Anton Çehov - Vişne Bahçesi (Tiyatro)

Anya sizi sizden önceki atalarınızı hep mal mülk sahibi olmak bozdu.

yazı resimYZ

Anton Çehov'dan kısaca söz edecek olursak Çehov, 44 yıllık kısa yaşamına birçok tiyatro ve öykü metni sığdırmış Rus gerçekçiliğinin önemli yazarlarından biridir. Küçük bir taşrada doğmuş ve babasının baskıcı, otoriter tutumu altında bir çocukluk geçirmiştir. Moskova'da Tıp Fakültesini bitirip doktor oldu. 1904 yılında tedavi için gittiği Bodonweiler'de öldü.

Bu eser sanayileşmeye başlayan çarların egemen olduğu bir Rusya'da kaleme alınmıştır. Burjuva ve proleter sınıfın kesin çizgilerle birbirinden ayrıldığı o dönemin Rusya'sına gerçekçi bakış açısıyla yaklaşmıştır. Eser Andreyevna'nın çiftliğinde geçmektedir. Çehov Andreyevna tipinin aracılığıyla bilinçsizce tüketim yapan ve borç batağına batmış burjuvanın çaresizliğini, eylemsizliğini anlatmaktadır. Diğer yandan kurnaz tüccar Lopahin kendi çıkarlarını düşünen Andreyevna'nın bu çaresizliğinden yararlanıp bu çiftliğe ve görkemli " vişne bahçesi"ne sahip olmanın peşindedir. Çaresiz burjuva bu tüccardan medet ummaktadır ve tabi bir tüccar da bunu kendi çıkarları için kullanacaktır. Bir de okumuş öğrenci tipi olan Trofimov vardır. Trofimov da oyunda sosyal ve ekonomik eşitliği savunan aslında Çehov'un da bu düzenin değişmesine gönderme yaptığı tiptir. Eser bu üç düşünce ve eylem arasında oluşan çatışmalar çevresinde geçmektedir.

Eserin sonunda soylu ama ekonomik gücünü elinde tutamamış Andreyevna'nın çiftliğini kaybedip tüccara kaptırmasıyla sonlanır. Çiftlik yozlaşmış, yıpranmış Rusya'yı simgelemektedir. Tüccar bu çiftliği ve " vişne bahçe"sini ele geçirmiş, ağaçları kesip yerine yazlıklar yapmaya başlayacaktır. Eser " vişne bahçe"sinden gelen balta sesleriyle sona erer. Çehov burada da bekleneni veremeyen düzenin yıkılıp yerine yeni bir düzenin kurulacağına işaret etmektedir ve yaklaşık 15 yıl sonra da- tabi Çehov bunu görememiş- 1917 Ekim Devrimi olacak ve Sosyalist Rusya kurulacaktır.

Ozan İbrahim Vergili

Başa Dön