Ömer Akşahan
Bir kitabevine girdiğimde ne zaman çıkacağımı kesinlikle kestiremem. Hatta bir randevum varsa, çoğu kez zamanında yetişememe gibi bir sorun da yaşarım. Bu gerçek kitap severlerin sık yaşadığı bir olgu. İnsan orada adeta bir tapınağa girmişçesine huzurlu hissedebiliyor. Bu yazı, kitap haftası nedeniyle kaleme alınması zorunlu olan bir yazı değil elbet. Hani bazı kitaplar vardır, Beni mutlaka okumalısın ve okutturmalısın!der ya. Elimdeki eser işte böyle hacmi küçük, ancak anlamı çok büyük bir Baba Tahir Üryan kitabı hatta menkıbesi de denebilir.
Eseri Türkçeye kazandıran sayın Talat Sait Halmanın usta kaleminden Baba Tahirin aşk evrenine kısa bir yolculuğa çıkmaya ne dersiniz?
Baba Tahir Üryan kim? Hayatı hakkında ancak birkaç söylenceden öte bilgiye sahip olunmayan Baba Tahir Üryan sokaklarda çıplak dolaştığı için Üryan ve Meczup lakabıyla anılıyor. Ömer Hayyamdan (ölümü 1123) yaklaşık 100 yıl, Mevlanadan da (ölümü 1273) yine yaklaşık 150 yıl önce aşk üzerine yazdığı dörtlüklerle şöhret olmuştur. İranın Hemedan kentinde yaşayan Üryanın bazı belgelere göre ölüm yılı Hicrî 410dur (yaklaşık 1019-1020).
Selçuklu Sultanı Tuğrul Hemedana girmek üzereyken, üç pir yanyana duruyormuş orada. Tuğrul onları görünce birliklerine,Durkomutu vermiş. Atından inip pirlerin elini öpmüş. Çılgın görünüşlü Baba Tahir sormuş:Ey Türk, ne yapacaksın Allahın insanlarına? Tuğrul,Sen ne yapmamı istersendeyince Baba Tahir,Allahın emrini yerine getirdiye yanıt vermiş, Allah adalet ve hayır emreder. Tuğrul, bu buyruğa göre hareket edeceğine and içmiş.
Koç Kültür Sanat ve Tanıtım Hizmetleri Tic. A.Ş. tarafından Mart 2003 tarihinde piyasaya çıkarılan eserde 55 dörtlük yer almaktadır. Baba Tahir Üryannın, beni etkileyen üç dörtlüğünü paylaşmak istedim.
Bir hafta sürer gül ve bahar adlı bu düş,
Bülbülde de bir hafta sürer coşkun ötüş.
Çılgın gibi sen bağrına bas sevgilini,
Bir hafta sürer onda kucaklaşma, öpüş.
Bahtım karadır, talihim allak bullak;
Yas oldu nasibim, kaldım çırçıplak.
Bir dağ yoludur aşk, yürürüm ağlayarak;
Tanrım, kana boğ kalbimi, öldür ve bırak!
Sen bizleri vaktiyle yarattın, Tanrım,
Gel gör ki o gün bugün unuttun sanırım.
Affet bizi: yoldan çıktık. Hepsini al,
Bizlerde günah kalmasın, al yalvarırım.
Talat Sait Halmanın, bu büyük ve unutulmuş ozandan aruz veznine sadık kalarak dilimize kazandırdığı dörtlükler, aşkın gücünü ve görkemini, acısını ve mutluluğunu coşkuyla günümüze taşıyor. Baba Tahiri tanımanızı salık veririm.