YKS Tercihlerinde Güvenilmemesi Gerekenler
- Global Enstitü tarzı okuma yazması olmayan kişilerin dahi sertifika alabileceği yerlerden birkaç dakikada sertifika alıp eğitim danışmanlığı yaptığını iddia eden kişilerden uzak durun.
- Bilgi ve belgelerini vermeyen kişiler belgelerini verseler bile sorgulanmasını engelleyecek bir şekilde verenlerden uzak durun tercih sonuç belgelerini paylaşsınlar mezuniyet belgesi veya diploma demiyorum. Diplomanın sahtesi birkaç dakikada grafik tasarım araçlarıyla yapılabilir. Mezuniyet belgesiyse gerçek kişilerin mağduriyetine yol açar. Bu yüzden tercih sonuçlarını paylaşsınlar ve siz de sorgulayın kimlik numaramı veremem diyemezler kimlik numarasıyla hiçbir şey yapılamaz ki artık herkesin kimlik numarası 10 yaşındaki çocuklarda dahi var.
- Deneyimsiz oldukları halde para isteyenler bu tür kişilerden de uzak durun tavsiyem en az 5 yıllık deneyimleri olmasıdır. Bu yönde referansları mutlaka olsun. 5 yıllık deneyimi olmayan kişilerden para isteyen kişilerden uzak durun parayla danışmanlık yapanların daha bilgili olduğunu iddia eden kişilerden uzak durun bu iddia yalandır. Üstelik geçen yıl 231 puan çıkartan genel grubundan bir öğrenci benim ona ücretsiz yazdığım listeyi sırf ücret isteyenlere güvendiği için değiştirip boşta kaldı. Sonrasında pişman olup bana geldi. Ancak ek tercihlerde en düşük bölüm 234 puan oldu.
- Garanti yerleştirme gibi gerçekçi olmayan vaatlerde bulunan danışmanlara karşı temkinli olun. Hiç kimse kesin bir şekilde bir üniversiteye yerleştirileceğinizi garanti edemez. %99 ihtimal diyenlerede güvenmeyin bunlar %100 diyemedikleri için %99 diyorlar.
- Daha önce hizmet verdiği kişilerin olumlu referanslarını sunamayan veya referans vermekten kaçınan danışmanlardan uzak durun. Geçmişteki danışanların memnuniyet seviyesini öğrenmek önemlidir.
- İnternet üzerinde varlığı sınırlı olan, sosyal medya hesapları, web sitesi veya online yorumları olmayan danışmanlar konusunda dikkatli olun. Güvenilir danışmanlar genellikle online platformlarda aktif olur ve geçmiş çalışmalarını sergilerler.
- Danışmanlık sürecinde baskı kurarak veya manipülasyon yaparak karar vermenizi isteyen kişilerden uzak durun. Karar sürecinizde size objektif bilgi sunmalı ve sizi desteklemelidirler.
- Resmi olarak akredite olmayan veya tanınmayan danışmanlık hizmetleri sunan kişilerden hizmet almaktan kaçının. Akreditasyon, belirli standartların karşılandığını gösterir.
- YKS ve üniversite tercihleri konusunda güncel bilgiye sahip olmayan danışmanlar güvenilmezdir. Eğitim sistemi sürekli değiştiği için güncel bilgiler sunan danışmanlarla çalışmak önemlidir.
- Yks Tercih Klavuzu'nu okumayan kişilerden uzak durun bunlardan fayda değil zarar gelir.
- Nicel veri analizi yapabilenler varsa nicel veri analizi bilmeyenlerden uzak durun.
YKS Tercihlerinde Güvenilmesi Gerekenler
- Öncelikle eğer varlarsa eğitim analistlerine güvenilmelidir. Çünkü bunlar veri analizi yaparak danışmanlık yaparlar sonrasında rehber öğretmenler ve diğer branş öğretmenleri örneğin fen bilgisi öğretmenleri, felsefe öğretmenleri, MEB onaylı öğretmenlere yönelik Türkçe'nin yabancı dil olarak öğretimi sertifikası sahibi olanlar çünkü MEB onaylı öğretmenlere yönelik Türkçe'nin yabancı dil olarak öğretimi sertifikası sahibi olan kişiler gerçektende öğretmendir. MEB onaylı olanını almak için öğretmen olmak gerekir. Veya diğer branş öğretmenleri gibi ancak bunlarda mutlaka belgelerini vermeli ve sizin sorgulamanıza müsaade etmelidir. Ancak eğitim fakültesi mezunu olmak yetmez. Bilgi düzeylerini de test etmeniz gerekir. Örneğin 2019'dan itibaren bölümlerin sıralamasını, toplam kontenjan sayısını ve sınavı geçerli aday sayısını verin onlar 2025 yılına ait tahmini sıralamaları nicel veri analizi kullanıp formülle bulsunlar.
