Son günlerde ÖSYM'nin hacklendiği iddiaları gündemi meşgul etti. Ancak gerçek bambaşka: Sistem hacklenmedi. Muhtemelen birkaç sorumsuz birey, kendi şifrelerini sosyal medyadaki "lamer"lere kaptırdı ve bu kişiler de hava atmak için sınırlı sayıda tercih listesini değiştirdi. Etkilenenler yalnızca birkaç kişiyle sınırlı; diğer adaylarda hiçbir sorun yok. Asıl kaos, bir yıla odaklanan öğrenciler ve rehber öğretmenlerde patlak verdi. Rehber öğretmenler, tercih listesinden anlamazken, Milli Eğitim Bakanlığı'nın onlara bu görevi vermesiyle kendilerini uzman sanıyorlar. 2022'den beri "yalan makinesi"ne dönüşen bu grup, barajların kaldırılmasıyla birlikte kumarvari taktiklerini devreye soktu ve binlerce öğrenciyi boşta bıraktı. Tek çareleri? Bahane uydurmak. Bu makale, mevcut sistemin eleştirisini ve 2026 YKS tercih dönemi için gerçekçi bir yol haritasını sunuyor. Kumar usulü tavsiyelerden uzak duralım; veri bilimi temelli "fark tabanlı trend analizi" ile geleceği öngörelim. Çünkü tercih, yazı tura değil, bilimdir. Rehber öğretmenler, tercih dönemlerinde şu tür absürt önerilerle öğrencileri yanıltıyor: "Sıralamanızın %75'i kadar yukarıdan hayal bölümler yazın. Sıralamanızı 0.9 ve 1.1 ile çarpıp orta aralığı belirleyin. Son tercihlere 1.5-2 katı aralık koyun." Bu yaklaşımlar, istatistiksel olarak sıfır temele dayanıyor. Yazı tura atmaktan farksız; fal açmak kadar rastlantısal. Rehber öğretmenler, kafaları çalışmadığı için bunun farkında bile değil. Gerçek sorun, 2022'de barajların kalkmasıyla başladı. Önceki yıllarda kullandıkları "kumar" taktikleri, artık çok fazla öğrenciyi boşta bırakıyor. Öğrenciler kazanma hırsıyla düşük kapanan bölümlere hücum ediyor – örneğin bu yıl TYT'de en düşük kapanan bölüm, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Meyve ve Sebze İşlemeciliği. Gelecek yıl bu bölümün düşük kapanacağını zannedenin diploması iptal edilmeli ve akıl hastanesine yatırılmalı! Neden? Çünkü öğrenciler "aç kurtlar" gibi en düşük olanlara yüklenir. Düşük kapanan, bir sonraki yıl uçuşa geçer. Rehber öğretmenler, görevlerini unutmuş durumda. Onların alanı ilgi ve yetenek danışmanlığı – veri bilimi değil. Tercih listesi yazmak, 3-4 yıllık verilere dayalı fark tabanlı trend analizi gerektirir. Ama onlar 1 yıllık verilerle "üstten şu kadar, alttan bu kadar, aralık geniş olsun" diyor. Bu, dangalaklık! Öğrenciler zaten kazanma kafasında; rehberler ise mağduriyetin baş mimarı. Fark tabanlı trend analizi veri bilimi alanıdır – rehber öğretmenlerin değil. 1 yıllık verilerle liste yazan, gerizekalıdır. Önceki yıl düşük kapatan TYT bölümleri, imkansız düşük kapanmaz. Öğrenciler, ilgi ve yeteneğe odaklanmalı. Kazanmak yetmez; mezuniyet sonrası pişmanlık (atama, iş uyumsuzluğu) daha beter. 2026 YKS, 2025'in hatalarını tekrarlayacak ama fark tabanlı analizle kurtuluş mümkün. İşte öngörüler:
- Kontenjanlarda Azalma: Özel üniversiteler ve kamu üniversiteleri kontenjanları kısacak. Yüksek talepli bölümlerde rekabet artacak düşük taleptekilerde fırsatlar doğacak. Trend analiziyle erken tespit edin.
- Rehber Öğretmenlerin Kumar Devamı: Yine kumar usulü listeler, boş kontenjanlar ve bahaneler. "Doğru yazdık" diyecekler, ama gerçek: 3-4 yıllık verileri görmezden geliyorlar. Öğrenciler mağdur olacak.
- 34 Yaş Üstü Kadın Kontenjanları Boş Kalacak: Makine, mekatronik, elektrik, ilahiyat, MTÖK gibi bölümlerde özel kontenjanlar boş kalacak. Rehberler, genel grup mantığıyla liste yazıp bu grubu da boşta bırakacak. "Listeler doğru" diye yalan söyleyecekler.
- Yeni Açılan Bölümler Düşük Kapanacak: Malatya Turgut Özal, Kafkas, Hakkari, Bayburt , Bingöl üniversiteleri gibi yerlerde yeni bölümler düşük sıralamalarla kapanacak. Araştırma şart: En yüksek kapanan sıralamayı inceleyin. 24 tercihin tamamını bunlara ayırsanız bile, düşük kapanma garantili. Rehberler, eski verilere saplanıp bunu kaçıracak – örneğin bu yıl sonuçları kötü olanlar gibi sonucu kötü olanlar 24'ü yeni bölümlere yazın.
- Rehberlere Liste Yazdırmayın: Geçmiş olsun! Rehberlere liste için değil, ilgi-yetenek için gidin. Rehberi öğretmenler tercih listesi yazmaktan anlamazlar ancak önemli bir nokta var ki kazanma değil, uyum önemli. Pişmanlık, en büyük kayıp.
- Tercih İlacı: Fark Tabanlı Analiz: "Üstten-alttan aralık" safsatası mağduriyet oluşturacak. Tek çare: Fark tabanlı trend analizi. Veri indirin, farkları hesaplayın, volatiliteyi izleyin.
ÖSYM skandalı, sistemin değil, bireysel sorumsuzluğun ürünü. Asıl düşman, rehber öğretmenlerin yalanları ve kumar taktikleri. 2026'da kontenjanlar azalacak, boşluklar artacak, yeni bölümler parlayacak – ama sadece fark tabanlı trend analiziyle yakalayabilirsiniz. İlgi ve yeteneğinizi ön plana çıkarın; veri bilimiyle destekleyin. Rehber öğretmenlere inanmayın, veriye inanın. Geleceğiniz, falda değil, farklarda gizli. 2026, kumarın sonu, bilimin zaferi olsun!
