Azrail Kavramı Bidat mı?

Ölüm meleği olarak bilinen Azrail'in ismi ve kökeni hakkında bir inceleme. İbranice'den Arapça'ya geçen bu kelimenin anlamı, tarihsel gelişimi ve İslami kaynaklardaki yeri ele alınıyor. Kur'an ve hadislerde bu ismin geçmemesi, inancın sonradan eklenmiş olabileceğine dair önemli bir tartışmayı gündeme getiriyor.

yazı resim

"Azrail" kelimesi, İbranice kökenli olup "ayıran" veya "bir şeyi bir şeyden çekip alan" anlamında Arapça'ya geçmiştir. Azrail ismi, İslam'a Yahudi ve Hristiyan geleneklerinden geçmiş olan bir figürdür. Azrail'in ismi, Yahudilikten Hristiyanlığa Hristiyanlıktanda Arapçaya İbraniceden geçmiş olup, İbranice'de "El-azar" şeklinde bulunur ve "Tanrı'nın yardımı" anlamına gelir. Ancak, ne Kur'an'da ne de hadislerde "Azrail" ismi geçmektedir. Kur'an'da ölüm meleği veya meleklerin bu görevle ilgili olduğu belirtilirken, "Azrail" adında bir melekten söz edilmez. Bu da, Azrail'in "ölüm meleği" olduğuna dair inancın İslam'a sonradan eklenmiş bir bidat olduğuna işaret eder.
Kur'an-ı Kerim'de, ölümle ilgili olarak meleklerin görevine işaret eden ayetler bulunmaktadır. Şu ayet bu durumu açıkça ifade eder:
> "Ve o kulları üstünde zafer kazanandır. Ve size koruyucular gönderir. Sonunda sizden birine ölüm geldiği zaman Resullerimiz onun canını alır. Onlar ihmal etmezler."(En'âm, 6:61)
Bu ayette, "melekler" çoğul olarak zikredilmiş ve can almanın birden fazla meleğin görevi olduğu ifade edilmiştir. Ayrıca Muhammed Sûresi 27. ayetinde de benzer bir vurgu yapılır:
> "Peki melekler yüzlerine ve arkalarına vurarak onları vefat ettirirken nasıl olacak?"(Muhammed, 47:27)
Bu ifadeler, tek bir can alıcı melek yerine birden fazla meleğin bu işle görevlendirildiğini açıkça ortaya koymaktadır.
Sahih-i Buhari ve Sahih-i Müslim'de yer alan bir hadiste, Nebimiz Musa'ya ölüm meleğinin gönderildiği, Nebimiz Musa'nın ise meleğe tokat atarak onun gözünü çıkardığı belirtilir:
> "Ölüm meleği Musa‘ya ruhunu alması için gönderilir. Musa, melekul mevt’e tokat atıp bir gözünü çıkarır. Melekul mevt Rabbine dönerek: 'Beni öyle bir kula gönderdin ki, ölümü istemiyor,' der. Allah, O’na gözünü iade eder."(Sahih-i Buhari, 2/113; Sahih-i Müslim, 4/1843)
Ancak bu hadiste dahi "Azrail" ismi geçmemektedir. Ayrıca, böyle bir olayın gerçekleşmiş olması, Kur'an'ın genel mesajıyla çelişir. Çünkü bir nebinin, Allah'ın görevlendirdiği bir meleğe karşı böyle bir tavır takınması düşünülemez. Nebiler, Allah'ın takdirine rıza gösterir ve ölümün, Allah'ın emriyle gerçekleştiğini bilirler.
Kur'an'da meleklerin insanlara ölümleri sırasında nasıl davrandığına dair şu ayet yer alır:
> "Melekler iyi insanlar olarak vefat ettirdikleri kimselere selam size yapmış olduklarınıza karşılık cennete girin derler."(Nahl, 16:32)
Bu ifade, müminlere yönelik bir müjde niteliğindedir. Ölüm anında meleklerin, Allah'ın takdiri doğrultusunda kişiyi huzurla karşılayacağı belirtilmektedir.
Kur'an-ı Kerim'in ayetleri ve sahih hadisler, "Azrail" isminde bir meleğin varlığını doğrulamamaktadır. Ölümün birden fazla meleğin görev alanına girdiği anlaşılmaktadır. Ayrıca, Nebimiz Musa'nın ölüm meleğine tokat atması rivayeti hem mantık hem de Kur'an'ın mesajıyla uyuşmamaktadır. Bu nedenle, "Azrail" inancı İslam'da sonradan ortaya çıkmış bir bidattır.
Azrail vardır diyen kişilere şu soruları sormak istiyorum:

  1. "Azrail" ismi Kur'an'da veya hadislerde geçiyor mu?
  2. Kur'an-ı Kerim'de can almayla ilgili görev kime verilmiştir?
  3. En'âm Sûresi 6:61'de ölüm meleği tek bir kişi mi, yoksa bir grup melek olarak mı ifade edilir?
  4. Nebimiz Musa'nın ölüm meleğine tokat attığı rivayeti, Kur'an'ın genel mesajıyla çelişir mi?

Yorumlar

Başa Dön