- Yazılımcı olan, veri analisti olan kişiler çünkü bu tür kişiler veri analizi yaparlar veri analizi yapabilmek için veri analisti olmak Python, R gibi dilleri bilmek gerekir. Bu kişilerin veri analizinde yetkin olduğundan emin olmak için, bu konuda aldıkları eğitimleri ve deneyimlerini sorgulamak önemlidir. Veri analizinin doğru ve güvenilir olabilmesi için bu işi yapan kişilerin ilgili yazılım dillerine ve analiz yöntemlerine hakim olması gerekir. Ancak mutlaka bunların da bilgi düzeylerini de test edin. Örneğin 2019'dan itibaren bölümlerin sıralamasını, toplam kontenjan sayısını ve sınavı geçerli aday sayısını verin onlar 2025 yılına ait tahmini sıralamaları nicel veri analizi kullanıp formülle bulsunlar. Ayrıca ilgi ve yeteneği göz ardı etmesinler.
- YKS ve üniversite yerleştirme süreci her yıl değişiklik gösterebilir. Bu nedenle, en güncel bilgilere sahip olduğundan emin olunan kişilerden rehberlik almak önemlidir.
- Yazmış oldukları kitaplar varsa ya akademisyenler tarafından alıntı yapılıp Dergipark gibi yerlerde paylaşılan ya da bu kitabın doğruluğu devlete bağlı bir kurum tarafından kabul edilip bir araştırmada kullanılan kişilere güvenebilirsiniz.
Tercih danışmanlığı gibi önemli bir konuda, danışman seçerken dikkatli olmak ve dolandırıcılık riskine karşı bilinçli olmak son derece önemlidir. Ne yazık ki, bu alanda sahte belgelerle veya yeterli bilgi ve deneyim olmadan danışmanlık hizmeti veren kişiler dolandırıcılık suçu işleyebiliyor.
TCK'da Belirtilen Dolandırıcılık Suçu:
Madde 157: Hileli davranışlarla bir kişiyi aldatıp onun veya bir başkasının zararına olarak kendisine veya bir başkasına yarar sağlayan kişi, 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ve 5.000 güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
Tercihlerde Dolandırıcılık Suçu İşleyen Kişiler:
Sertifikasız Danışmanlar: Global Enstitü veya Udemy gibi platformlardan alınan sertifikalar, tek başına yeterli bir danışmanlık yetkinliği göstergesi değildir. Bu tür yerlerden alınan sertifikalarla danışmanlık yaptığını iddia eden kişiler dolandırıcılık suçu işlemektedirler.
Psikolog Olmayan Danışmanlar: Psikoloji bölümünü okumadıkları hâlde kendilerini psikolog ilan edip tercihlerde yardım edeceğini iddia eden kişiler dolandırıcılık suçu işlemektedirler.
Rehber Öğretmen Olmayan Danışmanlar: Rehberlik ve danışmanlık alanında resmi eğitimi ve yetkisi olmayıp kendilerini rehber öğretmen ilan eden kişiler ayrıca bu tür kişiler başka rehber öğretmenlerin ismini örneğin Kütahya'da yaşayan rehber öğretmenlerin ismini kullanmaktadırlar.
Eğitimci Olmayan Danışmanlar: Eğitimle ilgili belgeleri olmayıp kendilerini eğitimci ilan eden kişiler.
Manipülasyon Yapan Danışmanlar: Danışanları kendi çıkarları doğrultusunda yönlendirmeye ve kontrol etmeye çalışan kişiler etik dışı davranış sergilemektedir. Bunlarda yine dolandırıcılık suçu işlemektedirler.
Ne Yapmanız Gerekir?
Danışmanların Belgelerini Mutlaka Kontrol Edin: Danışmanlık hizmeti almadan önce, danışmanın gerekli belgelere ve yetkinliklere sahip olduğundan emin olun bunları MEB ve ÖSYM gibi kurumlardan sorgulayın.
Belgesiz Danışmanları İhbar Edin: Belgelerini göstermeyi reddeden veya sahte belgeler sunan kişileri en yakın emniyet birimine ihbar edin.
Niyeti Değerlendirin: Danışmanın asıl amacının yardım etmek mi yoksa maddi kazanç elde etmek mi olduğunu anlamaya çalışın.
Birden Fazla Kaynaktan Görüş Alın: Farklı danışmanlardan görüş alarak daha kapsamlı bir bakış açısı kazanabilirsiniz.
Doğrulama Yapın: Danışmanın verdiği bilgiler hakkında araştırma yaparak doğruluğunu teyit edin verdiği belgeleri mutlaka sorgulayın. Tercih döneminde güven konusu bir “ahlak” meselesidir. Ben dâhil, ücretsiz yardımcı olanların da belgelerini mutlaka sorgulayın. Sosyal medya sayfaları ve YouTube kanalları var diye de güvenelim demeyin bu büyük bir hata olur. Bunları herkes açabilir. Açabiliyorlarsa researchgateden hesap açsınlar yeni tarihli sertifikalar alanlara da güvenmeyin çünkü üniversiteden mezun olan diplomalı kişiler dahi mezuniyetlerinin ilk birkaç yılında bilgi sayılmazlar bu süreçte sadece siz değil, sizin hayaliniz ve geleceğiniz söz konusudur.
