Üniversite tercihleri, sınav sonuçlarının açıklanmasının ardından adayların en kritik dönemeçlerinden biridir. Ancak bu süreçte birçok aday, kulaktan dolma bilgilerle hareket ederek tercih stratejilerini yanlış kurgulayabiliyor. Özellikle “düşüğe yüklenmek” şeklinde bilinen, yalnızca geçen yıl düşük puanla kapatan programlara yönelme taktiği, şehir efsanelerinden ibarettir. Geçen yıl düşük kapatmış olmak, bu yıl da aynı şekilde düşük kapatacağı anlamına gelmez. Bölümlerin kapatma sıraları açılan kontenjan, bölümün bulunduğu şehir, mezuniyet sonrası iş olanakları, toplum algısı ve aday profili gibi çok sayıda değişkenin birleşiminden etkilenir. Bu nedenle, “geçen yıl düşük kapattı” diye bir bölümün mutlaka düşük kapatacağı varsayımı risklidir. Bununla birlikte, bazı bölümler yıllardır süregelen düşük talep sebebiyle kalıcı olarak düşük kapatma eğilimindedir. Bu durum, bölümlerin niteliğinden, mesleğin toplumdaki algısından ve bölgenin sosyo-ekonomik koşullarından kaynaklanır.
- Mesleki Algı ve Talep Eksikliği
Bazı bölümler, meslek itibarı veya iş imkânlarının sınırlılığı nedeniyle sürekli düşük talep görmektedir. Örneğin:
Yapı Ressamlığı (boyacılık olarak algılanması, fiziksel iş yükü, düşük ücret beklentisi)
Yapı Yalıtım Teknolojisi (izolasyon işçiliği olarak görülmesi, toplumda cazip bulunmaması)
Yapı Tesisatı Teknolojisi( sıhhi tesisatçı olarak görülmesi)
Karayolu Yük Taşıtı Sürücülüğü (tır şoförlüğü algısı, ağır vasıta mesleğine ön yargılar)
Bu programlar, en yüksek kapatan üniversitelerde bile düşük sıralarda kapanmakta yeni açılan versiyonları ise daha da düşük sıralarla dolmaktadır. - Şehir Faktörü
Aynı bölüm, farklı şehirlerde çok farklı sıralarla kapatabilmektedir. Talebi belirleyen etkenler arasında şehrin yaşam koşulları, güvenlik algısı ve ulaşım kolaylığı öne çıkar.
Örneğin:
Bitlis’te Yapı Tesisat Teknolojisi veya Bingöl’de Giyim Üretim Teknolojisi gibi programlar, doğudaki konumları nedeniyle özellikle batı illerinden tercih edilmemekte, bu da kapatma sırasını ciddi biçimde düşürmektedir. Bayburt’ta Atçılık ve Antrenörlüğü, kadın adayların büyük oranda ilgisiz olduğu bir alan olduğundan ve şehir olarak cazip bulunmadığından düşük kapatma eğilimindedir. - Cinsiyet ve Meslek Uyumu
Bazı bölümler, kadın adayların büyük kısmının ilgisini çekmez bu da kontenjanın önemli bölümünü erkek adayların doldurmasına yol açar. Bu durum, talebi sınırlayarak kapatma sırasını düşürür.
Örneğin:
Kümes Hayvanları Yetiştiriciliği
Atçılık ve Antrenörlüğü
Karayolu Yük Taşıtı Sürücülüğü
Bu alanlar, toplumda daha çok erkek mesleği olarak algılandığından kadın aday havuzunun dışında kalır. - Yeni Açılan Programların Avantajı
Geçmiş yıllarda gözlemlenen bir diğer durum ise yeni açılan bölümlerin çoğunlukla düşük kapatmasıdır. Bunun sebepleri arasında bölümün tanınırlık eksikliği, mezunlarının iş piyasasındaki görünürlüğünün azlığı ve tercih kılavuzunda yeni fark edilmesi sayılabilir.
