki?
-“Bir olayýn baþý ile sonu arasýndaki zamanýn parçasý.”
O halde parçayý da anlat!
-“Bir bütünden ayrýlan, ayrý sayýlan veya artakalan þeydir.”
Peki ya bütün nedir?
Sustu sözlüðüm… ve boncuk boncuk terler birikti alnýnda.
“Konuþsana!” diyerek ýþýðý tuttum tekrar gözlerine.
Kekeleyerek:
-“Eksiksiz, tam!”
Tam o anda kapým açýldý…
Paltolarýnýn yakasý kalkýk üç adam girdi odaya.
-“Âný yakalayan adam, tam adamdýr,” diye gürledi biri!
-“Zamanýn ne olduðunu kim bilebilmiþ! Ýþ deðerini bilmektir onun. Bir âný, tarihi an yaptýðýmýz zaman onun deðerini anlamayý öðrenmiþizdir.”
Ýkinci adam söz aldý;
-“Harekete geçmek için neyi bekliyorsunuz. Suyu geçmek için nehrin geçip gitmesini bekleyen saf köylü gibisiniz! Sonsuza kadar akacaktýr nehir.”
Ve üçüncü adam da suskunluðunu bozdu:
-“Ayný ýrmakta iki kez yýkanamayýz. Ýkinci kez girdiðimizde bu ýrmak artýk baþka bir ýrmaktýr.”
Sözlüðü istemsiz bir þekilde kapatýverdim. Çünkü gizemli bu üç kiþiyi sözlerinden tanýmýþtým:
Goethe, Horatius ve Herakleitos.
“Bir kaç sorum daha var” demeye kalmadan çýktýlar ve hýzlý adýmlarla kayboldular gözden. Pencereye koþtum. Ýyi de sorularým ne olacak! “Heyy! Nereye!” diye baðýrdým arkalarýndan. “Önce” ürkütücü bir aydýnlýk cevapladý beni, sonra korkutucu bir ses, sonra bir yaðmur gökle yer arasýnda hýþýrdayan…

Bir sanrý olmalý bu! “Önce” ve “Sonra”, uzaklýk ve hýzla anlamlanan…
Þimþek çaktýktan sonra mý gürlemiþti gök? Hani þimþek önce miydi, acaba erken mi dokundu omzuma? Ayný anda doðan bu iki görklü çocuk birbiri ardýndan fýsýldadý kulaðýma: “Tek bir zaman var kâinatta!”, “Ne duruyorsun! Tek bir zaman!” Demek geç kaldým. Bir ata ihtiyacým var o zaman. Shakespeare’in Kral Richard’ý gibi, “Bir at! Bir ata karþýlýk bütün krallýðýmý verebilirim!” Ve bütün yoksulluðumu. Der demez ýslak bir at yelelerinden ýrmaklar akýtarak ayaðýmý kesti yerden. Ama zamaným yok, lakin zamana doðru da hýzla yol almaya devam ediyorum. Kovaladýðým zaman ise yerinde duruyor. Kaçtýðým zaman beni takip ediyor. Gecenin içinde bütün canlar ya saatlerine bakýyor ya da saat oluveriyorlar. Ýnsanlar ezanlara ve çanlara kulak kesilmiþken, bitkiler ve hayvanlar da fosilleriyle zamaný söylüyorlar. Eski bir kilisenin saat kadranýnda “Ultima Forsan” yazýyor Latince, “Belki de Sonuncusu” Eski bir caminin duvarýnda da “Huve’l-Ezeliyyu el-Ebediyy” yazýyor Arapça, “O’dur Ezelî ve Ebedî olan.” Uzaktan görünüyor kale; iki de burcu var. Gecenin harmanisi düþmek üzere sýrtýndan. Vakit geçmeyi iyi biliyor. Kavuþmak üzere süvari surlarýna. Göz gözü iyi görüyor, insana ait her eylem barýnýyor çünkü burada. Kale deðil mücessem bir harita; iri taþlar gibi yapýþýk birbirine günler. Aylar fýrlatýlmýþ beyaz gülleler boþlukta. Her þey mevkut. Her þey devinmekte, önce ve sonra adlý iki kapak arasýnda. Vakti kaçýranýn eylemi yoðunlaþýp buharlaþýyor. Fakat bir türlü yaðmur olamýyor inse de yere. Ya da yaðsa ýslatmýyor yeryüzünü. Kadim lügatlerde zamana “mukadder” deniliyor. Belki de bu yüzden iki burcu var onun. Kâh zaferin kýrbacýyla yaklaþýyor atýma, kâh maðlubiyetin mahmuzlarýyla uzaklaþýyor benden.

Bir burcunda Târýk bin Ziyad, yaktýðý gemilerle aydýnlanan uygarlýðý seyrediyor. Diðer burcunda Ebu’l-Beka er- Rindî, sönen Endülüs’e yakýyor aðýtýný:
“Zaman deðiþmek bilmez kesin ölçülü ve hükümlüdür: Geri döner, paralar sahibinin zýrhýný, kýlýçlar ve kargýlar iIeri doðru iþlemez oldu mu…/ Kimi bir zaman sevindirirse, onu zamanlar üzer…/ Ýki burçlu bir kaleyse o, sevinç bir burcu, hüzün bir burcu.”

Saðlýcakla kalýn…