Örnekler:
Burdur Kümes Hayvanları Yetiştiriciliği (2025'te açıldı)
Kütahya Karayolu Yük Taşıtı Sürücülüğü (yeni açılış)
ARTVİN ÇORUH Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Şavşat Meslek Yüksekokulu
BİTLİS EREN Yapı Tesisat Teknolojisi Tatvan Meslek Yüksekokulu
HARRAN Yapı Yalıtım Teknolojisi
Hilvan Meslek Yüksekokulu
KAFKAS Eser Koruma Kazım Karabekir Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu
BAYBURT Atçılık ve Antrenörlüğü Demirözü Meslek Yüksekokulu - Sürekli Düşük Kapatma Eğilimi Gösteren Bölümler
Verilere ve gözlemlere göre, aşağıdaki alanlar yıllardır düşük kapatma eğilimindedir:
Yapı Ressamlığı
Yapı Tesisat Teknolojisi
Yapı Yalıtım Teknolojisi
Eser Koruma
Su ve Atık Yönetimi Teknikerliği (eski adıyla Atık Yönetimi)
Madencilik Teknolojisi
Giyim Üretim Teknolojisi
Atçılık ve Antrenörlüğü
Kümes Hayvanları Yetiştiriciliği
Bu bölümlerde hem meslek algısı hem de bölge faktörü birleşerek sıralamayı aşağı çeker.
Tercih listesi oluştururken yalnızca “geçen yıl düşük kapattı” mantığıyla hareket etmek, stratejik bir hatadır. Ancak sürekli düşük kapatan, toplumda cazibesi az olan, yeni açılan ve coğrafi olarak talep görmeyen bölümler, düşük kapatma potansiyeli yüksek alanlardır. Bu nedenle, genel grup adaylarının —özellikle 2 milyon sıralama civarındaki— yerleşme ihtimalini artırmak için bu tür bölümleri listenin alt sıralarında değerlendirmesi mantıklı bir tercih olabilir. Bununla birlikte, her aday kendi koşullarını, bölümün geleceğini ve kişisel ilgi alanlarını göz önünde bulundurmalıdır.
2025 YKS İÇİN TYT'DE GARANTİ TERCİH LİSTESİ
- 111490342 KÜTAHYA SAĞLIK BİLİMLERİ Kozmetik Teknolojisi Simav Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu
- 108570753 OSMANİYE KORKUT ATA Yapı Ressamlığı Osmaniye Meslek Yüksekokulu
- 112572497 ISPARTA UYGULAMALI BİLİMLER Yapı Ressamlığı Senirkent Meslek Yüksekokulu
- 109190213 SİNOP Basım ve Yayım Teknolojileri Gerze Meslek Yüksekokulu
- 109190185 SİNOP Emlak Yönetimi Boyabat Meslek Yüksekokulu
- 109490433 TRAKYA Emlak Yönetimi Uzunköprü Meslek Yüksekokulu
- 101370391 ARTVİN ÇORUH Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Şavşat Meslek Yüksekokulu
- 102190246 BİTLİS EREN Yapı Tesisat Teknolojisi Tatvan Meslek Yüksekokulu
- 102690392 SİVAS CUMHURİYET Madencilik Teknolojisi Sivas Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu
- 102090287 BİNGÖL Giyim Üretim Teknolojisi Bingöl Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu
- 106490241 KASTAMONU Su ve Atık Yönetimi Teknikerliği Abana Sabahat Mesut Yılmaz Meslek Yüksekokulu
- 107990213 TEKİRDAĞ NAMIK KEMAL Su ve Atık Yönetimi Teknikerliği Çorlu Meslek Yüksekokulu
- 106390283 KARAMANOĞLU MEHMETBEY Su ve Atık Yönetimi Teknikerliği Kazım Karabekir Meslek Yüksekokulu
- 105190159 HİTİT Su ve Atık Yönetimi Teknikerliği Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu
- 107790402 HATAY MUSTAFA KEMAL Su ve Atık Yönetimi Teknikerliği Altınözü Tarım Bilimleri Meslek Yüksekokulu
- 108190429 NİĞDE ÖMER HALİSDEMİR Su ve Atık Yönetimi Teknikerliği Bor Halil-Zöhre Ataman Meslek Yüksekokulu
- 105090389 HARRAN Yapı Yalıtım Teknolojisi
Hilvan Meslek Yüksekokulu - 112572504 ISPARTA UYGULAMALI BİLİMLER Yapı Yalıtım Teknolojisi Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu
- 109370216 ŞIRNAK Sondaj Teknolojisi Şırnak Meslek Yüksekokulu
- 101490929 ATATÜRK Su ve Atık Yönetimi Teknikerliği Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu
- 105990326 KAFKAS Eser Koruma Kazım Karabekir Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu
- 101890308 BAYBURT Atçılık ve Antrenörlüğü Demirözü Meslek Yüksekokulu
- 103290296 KÜTAHYA DUMLUPINAR Karayolu Yük Taşıtı Sürücülüğü Kütahya Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu
- 107390385 BURDUR MEHMET AKİF ERSOY Kümes Hayvanları Yetiştiriciliği Burdur Gıda Tarım ve Hayvancılık Meslek Yüksekokulu
